Hỏi: Gần đây tôi thấy báo chí đưa tin về việc một thanh niên sau khi giết một cô gái đã tiến hành giao cấu với nạn nhân (xác chết). Tôi muốn hỏi hành vi đó có bị xử lý về tội danh hiếp dâm không?
Trả lời:
Điều 111, luật hình sự năm 1999 quy định tội hiếp dâm như sau:
1. Người nào dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu với nạn nhân trái với ý muốn của họ, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm:
a) Có tổ chức;
b) Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;
c) Nhiều người hiếp một người;
d) Phạm tội nhiều lần;
đ) Đối với nhiều người;
e) Có tính chất loạn luân;
g) Làm nạn nhân có thai;
h) Gây tổn hại cho sức khoẻ của nạn nhân mà tỷ lệ thương tật từ 31% đến 60%;
i) Tái phạm nguy hiểm.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm, tù chung thân hoặc tử hình:
a) Gây tổn hại cho sức khoẻ của nạn nhân mà tỷ lệ thương tật từ 61% trở lên;
b) Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;
c) Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.
 |
| Giết người, hiếp dâm xác chết bị xử lý như nào? (Ảnh minh họa). |
4. Phạm tội hiếp dâm người chưa thành niên từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ năm năm đến mười năm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3 Điều này, thì bị xử phạt theo mức hình phạt quy định tại các khoản đó.
Như vậy, Tội Hiếp dâm, theo định nghĩa tại điều 111 của Bộ Luật hình sự Việt Nam ban hành năm 1999, là hành vi dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu trái với ý muốn của họ.
Tội hiếp dâm là tội nghiêm trọng thuộc phần các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người. Hình phạt đối với tội này là tù giam với thời gian từ hai năm tới mười lăm năm.
Một số luật các nước thừa nhận chủ thể của tội này có thể là nam giới, nữ giới hoặc người đồng tính. Theo quy định của pháp luật Việt Nam quy định "người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu với nạn nhân trái với ý muốn của họ, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm".
Như vậy trong quy định tại điều 111 không quy định chủ thể là nam hay nữ mà quy định " người nào", như vậy chủ thể của tội hiếp dâm có thể là nữ, cũng có thể là nam. nhưng trong thực tế xét xử thì chủ thể của tội này chỉ có thể là nam giới. Hay nói cách khác chỉ nam giới mới là người thực hành trong tội hiếp dâm, còn nữ giới chỉ có thể tham gia với vai trò là đồng phạm.
Cấu thành tội
Để có thể bị xử có tội đối với tội hiếp dâm, phải có các cấu thành sau:
1. Hành vi: Phải có hành vi "dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực, lợi dụng tình trạng không thể tự vệ hoặc thủ đoạn khác".
Dùng vũ lực: Các hành vi bạo lực như tấn công, trói, gây thương tích v.v.
Đe dọa dùng vũ lực: Các hành vi đe dọa nhằm làm tê liệt ý chí kháng cự của nạn nhân như kề súng, kề dao vào người nạn nhân v.v
Lợi dụng tình trạng không thể tự vệ của nạn nhân như nạn nhân: bị say, bị ốm hoặc bị tâm thần. Trong pháp luật Việt Nam, quan hệ tình dục giữa một người nam đủ năng lực hành vi hình sự với người tâm thần nữ luôn được coi là hiếp dâm vì tâm thần được coi là không đồng ý với hành vi đó.
Các thủ đoạn khác như đánh thuốc mê nạn nhân, lừa nạn nhân.
2. Giao cấu:
Tội hiếp dâm là tội có cấu thành hình thức. Ví dụ tội giết người có cấu thành hình thức và chỉ cần có hành vi giết người như bắn súng hướng vào người, cố ý đâm dao vào ngực/cổ... là có thể bị khép vào tội mà không cần biết người kia có chết hay không. Đối với tội hiếp dâm, chỉ cần có hành vi dùng vũ lực để giao cấu với nạn nhân, cho dù đã giao cấu được hay chưa thì vãn bị coi là đã phạm tội hiếp dâm và ở giai đoạn phạm tội hoàn thành nhưng chưa đạt. Vì vậy đối tượng phạm tội thường là nam giới. Nói như vậy không có nghĩa là nữ giới không bị xét xử về tội này nhưng thường nữ giới chỉ bị xét xử với tư cách là đồng phạm.
3. Trái ý muốn của nạn nhân:
Luật pháp Việt Nam thường không xử thụ lý các vụ kiện về tội này giữa vợ và chồng hoặc giữa các cặp mà trước đó đã có quan hệ tình dục bình thường vì rất khó xác định tại thời điểm phạm tội thì người phụ nữ có muốn hay không. Các trường hợp như nan nhân bị bệnh tâm thần hoặc trong trạng thái không ý thức được thì sẽ được coi là không đồng ý. Một số hành vi mang tính chất đồng ý như đưa bao cao su cho thủ phạm sử dụng mà nếu trước đó bị dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực thì vẫn có thể coi là trái với ý muốn của người bị hại.
Cần lưu ý, về lý thuyết, tòa sẽ không chỉ đơn thuần xử theo tố cáo của người bị hai hay lời nhận tội của bị can mà phải có bằng chứng. Vì vậy, sau khi bị hại, người bị hại cần nhanh chóng tố cáo cũng như khám nghiệm để xác định các thương tích (chứng minh cho hành vi dùng vũ lực) cũng như lưu giữ bằng chứng về sự giao cấu (vết thương, dấu vết tinh trùng, bao cao su đã sử dụng)...
Một số tình tiết chuyển tội
- Nạn nhân là trẻ em dưới 16 tuổi sẽ xử theo tội Hiếp dâm trẻ em
- Nạn nhân có quan hệ phụ thuộc sẽ xử theo tội cưỡng dâm
Như vậy, đối chiếu với cấu thành tội phạm của tội danh hiếp dâm thì một người đã chết (xác chết) không thể là đối tượng xâm hại của tội danh hiếp dâm. Do vậy, hành vi giao cấu với xác chết (hiếp dâm xác chết) không thể bị kết tội danh hiếp dâm theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Tuy nhiên, Điều 246 Bộ luật hình sự năm 1999 sửa đổi, bổ sung năm 2009 (BLHS) quy định tội Xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt như sau:
“Người nào đào, phá mồ mả, chiếm đoạt những đồ vật để ở trong mộ, trên mộ hoặc có hành vi khác xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt, thì bị xử phạt cải tạo không giam giữ đến 1 năm hoặc bị phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. Trong trường hợp phạm tội gây hậu quả nghiêm trọng thì bị phạt tù từ 1 năm đến 5 năm”.
Theo đó, các hành vi xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt được thể hiện cụ thể như: Đào mồ mả để chiếm đoạt các vật có giá trị trên mộ hoặc đã được chôn theo người chết (vàng, bạc,…); hủy hoại một phần hoặc toàn bộ mồ mả ; vứt xác hay hài cốt của người chết đi chỗ khác; đào mồ mả để lấy một hoặc một số bộ phận thi thể của người chết; xâm phạm thi thể khi chưa được an táng...
Điều 93 Bộ luật hình sự, tội giết người được quy định như sau:
1. Người nào giết người thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm, tù chung thân hoặc tử hình:
a) Giết nhiều người;
b) Giết phụ nữ mà biết là có thai;
c) Giết trẻ em;
d) Giết người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân;
đ) Giết ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng, thầy giáo, cô giáo của mình;
e) Giết người mà liền trước đó hoặc ngay sau đó lại phạm một tội rất nghiêm trọng hoặc tội đặc biệt nghiêm trọng;
g) Để thực hiện hoặc che giấu tội phạm khác;
h) Để lấy bộ phận cơ thể của nạn nhân;
i) Thực hiện tội phạm một cách man rợ;
k) Bằng cách lợi dụng nghề nghiệp;
l) Bằng phương pháp có khả năng làm chết nhiều người;
m) Thuê giết người hoặc giết người thuê;
n) Có tính chất côn đồ;
o) Có tổ chức;
p) Tái phạm nguy hiểm;
q) Vì động cơ đê hèn.
2. Phạm tội không thuộc các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, thì bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm.
3. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ một năm đến năm năm.
Như vậy, hành vi giao cấu với xác chết (hiếp dâm xác chết) không thể bị kết tội danh hiếp dâm theo quy định của pháp luật Việt Nam mà có thể bị kết tội danh giết người và xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt.
Bạn gái 16 tuổi, tự nguyện “cho” có bị tội hiếp dâm? Tôi 19 tuổi và bạn gái (16 tuổi + 15 ngày) tự nguyện quan hệ tình dục ở khách sạn với nhau. Nếu bạn ấy báo công an tôi có bị xử ở tù không? |
