Người xưa thường dùng "canh" làm đơn vị đo lường thời gian. Chúng ta chắc đã rất quen với câu nói canh 1, canh 2, canh 3... Một đêm thường tính có 5 canh, tính từ 7h tới hôm trước tới 5 giờ sáng hôm sau.
Còn câu “Canh ba chớ tham dục” lại là một lời khuyên chân thành dành cho nam giới và phụ nữ.
"Canh ba'' vào thời xưa thì được xem là khoảng thời gian từ 11 giờ tối đến 1h sáng.
Vào thời điểm này, theo đồng hồ sinh học bình thường, cơ thể bắt đầu tiết ra melatonin, thông thường đã đến giờ đi ngủ.
Trong khoảng thời gian này, gan trong cơ thể con người sẽ hoạt động tích cực và bắt đầu đào thải một số chất độc tích tụ trong cơ thể, nếu lúc này bạn không nghỉ ngơi tốt có thể ảnh hưởng đến chức năng giải độc của gan.
“Tham dục” ở đây ám chỉ về cuộc sống chăn gối về đêm. Vào thời điểm này lẽ ra bạn nên được nghỉ ngơi bình thường, bổ sung năng lượng cho cơ thể, đồng thời để não bộ và một số cơ quan hoàn thành việc nghỉ ngơi. Nếu có cuộc sống chăn gối trong thời gian này đương nhiên sẽ ảnh hưởng tới chất lượng giấc ngủ.
Hơn nữa, chuyện chăn gối của nam giới và nữ giới đều tốn nhiều sức lực. Lúc này là lúc được nghỉ ngơi sau một ngày mệt mỏi, nếu “làm việc” quá sức sẽ khiến cơ thể không được nghỉ ngơi tốt, không thể giúp cơ thể khỏe mạnh.
Việc không tiết chế trong thời gian dài còn khiến cho thận bị áp lực, tổn hại đến sức khỏe của thận.
"Nửa đêm chớ tham ăn" có ý nghĩa gì?
Nửa vế sau cũng liên quan đến sức khỏe, gọi là ''không ăn lúc nửa đêm'', hay còn gọi là ''không ăn vào canh một'', cũng là một kinh nghiệm sức khỏe được đúc kết từ cổ nhân.
Nửa đêm là một thuật ngữ chung ở đây, và nó có thể đề cập đến khoảng thời gian sau bảy giờ tối.
''Canh một'' vào thời xưa chính là khoảng thời gian từ 7h giờ đến 9h tối. Nhiều người khi nhìn thấy thời gian này đều tò mò, chẳng phải giờ ăn cơm bình thường của chúng ta là khoảng bảy giờ sao, tại sao người xưa lại nói rằng không được ăn vào giờ này?
Bởi vì người xưa đều làm việc theo quy luật lúc mặt trời mọc và nghỉ ngơi lúc mặt trời lặn. Đối với người xưa mà nói, 9 giờ tối là thời gian để ngủ, và 5 giờ sáng thì phải thức dậy đi làm rồi. Vì vậy trong khoảng thời gian này mà ăn cơm tối, cũng giống như việc chúng ta sau khi ăn cơm đêm xong sẽ lập tức đi ngủ, không những không tốt cho hệ tiêu hóa, mà thời gian dài sẽ dẫn đến việc bị viêm dạ dày nghiêm trọng, thậm chí là đổ bệnh.
Người xưa còn có thói quen không ăn cơm quá trưa, thậm chí còn có lệnh cấm ăn vào giờ giới nghiêm. Bởi vậy nên cổ nhân thường chỉ ăn hai bữa sáng và bữa trưa, còn tối thì không.
Điều này cũng là một đạo lý có tính nhất định, vì buổi tối chính là thời gian cho cơ quan nội tạng được nghỉ ngơi, như thế mới có tinh thần cho một ngày mới. Đó cũng là lý do mà buổi tối không nên để tiêu hóa quá nhiều, khiến nội tạng trong cơ thể tăng thêm áp lực.
Đương nhiên cũng rất nhiều người hiện đại nói rằng: “Sáng đi làm, tối nghỉ ngơi” đã không còn phù hợp với thời nay nữa rồi.
Câu tục ngữ “Canh ba chớ tham nữ sắc, không ăn vào canh một” mà cổ nhân để lại, chính là muốn nhắc nhở cho thế hệ sau một đạo lý có tính nhất định. Mặc dù thời gian làm việc và nghỉ ngơi bây giờ đã khác xưa nhưng quy luật về chăm sóc sức khỏe và thói quen sống lành mạnh vẫn giữ nguyên giá trị và vô cùng cần thiết.