Tích khẩu đức chính là tích phúc khí
Cổ ngữ có câu: “Dao cắt dễ lành, lời ác khó tiêu”. Tục ngữ cũng có câu: “Phúc theo miệng vào, họa theo miệng ra”. Cái miệng tạo khẩu nghiệp rất nhanh, chỉ chốc lát là có thể đã đắc tội với rất nhiều người. Trên đường đời, kẻ đối địch càng ngày càng nhiều thì con đường càng ngày càng hẹp. Cho nên muốn tránh đối địch với người thì trước tiên cần phải tu khẩu, tích khẩu đức, lời không nên nói thì không nói, lời nên nói thì mới nói ra.
Muốn có mệnh phú quý thì cái miệng phải phú quý. Muốn gia đình có phúc khí thì cái miệng phải có phúc khí. Mà để làm được điều đó, thì trước tiên cần học cách nói chuyện sao cho đúng mực.
Từ xưa đến nay, người đưa nghệ thuật nói chuyện phát huy đến cực đỉnh chính là Quỷ Cốc Tử. Thuật du thuyết do ông khai sáng đã được Trương Nghi, Tô Tần, Bàng Quyên, Tôn Tẫn tung hoành các nước, khống chế cục diện thời Chiến Quốc.
Đặc biệt, thuật nói chuyện của ông gọi là “bãi hạp” (đóng mở), tức mở miệng và ngậm miệng. Đó là cần phải biết khi nào nên nói và khi nào không nên nói. Thuật này rất ảo diệu, khó có thể đắc được. Khó ở chỗ nào? Chính là ở chỗ phải biết khi nào thì cần mở miệng, khi nào thì nên ngậm miệng, khi mở miệng thì nói như thế nào, khi ngậm miệng thì ngậm như thế nào.
Quỷ Cốc Tử nói: “Muốn nói chuyện với người ta thì phải có tâm lý đồng cảm tương đồng, khiến người nghe đồng cảm, chấp nhận, sẵn lòng làm bạn”.
Miệng nói lời thiện thì tạo thiện duyên
Quỷ Cốc Tử nói: “Miệng dùng để ăn chứ không phải để nói, nói ắt phải có kỵ húy”.
Trong “Quỷ Cốc Tử – Mưu thiên”, Quỷ Cốc Tử đã nói về 5 điều kiêng kỵ phải chú ý khi giao tiếp: “Từ ngôn hữu ngũ: viết bệnh, viết oán, viết ưu, viết nộ, viết hỷ”, nghĩa là: Nói năng có 5 điều kiêng, đó là “bệnh” (lời chán nản), “oán” (lời oán hận), “ưu” (lời ưu sầu), “nộ” (lời giận dữ) và “hỷ” (lời đắc chí).
– Bệnh: nói chuyện ủ dột, thiếu sức sống, thiếu tinh thần, không có chí tiến thủ.
– Oán: thích oán trách, đầy năng lượng tiêu cực, không có chủ kiến, không chủ động giải quyết, tiêu cực bi quan.
– Ưu: đa sầu đa cảm, quá dư thừa tình cảm, chìm đắm trong thế giới bản thân, khiến người xung quanh không thể thích ứng được.
– Nộ: Tình cảm thiếu kiểm soát, vui mừng tức giận đều thể hiện ra nét mặt, nói năng bốc đồng.
– Hỷ: vênh vang đắc chí, ra vẻ bề trên, nói năng bừa bãi, dễ khiến người ta ghen ghét, vui quá hóa buồn.
Một người oán trách, kêu nghèo kể khổ, lời nói ra toàn năng lượng tiêu cực thì phúc khí trên người sẽ bị tiêu tán. Làm việc gì cũng không gắng sức, việc gì cũng tàm tạm là được rồi, đối nhân xử thế tiêu cực, kết quả họ càng ngày càng không hài lòng với cuộc sống.
Muốn gia đình hưng thịnh, muốn cuộc đời mỹ mãn thì phải học được ‘biết đủ’, miệng phải biết nói ‘hài lòng’. Muốn có được mệnh phú quý thì trước tiên phải tu dưỡng được cái miệng phú quý.
Trời cuồng thì có mưa, người cuồng thì có họa. Làm người hành xử chớ điên cuồng, phúc họa nhiều ít đều do tự mình tạo ra. Cần biết cách khống chế tình cảm của mình, trong bất kỳ tình huống gì cũng không nên nói những lời cuồng vọng.
Khẩu nghiệp từ đâu mà ra?
Khẩu nghiệp là nghiệp do lời nói gây ra. Bất cứ những gì ta nói ra đều có tác động lợi hoặc hại, tốt hoặc xấu, xảy ra ngay tức thì hoặc để lại hậu quả sau này. Theo Phật dạy thì trong 10 nghiệp lớn của con người, có 4 nghiệp từ miệng gây ra: chuyện không nói có, chuyện có nói không; nói lời hung ác; nói lưỡi đôi chiều và nói lời thêu dệt.
Tuy nhiên, ngoài 4 điều trên, trong cuộc sống hàng ngày cái miệng còn tạo thêm nhiều nghiệp khác nữa như ăn uống cầu kỳ; hay phê bình, chê bai người khác; rêu rao bắt lỗi người khác.
Do vậy Kinh Phật cũng dạy, trong sinh hoạt hàng ngày có 4 hạng người chúng ta nên tránh: những kẻ hay đổ lỗi cho người khác; hay nói chuyện mê tín, tà kiến; khẩu Phật, tâm xà; và những kẻ làm ít kể nhiều. Từ cái miệng mà ta có thể biết tâm ý và đánh giá được người khác, để có cách ứng xử thích nghi.
Hậu quả khôn lường
Ai cũng biết rằng vết thương trên thân thể dễ lành hơn vết thương gây ra do lời nói. Khẩu nghiệp ác từ các lời nói tạo ra những hậu quả xấu, làm hại cho chính người nói ra và những người liên quan. Khẩu nghiệp còn ảnh hưởng đến cả cộng đồng, cả xã hội.
Chúng ta không nên nói lời ác độc, nói cho sướng miệng, toàn dùng những lời cay cú chửi bới nhục mạ người khác, tâm ác thì nói ác rồi làm ác, thân khẩu ý đều ác thì ngày xuống địa ngục không còn xa. Chớ nên nguyền rủa người ta, không nên nói lời tục tĩu khó nghe…
Không nói thêu dệt tức không nói thêm bớt, nghe câu chuyện ở đây xong đi kể cho người khác nghe, mà thường khi kể lại thì hay thêm chút ít để tăng phần phóng đại cuốn hút.
Như vậy, với những người thường dùng lời nói thâm độc, thô bạo, mắng nhiếc, chửi rủa… trong cuộc sống hàng ngày của họ, trước hết, chính bản thân của người ấy đã thể hiện lối sống thiếu phẩm chất, đạo đức, văn minh trong lời nói, trong giao tiếp và dẫn đến hạ thấp uy tín của tự thân, những người xung quanh sẽ dần dần xa lánh họ.
Trong xã hội hiện nay, nhiều người online trên mạng xã hội như facebook, Twitter… thường dùng những lời lẽ ác ngữ, thô tục, xúc phạm đến người khác cũng đã trở thành một hiện tượng. Mặc dù họ không ám chỉ đích danh một ai, nhưng đây cũng là việc mà tất cả chúng ta nên tránh.
Không chỉ viết những lời ác, mà thậm chí chỉ cần nhấp chuột tán thành, ủng hộ những lời ác ngữ đều nguy hiểm cả, vì nhiều lần làm như vậy, không ai kiểm soát, không ai khuyên nhủ nên lâu ngày sẽ trở thành một thói quen.
Phật giáo gọi điều này là nghiệp, mà đã là nghiệp thì nó sẽ chi phối đối với đời sống của tự thân người đó. Vì thế, một lời ác khẩu, ác ngữ đều có thể đưa đến hậu quả khó lường. Do vậy mà Tây phương cũng có câu: “Trước khi nói phải uống lưỡi bảy lần”.
Bên cạnh đó, ác khẩu còn liên quan đến việc nói dối. Có nhiều loại nói dối: Nói dối với đùa vui, nói dối với mục đích lừa phỉnh, nói dối để khoe khoang, nói dối vì sợ hãi, nói dối để thu lợi bất chính…
Tùy theo mục đích của nói dối mà tạo ra nghiệp tội nặng nhẹ khác nhau. Tuy nhiên, có những trường hợp nói dối với mục đích cứu giúp hoặc bảo vệ tính mạng cho người khác thì không bị tính là khẩu nghiệp.
