Tứ mã phanh thây là gì ?
Tứ mã phanh thây (hay còn gọi là tứ mã phân thây) là một hình phạt được sử dụng tại các triều đại phong kiến Trung Quốc và các quốc gia trung đại châu Âu. Tứ chi của phạm nhân bị cột vào 4 sợi dây nối vào 4 con ngựa. Bên cạnh đó còn có 4 nài ngựa (người huấn luyện ngựa) để thúc ngựa chạy.
 |
| Ngựa chạy kéo dây khiến tứ chi phạm nhân bị xé thành từng mảnh |
Khi bắt đầu hành hình, các nài ngựa sẽ thúc ngựa phi ra bốn hướng khác nhau, nếu không thì sẽ hét lớn để ngựa sợ bỏ chạy, khiến 4 sợi dây bị kéo căng làm tứ chi phạm nhân bị xé ra thành nhiều mảnh. Hình phạt được tiến hành trước công chúng, sau đó bỏ mặc phạm nhân cho chảy máu đến chết. Ngoài ra còn có một biến thể khác là ngũ mã phanh thây với sợi dây thứ 5 buộc vào cổ tội phạm.
Nguồn gốc của hình phạt tàn khốc này
Đúng như tên gọi, tội nhân phải bị 4 con ngựa kéo lìa thân xác thì tứ mã phanh thây có nguồn gốc chính xác từ châu Âu bởi 2 trường hợp bị xử tử đầu tiên bằng hình phạt này là François Ravaillac (1610) và Robert-François Damiens (1757) theo như khung hình phạt mà Hoàng đế La Mã Charles V đã nêu ra trước đó.
Vào cuối năm 1781, sự trừng phạt khủng khiếp này đã được chính quyền thực dân Tây Ban Nha sử dụng trên các lãnh đạo phiến quân Peru Tupac Amaru II với mục đích răn đe trước công chúng. Ngoài ra, tứ mã phanh thây còn được một số quốc gia châu Âu khác áp dụng đối với người phạm tội di giáo.
 |
| Phiến quân Peru Tupac Amaru II bị tứ mã phanh thây |
Trước đó, vào triều đại nhà Tần, một hình phạt tương tự mang tên Ngũ mã phanh thây cũng đã được áp dụng, với con ngựa thứ 5 cột vào cổ phạm nhân. Đến triều đại nhà Hán (206 TCN – 220) và Đường (618-907), hình phạt này trở nên thịnh hành hơn, chuyên dùng để trừng trị những người phạm vào tội khi quân, mưu phản. Tuy nhiên, không có tài liệu ghi chép cụ thể về số trường hợp đã bị xử phạt do các triều đại sau hầu như không sử dụng.
Kinh Kha bị ngũ mã phanh thay khi ám sát Tần Thủy Hoàng không thành
Kinh Kha là người từng chịu hình án này nổi tiếng nhất trong lịch sử, cuộc đời của ông còn được các nhà làm phim khai thác trong tác phẩm “Hoàng đế và thích khách” (1999). Ông là người nước Vệ nhưng đã rời quê hương vì không được vua Vệ trọng dụng. Sau khi thăm thú các nước, ông tới nước Yên và được tiến cử đến thái tử Đan nước này.
 |
| Kinh Kha ám sát Tần Thủy Hoàng không thành |
Thái tử Đan có âm mưu ám sát hoàng đế Tần Thủy Hoàng nên cử Kinh Kha thực hiện nhiệm vụ đó. Kinh Kha mang theo một thanh chủy thủ tẩm thuốc độc giấu trong tờ bản đồ. Trước mặt Tần Thủy Hoàng, ông lấy bản đồ dâng nộp và nhanh chóng rút thanh chuỷ thủ đâm Tần Thuỷ Hoàng. Tuy nhiên, do đâm trượt nên Tần Thủy Hoàng có cơ hội bỏ chạy, việc ám sát không thành khiến Kinh Kha bị liệt vào tội khi quân và phải chịu hình án ngũ mã phanh thây.
Khiếp sợ với hình phạt lăng trì trong lịch sử (Khám phá) - (Phunutoday) - Vào thời phong kiến Trung Quốc, những ai phạm vào tội phản quốc, nổi loạn, giết cha mẹ,… đều bị quy vào tội lăng trì. |
