Đời sống hậu cung phức tạp
Đối với thời vua nào cũng vậy, chốn hậu cung luôn có nhiều phức tạp. Thời vua Tự Đức cũng không phải ngoại lệ. Mỗi một phi tần sẽ được phép đem theo vào điện số lượng hầu gái nhất định, tùy thuộc vào cấp bậc của phi tần đó. Và họ phải tự bỏ tiền ra để trả cho phi tần của mình. Như vậy, Hoàng hậu có thể mang theo 12 hầu gái còn tài nhân cấp thấp nhất có 3 hầu gái.
Những người hầu gái này sẽ phải làm hết mọi việc dưới sự giám sát của những bà già hơn. Các bà này cũng được chia làm 6 bậc.
Mỗi ngày vua Tự Đức được một đội ngũ gồm 15 bà vợ và 30 a hoàn phục vụ. Những a hoàn này cầm kiếm các tất cả lối ra vào tẩm điện. Trong đó có 5 thị nữ luôn ở cạnh để phục vụ vua. Mỗi ngày lại đổi một kíp. Chính vì vậy mà số thị nữ hậu cung lên đến 579 người, lại thêm 455 a hoàn nữa.
Một phi tần trong cung đình Huế
Vì sao vua Tự Đức vô sinh?
Vì từ nhỏ đã mắc bệnh đậu mùa, thể trạng yếu nên vua Tự Đức rất kém về đường sinh lý. Vua Tự Đức lấy vợ từ sớm. Năm Nhâm Dần 1442, ông được phong công tước, xuất phủ và cưới vợ. Khi ấy, vị vua này mới được 15 tuổi. Sau này, ông lấy thêm nhiều thê thiếp khác nhưng họ đều không sinh hạ được một mụn con nào.
Vị vua này từng viết trong bài Khiêm cung ký rằng: “Ta thân thể thường ốm, khí huyết suy nhược, đang lúc tuổi trẻ vô sự mà việc nối dõi tự thấy thật khó khăn, không an ủi được nổi lòng mong mỏi của cha mẹ, thật lấy làm thẹn.”
Vua Tự Đức có 103 bà vợ nhưng không có con
Có bệnh thì vái tứ phương
Có thể thấy Tự Đức luôn ám ảnh về chuyện không có con nối dõi. Mặc dù biết rõ tình trạng sức khỏe của mình nhưng ông vẫn hy vọng vào các thái y ở Thái y viện sẽ chữa được bệnh vô sinh cho mình.
2 toa thuốc nổi tiếng đã được các ngự y nghiên cứu dành riêng cho vua Minh Mạng trước đây là “nhất dạ lục giao sinh ngũ tử” và “nhất dạ lục giao sinh tứ tử” gồm 20 – 25 vị thuốc đặc biệt, có tác dụng đại bổ nguyên khí, tăng cường sinh lực,… Chúng được đem ra cho vua Tự Đức sử dụng nhưng không mang lại kết quả nào. Vị vua này mắc chứng nan y, dường như đã dứt đường sinh dục.
Các thái y sau đó đã dốc sức tìm tòi ra đủ phương thuốc nhưng đều không có kết quả. Vua Tự Đức lại hy vọng trong dân gian có những bậc danh y tài ba. Ông còn ra chỉ dụ nếu ai chưa được bệnh cho ông thì sẽ được ban thưởng cho chức quan tam phẩm và ban thưởng 5000 lạng bạc.
Song song với việc dùng thuốc, Tự Đức tuyển nhiều mỹ nhân tiến cung làm phi tần. Sử sách ghi chép lại ông có đến 103 người vợ nhưng đến năm 35 tuổi vẫn chưa có con. Thậm chí vua còn hạ cố lấy một phụ nữ đã qua một đời chồng, có nhiều con mà vẫn “vô hậu”.
Thậm chí, Tự Đức còn sai người đi cầu tự giúp vua tại chùa, đền, đình miếu có tiếng linh thiêng để cầu mong Trời, Phật, Thần, Thánh phù hộ cho đạt được ước nguyện.
Ông còn sợ chữ Thiên phạm húy với Trời nên đổi tên một số chùa ở Huế như Thiên Mụ đổi thành Linh Mụ, Thiên Ấn đổi thành Từ Ân…, lý do cho hợp lẽ trời đất để cầu tự có con trai kế thừa ngôi báu.
Tuy nhiên, mọi nỗ lực của ông đều thất bại. Cuối cùng ông đành chọn 3 người cháu là Ưng Chân, Ưng Đăng, Ưng Kỷ đưa vào cung phong làm hoàng tử, sau chính là các vua Dục Đức, Kiến Phúc và Đồng Khánh.
