Hàm ý sâu xa của câu nói này là đạo lý phu thê của người xưa: Nam phải ra nam, nữ phải ra nữ, nữ phải có sự ôn nhu mềm mỏng bình hòa của nhi nữ, nam phải có chí khí mạnh mẽ của bậc đại trượng phu.
Lấy chồng, không lấy trai cúi mặt
Trong xã hội cổ đại cũng như hiện đại, nam nhi luôn là trụ cột của gia đình, là nơi biểu hiện của “dương cương chi khí”. Người đàn ông nên là chỗ dựa, kiếm kế sinh nhai, nuôi sống và là điểm tựa tinh thần cho gia đình. Trong nhà thì tự lấy mình làm gương cho con cái noi theo và hiểu được đạo nghĩa đối nhân xử thế, ngoài xã hội thì gánh vác việc công, giúp “định quốc, an dân”.
Người xưa khuyên phụ nữ kết hôn không lấy "Trai cúi mặt", ám chỉ những người đàn ông tự ti, sợ sệt, nhút nhát, không có chính kiến, không quyết đoán, lười biếng và những người như vậy sẽ không thể nào vươn lên trở thành người cho người phụ nữ tin tưởng, dựa dẫm cả đời.
Đàn ông cần phải gánh vác công việc và trách nhiệm của hai người: Trong nhà thì phải gánh vác việc nhà, việc dòng tộc, ngoài xã hội lại phải gồng gánh để nuôi gia đình. Như vậy dù người phụ nữ ấy dù không mong muốn nhưng cũng buộc phải sống trong cảnh “âm thịnh dương suy”.
Phụ nữ, kết hôn với một người đàn ông, chung sống cả đời với người đàn ông ấy. Không thể nào chọn bừa, chọn đại lấy một người mà kết hôn được.
Chẳng may người phụ nữ bị gả cho người đàn ông yếu đuối, lười nhác, không có trách nhiệm thì cả đời người phụ nữ cũng không thể nào thấy vui vẻ, hạnh phúc. Bởi vì khi ấy người phụ nữ bỗng dưng phải mang trên mình trách nhiệm của người chồng, gánh vác gia đình.
Có câu nói rằng: “Đàn ông mà không có chí khí thì một việc làm cũng không thành”. Đàn ông, sinh ra mang trong mình trách nhiệm của một người trụ cột trong gia đình. Không chỉ đơn thuần là người có trách nhiệm vật chất mà còn phải có trách nhiệm tinh thần đối với gia đình.
Một người đàn ông tốt là tấm gương cho con cái, là nơi khiến vợ an tâm. Một người đàn ông giỏi là người khiến mọi người xung quanh tôn trọng, kính nể.
Chọn vợ, không chọn gái ngẩng đầu
Đàn ông luôn đắn đo, suy tính rất kỹ trước khi quyết định kết hôn với một người phụ nữ. Rõ ràng, đàn ông có thể yêu rất nhiều nhưng để lựa chọn kết hôn thì cực kỳ kỹ lưỡng.
Có một kiểu phụ nữ mà đàn ông luôn tránh xa đó chính là: “Gái ngẩng đầu”, ý chỉ những người phụ nữ coi thường đạo lý, sống quá cao ngạo và không biết khiêm nhường, không học được cách đối nhân xử thế ở đời.
Một người phụ nữ quá mạnh mẽ, cố chấp thì không thể nào dịu dàng, ôn nhu đối với chồng. Mà đàn ông là phái mạnh, họ khó lòng có thể chấp nhận một người quá bảo thủ, cứng nhắc. Bởi vì nếu kết hôn với người phụ nữ như vậy, người đàn ông sẽ vô cùng đau đầu, họ thậm chí không biết ai mới là chồng trong gia đình của mình.
Cuộc sống hôn nhân muốn hạnh phúc lâu dài cả hai đều phải biết dung hòa, biết cách khiến mọi người trong gia đình về đúng vị trí của mình. Nếu trong gia đình người vợ quá cao ngạo, coi thường chồng thậm chí chèn ép chồng thì gia đình ấy khó có thể hòa thuận lâu dài. Chưa kể đến việc con cái cũng khó có thể nên người khi thấy bố mẹ mình như vậy.
Bởi vậy, một người phụ nữ cho dù tài sắc có vẹn toàn đến đâu, gia thế có khủng đến thế nào cũng nên hiểu được vị trí đứng của mình trong cuộc hôn nhân, trong một gia đình. Phụ nữ cần có tính khiêm nhường, đừng quá kiêu ngạo. Người xưa câu nói rằng, vợ hiền trong gia đình giống như một đất nước có nhà vua vừa có tài vừa có đức.
