Dù là tài năng bẩm sinh hay ảnh hưởng từ môi trường gia đình, nếu cha mẹ thật sự mong muốn khuyến khích con cái nỗ lực và phát triển, điều quan trọng là phải kích thích động lực bên trong của trẻ.
Do đó, để thay đổi thái độ học tập của trẻ, phụ huynh cần tìm cách thắp sáng "ngọn lửa" nội tâm ấy. Dưới đây là 4 phương pháp mà cha mẹ có thể tham khảo.
Học qua trò chơi: Khơi dậy cảm giác thành công ở trẻ
Trên thực tế, việc học thường mang lại cảm giác nhàm chán và khó tìm thấy niềm vui từ những thành công trong thời gian ngắn.
Vậy điều gì khiến trò chơi trở nên hấp dẫn? Đó là vì trong quá trình chơi, chúng ta có thể vượt qua từng cấp độ. Việc chinh phục các thử thách này mang lại niềm vui từ sự thành công và cảm giác hoàn thành.
Do đó, để khuyến khích trẻ yêu thích học tập, trước tiên hãy tạo cho trẻ cơ hội trải nghiệm cảm giác thành tựu trong học tập.
Một trong những cách hiệu quả nhất để kích thích động lực bên trong là để trẻ đảm nhận vai trò “giáo viên nhỏ”. Cảm giác tự hào khi nói rằng “Mình giỏi hơn bố mẹ” sẽ giúp nâng cao sự tự tin và hứng thú học tập của trẻ.
Việc trẻ chưa có tính tự giác là điều bình thường, do đó cha mẹ nên hỗ trợ và hướng dẫn để trẻ hình thành những thói quen học tập tích cực.
Việc trẻ chưa có tính tự giác là điều bình thường, do đó cha mẹ nên hỗ trợ và hướng dẫn để trẻ hình thành những thói quen học tập tích cực
Phần thưởng thích hợp: Giữ cho trẻ luôn tràn đầy động lực
Mỗi đứa trẻ đều mang trong mình khao khát được vui chơi, đặc biệt là trong quá trình học tập. Việc trẻ cảm thấy ngại ngần khi đối mặt với khó khăn và tìm cách tránh né là điều hoàn toàn tự nhiên, bởi lẽ trẻ luôn hướng tới việc khám phá và trải nghiệm những điều mới mẻ. Trong giai đoạn này, trẻ thường ưa thích các hoạt động thú vị hơn là ngồi trên ghế học hay làm bài tập.
Để trẻ xây dựng thói quen học tập có ý thức, phụ huynh cần thúc đẩy một cách hợp lý. Điều này có nghĩa là tạo ra một môi trường học tập tích cực và khuyến khích, nơi trẻ cảm thấy an toàn để thử nghiệm và khám phá.
Tuy nhiên, nếu phụ huynh quá nghiêm khắc, trẻ sẽ dễ dàng cảm thấy bị áp lực và có thể phản kháng. Áp lực từ người lớn không những làm trẻ chán nản mà còn khiến trẻ mất hứng thú với việc học. Do đó, việc tìm ra sự cân bằng giữa khuyến khích học tập và cho trẻ không gian tự do khám phá là rất quan trọng.
Trong bối cảnh này, cha mẹ có thể áp dụng cơ chế khen thưởng hợp lý để làm cho việc học trở nên hấp dẫn hơn và kích thích sự đam mê học hỏi của trẻ. Những phần thưởng không nhất thiết phải là quà vật chất; thay vào đó, có thể là những lời khen, khoảng thời gian vui chơi tự do, hay các hoạt động thú vị mà trẻ yêu thích. Khi trẻ nhận thấy những nỗ lực của mình được công nhận và trân trọng, chúng sẽ có động lực mạnh mẽ hơn để tiếp tục học hỏi.
Khi trẻ nhận thấy những nỗ lực của mình được công nhận và trân trọng, chúng sẽ có động lực mạnh mẽ hơn để tiếp tục học hỏi
Cho trẻ tự do khám phá
Trẻ em thiếu động lực nội tại thường là hệ quả của việc cha mẹ can thiệp quá mức vào quá trình học tập. Khi bố mẹ liên tục thúc ép, nhắc nhở, hoặc phê bình, trẻ sẽ cảm thấy thiếu đi tự chủ và mất niềm vui trong việc học. Một môi trường quá nhiều giám sát khiến trẻ dễ dẫn đến sự phản kháng hoặc chán nản. Trẻ cần nhận thức rằng học tập là một cuộc hành trình riêng của chúng, nơi mà chúng có quyền quyết định và nắm quyền kiểm soát.
Việc học và hoàn thành bài tập là trách nhiệm mà trẻ cần tự đảm nhiệm. Trong bối cảnh này, các chuyên gia khuyên cha mẹ nên trở thành "bố mẹ thư giãn", nghĩa là hãy nhường quyền chủ động và kiểm soát việc học tập cho trẻ. Điều này không có nghĩa là bỏ mặc trẻ, mà là xây dựng một môi trường thuận lợi, nơi trẻ có thể tự do khám phá và phát triển.
Khi trẻ cảm thấy có đủ quyền tự chủ trong việc học, chúng sẽ phát huy hết mức năng lực và nhiệt huyết. Khi nhận thấy mình có quyền quyết định, trẻ sẽ trở nên chủ động hơn trong việc tìm hiểu, nghiên cứu và khám phá những lĩnh vực mà chúng yêu thích. Bằng cách này, trẻ không chỉ học mà còn thực sự tận hưởng quá trình học tập của mình.
Khi trẻ cảm thấy có đủ quyền tự chủ trong việc học, chúng sẽ phát huy hết mức năng lực và nhiệt huyết
Khơi dậy đam mê học tập: Tìm hiểu sở thích của trẻ
Nhiều bậc phụ huynh vẫn chưa thực sự chú ý đến sự quan tâm, tính tò mò của trẻ về thế giới xung quanh cũng như việc khám phá giá trị bản thân, vì họ thường đặt nặng vấn đề học tập lên hàng đầu.
Sự chú tâm quá mức vào việc học mà không xem xét đến sở thích hay đam mê của trẻ có thể dẫn đến tình trạng chán nản và thiếu động lực. Trẻ em không chỉ cần kiến thức mà còn cần các trải nghiệm đa dạng để phát triển toàn diện.
Vì vậy, việc giúp trẻ nhận thức được giá trị và động lực bên trong chính mình thông qua việc khám phá sở thích là rất quan trọng. Bạn có thể khởi đầu hành trình này bằng những hoạt động đơn giản như vẽ tranh, học nhạc, tham gia thể thao hoặc thử nghiệm các lĩnh vực khoa học.
Khi trẻ được khuyến khích tham gia vào những sở thích mà chúng yêu thích, chúng sẽ cảm thấy thoải mái hơn trong việc thể hiện bản thân và khám phá tiềm năng của mình. Việc này không chỉ giúp trẻ phát triển kỹ năng mà còn tạo ra niềm vui trong quá trình học tập.
Khi trẻ được khơi dậy sự hứng thú, việc học sẽ trở nên sống động và không còn tẻ nhạt. Chúng sẽ háo hức mỗi ngày khi đến trường, vì sự kết nối giữa sở thích và học tập tạo ra một trải nghiệm học tích cực. Điều này kích thích trẻ khám phá thêm và phát triển không ngừng.
Hơn nữa, khi được tạo điều kiện khám phá sở thích, trẻ sẽ dần hình thành khả năng tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề. Việc tìm kiếm thông tin và tham gia vào các hoạt động liên quan đến sở thích không chỉ giúp trẻ học cách đặt câu hỏi mà còn rèn luyện kỹ năng tìm kiếm câu trả lời và áp dụng kiến thức vào cuộc sống thực tế.
Quá trình này có thể dẫn đến một sự thay đổi rõ rệt trong cách nhìn nhận của trẻ về việc học. Từ một nhiệm vụ cần thực hiện, học tập trở thành một hành trình đầy thú vị và cảm hứng, khuyến khích trẻ khám phá thế giới xung quanh với lòng đam mê.
