Hiện nay, ở Việt Nam, một số lượng không nhỏ người cao tuổi không có lương hưu. Từ 1-7-2025, những người 60 tuổi không có lương hưu sẽ được hưởng chính sách gì?
Công dân Việt Nam 60 tuổi trở lên không có lương hưu sẽ được hưởng trợ cấp hằng tháng?
Căn cứ Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, từ thời điểm ngày 1-7-2025, người lao động nếu đủ điều kiện hưởng lương hưu thì sẽ được hưởng lương hưu; nếu đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội. Tuy nhiên, một đối tượng là chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng lại chưa đến độ tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì sẽ được hưởng chính sách trợ cấp hằng tháng dựa theo quy định tại Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội 2024. Cụ thể như sau:
- Công dân Việt Nam đủ tuổi nghỉ hưu từ 1-7-2025 tức thời điểm Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực (với lao động nam đủ 61 tuổi 3 tháng và với lao động nữ đủ 56 tuổi 8 tháng), có thời gian đóng bảo hiểm xã hội nhưng mà không đủ điều kiện hưởng lương hưu.
- Công dân Việt Nam hiện chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội theo Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội 2024. Cụ thể chưa đủ 75 tuổi trở lên.
- Không hưởng bảo hiểm xã hội một lần và cũng không bảo lưu.
- Có yêu cầu (đơn) được hưởng trợ cấp hằng tháng từ chính khoản đóng của mình theo thời gian và mức đóng bảo hiểm xã hội của người lao động.
Như vậy, những người lao động 60 tuổi chưa đáp ứng về điều kiện được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội và chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu mà không được bảo lưu hoặc nhận bảo hiểm xã hội 1 lần thì sẽ được trợ cấp hằng tháng.
Mức hưởng trợ cấp hằng tháng của đối tượng được hưởng trợ cấp xã hội khi 60 tuổi
Mức trợ cấp hằng tháng thấp nhất được tính theo khoản 3 thuộc Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 sẽ bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng và căn cứ vào điều kiện phát triển kinh tế - xã hội cũng như khả năng của ngân sách Nhà nước trong từng thời kỳ. Nhà nước sẽ rà soát, xem xét điều chỉnh mức trợ cấp hưu trí xã hội định kỳ 3 năm.
Để được hưởng trợ cấp hằng tháng, người lao động đáp ứng điều kiện sẽ phải gửi hồ sơ đến cơ quan bảo hiểm xã hội. Hồ sơ trong đó bao gồm:
- Sổ bảo hiểm xã hội.
- Văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hằng tháng.
- Thời gian giải quyết sẽ là trong 5 năm làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ giải quyết việc hưởng chế độ trợ cấp hằng tháng. Nếu không giải quyết thì sẽ trả lời bằng văn bản trong đó nêu rõ lý do từ chối. (Căn cứ Điều 24 thuộc Luật Bảo hiểm xã hội 2024)
Đề xuất được hỗ trợ bảo hiểm y tế cho những người không có lương hưu
Trước đó, trong khoản 6 thuộc Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định, người đang trong thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng sẽ được ngân sách Nhà nước đóng bảo hiểm xã hội. Do đó, khi người lao động từ đủ 60 tuổi trở lên cho đến dưới 75 tuổi và thuộc trường hợp không đủ điều kiện hưởng lương hưu thì cũng sẽ được ngân sách Nhà nước đóng bảo hiểm y tế.
Tuy nhiên, tại dự thảo Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi, về phần các đối tượng được ngân sách Nhà nước đóng bảo hiểm y tế sẽ không liệt kê đối tượng này mà chỉ đề cập đến:
- Những người thuộc diện hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội hằng tháng;
- Những người từ đủ 80 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp tuất hằng tháng;
- Trẻ em dưới 6 tuổi;
- Những người có công với cách mạng, các cựu chiến binh, thanh niên xung phong, các cựu dân công hoả tuyến tham gia kháng chiến và bảo vệ tổ quốc…
Do đó, trong buổi thảo luận về dự thảo, có đại biểu Quốc hội đã đề xuất bổ sung đối tượng tham gia bảo hiểm y tế do ngân sách Nhà nước đóng, hỗ trợ mức đóng là những người cao tuổi từ đủ 60 tuổi trở lên. Tuy nhiên, đây mới dừng lại ở đề xuất, chưa được luật hóa nên có thể sẽ chưa được áp dụng trong thời gian tới.