Trong văn hóa tâm linh của người Việt, Rằm tháng 7 âm lịch (còn gọi là lễ Vu Lan báo hiếu và cũng là ngày xá tội vong nhân) có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Đây là dịp để con cháu tưởng nhớ công ơn sinh thành, bày tỏ lòng hiếu thuận với cha mẹ, ông bà tổ tiên.
Từ lâu, nhiều gia đình có thói quen chọn hoa cúc vàng để cúng Rằm, bởi màu vàng tượng trưng cho sự trường tồn, hiếu kính. Tuy nhiên, trong phong thủy và quan niệm dân gian, không chỉ hoa cúc mới được coi trọng, mà còn có nhiều loài hoa khác mang ý nghĩa linh thiêng, khi dâng lên tổ tiên sẽ khiến bàn thờ thêm trang trọng, phúc khí càng dồi dào. Dưới đây là 5 loài hoa thay thế hoa cúc, rất thích hợp để dâng cúng Rằm tháng 7, được tổ tiên “gật gù ưng ý”.
1. Hoa sen – Biểu tượng thanh khiết, thoát tục
Hoa sen được mệnh danh là “quốc hoa” của Việt Nam, là loài hoa gần gũi trong văn hóa Phật giáo và dân gian. Hình ảnh “gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn” tượng trưng cho sự thanh cao, tinh khiết, vượt lên mọi ô trọc của đời sống.
Trong các dịp lễ cúng, đặc biệt là Rằm tháng 7, hoa sen mang ý nghĩa tôn vinh sự thanh tịnh, hướng con người đến lối sống thiện lành, an yên. Dâng hoa sen lên bàn thờ tổ tiên không chỉ thể hiện lòng thành kính mà còn gửi gắm ước nguyện gia đạo bình an, con cháu thuận hòa, tránh xa điều xấu.
Ngoài ra, màu sắc của hoa sen – hồng, trắng, hoặc hồng phớt – đều phù hợp với không gian trang nghiêm của bàn thờ. Hoa sen trắng đặc biệt tượng trưng cho sự thanh khiết, tinh khôi, phù hợp để dâng cúng ngày lễ Vu Lan.
2. Hoa huệ – Tinh khiết, tôn nghiêm
Hoa huệ vốn được nhiều gia đình lựa chọn để thờ cúng bởi dáng hoa thanh cao, mùi hương nhẹ nhàng, dễ chịu. Theo quan niệm dân gian, hoa huệ mang ý nghĩa của sự thanh khiết, tôn nghiêm và gắn liền với hình ảnh cao quý, trường tồn.
Đặc biệt, hoa huệ trắng còn được xem như biểu tượng của lòng hiếu kính, sự tri ân đối với công lao to lớn của cha mẹ và tổ tiên. Dâng hoa huệ vào Rằm tháng 7 giúp không gian thờ thêm phần tinh tế, sang trọng.
Ngoài ra, hoa huệ có độ tươi lâu, có thể giữ được vài ngày mà không héo, rất thích hợp để trưng trên bàn thờ trong suốt dịp lễ.
3. Hoa đồng tiền – Tài lộc, may mắn cho con cháu

Người xưa tin rằng dâng hoa đồng tiền trong lễ cúng sẽ giúp gia đình làm ăn phát đạt, tiền tài sinh sôi, con cháu hưởng lộc lâu dài.
Mỗi màu hoa đồng tiền mang một ý nghĩa riêng:
-
Hoa đồng tiền đỏ tượng trưng cho may mắn, hỷ sự.
-
Hoa đồng tiền vàng biểu trưng cho tài lộc, phú quý.
-
Hoa đồng tiền hồng tượng trưng cho sự gắn kết tình thân.
Dâng hoa đồng tiền vào Rằm tháng 7 vừa thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, vừa gửi gắm lời cầu chúc gia đạo hưng vượng, tài lộc hanh thông, công việc thuận lợi.
4. Hoa hồng – Hiếu kính và tình yêu thương bền chặt
Hoa hồng vốn là loài hoa quen thuộc trong các dịp lễ trọng, đặc biệt là lễ Vu Lan báo hiếu. Trong Phật giáo, hoa hồng gắn liền với nghi thức “cài bông hồng lên áo” để nhắc nhở mỗi người luôn ghi nhớ công ơn cha mẹ. Vì thế, dâng hoa hồng trong ngày Rằm tháng 7 mang ý nghĩa sâu sắc về đạo hiếu, tình yêu thương và sự gắn kết gia đình.
Hoa hồng đỏ thể hiện sự hiếu kính, tình cảm sâu nặng. Hoa hồng trắng lại biểu trưng cho sự tưởng nhớ, tri ân đến những đấng sinh thành đã khuất. Dù chọn màu sắc nào, hoa hồng vẫn là lời nhắn nhủ thiêng liêng, giúp con cháu thể hiện trọn vẹn tấm lòng thành với tổ tiên.
Ngoài ý nghĩa tâm linh, hoa hồng còn giúp không gian thờ cúng thêm phần trang nhã, ấm cúng và đầy sức sống.
5. Hoa lay ơn – Tri ân và sự sum vầy

Trong phong thủy, hoa lay ơn còn tượng trưng cho sự sum vầy, gắn bó và lòng tri ân sâu nặng.
Dâng hoa lay ơn trong ngày Rằm tháng 7 thể hiện lòng biết ơn của con cháu đối với tổ tiên, đồng thời cầu mong sự nghiệp thăng hoa, gia đạo sung túc. Đặc biệt, hoa lay ơn có nhiều màu sắc rực rỡ, khi cắm trên bàn thờ sẽ làm sáng không gian, tạo cảm giác trang nghiêm và ấm áp.
Vì sao không nên chỉ chọn hoa cúc?
Hoa cúc vốn mang ý nghĩa trường thọ, hiếu kính, nên từ xưa đã phổ biến trong việc thờ cúng. Tuy nhiên, việc chỉ dâng hoa cúc khiến nhiều gia đình rơi vào lối mòn, thiếu sự đa dạng và chưa khai thác hết ý nghĩa tâm linh của các loài hoa khác.
Người xưa quan niệm, mỗi loài hoa mang một tầng ý nghĩa riêng, khi kết hợp đa dạng sẽ giúp bàn thờ thêm sinh khí, tượng trưng cho sự sung túc, đủ đầy. Bởi vậy, thay vì chỉ trung thành với hoa cúc, gia chủ có thể thay đổi, lựa chọn những loài hoa như sen, huệ, đồng tiền, hồng hay lay ơn để thể hiện trọn vẹn lòng thành kính.
Rằm tháng 7 không chỉ là dịp tưởng nhớ tổ tiên, tri ân công lao cha mẹ mà còn là cơ hội để con cháu bày tỏ lòng thành, cầu mong phúc lộc và bình an. Trong mâm cúng, hoa tươi là yếu tố không thể thiếu, vừa mang tính trang trí vừa mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc.
Ngoài hoa cúc quen thuộc, 5 loài hoa: sen, huệ, đồng tiền, hồng và lay ơn đều là lựa chọn lý tưởng, mỗi loài hoa là một thông điệp gửi đến tổ tiên. Dâng những loài hoa này trong ngày Rằm tháng 7 không chỉ khiến bàn thờ thêm phần trang trọng, thanh khiết mà còn giúp gia đình đón nhận nhiều điều may mắn, tài lộc dồi dào, con cháu hưng thịnh.