Thẻ bảo hiểm y tế là gì?
Thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) là giấy tờ do cơ quan bảo hiểm xã hội cấp cho người tham gia BHYT, dùng làm căn cứ để hưởng các quyền lợi về chăm sóc sức khỏe theo quy định của Luật Bảo hiểm y tế 2008, được sửa đổi, bổ sung năm 2014 và 2024. Thẻ BHYT chứa thông tin cá nhân như họ tên, ngày tháng năm sinh, mã số BHYT và mức hưởng quyền lợi, đảm bảo người sử dụng được chi trả chi phí khám chữa bệnh theo quy định.
Quy định về việc sử dụng thẻ bảo hiểm y tế
Theo khoản 2 Điều 37 Luật Bảo hiểm y tế 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2014), người tham gia BHYT có nghĩa vụ sử dụng thẻ đúng mục đích và không được cho người khác mượn thẻ. Bất kể người dân nào cho người khác sử dụng thẻ BHYT trái quy định thì sẽ là hành vi vi phạm pháp luật, gây thất thoát quỹ BHYT sẽ bị xử phạt theo quy định.
Cho mượn hoặc sử dụng thẻ BHYT người khác bị xử phạt thế nào?
Căn cứ theo khoản 1 Điều 84 Nghị định 117/2020/NĐ-CP, hành vi cho người khác mượn thẻ BHYT hoặc sử dụng thẻ BHYT của người khác trong khám chữa bệnh sẽ bị xử phạt hành chính như sau:
Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng: Áp dụng đối với trường hợp vi phạm nhưng chưa gây thiệt hại đến quỹ BHYT.
Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng: Áp dụng đối với trường hợp vi phạm gây thiệt hại đến quỹ BHYT. Ngoài ra, người vi phạm buộc phải hoàn trả số tiền đã sử dụng trái phép vào tài khoản thu của quỹ BHYT.
Lưu ý: Mức phạt trên áp dụng cho cá nhân. Đối với tổ chức vi phạm, mức phạt sẽ gấp đôi, theo khoản 5 Điều 4 Nghị định 117/2020/NĐ-CP.
Hậu quả khác của việc cho mượn thẻ BHYT
Ngoài xử phạt hành chính, việc cho mượn hoặc sử dụng thẻ BHYT không đúng đối tượng có thể dẫn đến các hậu quả sau:
Tạm giữ thẻ BHYT: Theo khoản 2 Điều 20 Luật Bảo hiểm y tế 2008 (sửa đổi năm 2014), thẻ BHYT sẽ bị tạm giữ nếu phát hiện sử dụng sai mục đích. Chủ sở hữu phải đến cơ sở y tế hoặc cơ quan bảo hiểm xã hội để nhận lại thẻ sau khi nộp phạt.
Rủi ro pháp lý: Nếu xảy ra tai biến y khoa, biến chứng hoặc tử vong trong quá trình khám chữa bệnh bằng thẻ mượn, cả người cho mượn và người mượn có thể đối mặt với các vấn đề pháp lý phức tạp, như tranh chấp trách nhiệm hoặc khó khăn trong thủ tục khai tử.
Truy cứu trách nhiệm hình sự: Trong trường hợp sử dụng thẻ BHYT của người khác để trục lợi lớn hoặc gây hậu quả nghiêm trọng, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự, với mức án cao nhất lên đến 10 năm tù, theo quy định của pháp luật.
Kết luận chung: Như vậy khi bạn vì lòng tốt cho người khác mượn thẻ BHYT sử dụng bạn đã vi phạm pháp luật sẽ bị thu hồi thẻ BHYT và xử phạt tiền lên tới 5 triệu đồng. Với người mượn thẻ BHYT để sử dụng nhằm trục lợi trái phép sẽ bị phạt tiền và có thể bị phạt tù lên tới 10 năm nếu như gây thất thoát hậu quả nghiêm trọng.
