Thời gian gần đây, người dân cả nước xôn xao trước sự việc ông N.T (ngụ quận 7, TP.HCM) nhận lương hưu hơn 100 triệu đồng/tháng trong khi một giáo viên mầm non khác lại hưởng lương hưu 1,3 triệu đồng/tháng. Sự chênh lệch quá lớn này đã khiến nhiều người thắc mắc về cách tính lương hưu khi tham gia Bảo hiểm Xã hội (BHXH).
Đại diện BHXH TP.HCM cho biết, ông T. nhận lương hưu 100 triệu đồng/tháng là tương xứng với khoản tiền mà ông đã đóng BHXT trong quá trình làm việc tại một công ty nước ngoài. Trước năm 2007, khi nắm giữ cương vị Tổng giám đốc với mức lương hàng trăm triệu đồng mỗi tháng, ông T. đã đóng BHXT lên tới 250 triệu đồng. Sau đó, Luật BHXH thay đổi, đã quy định mức đóng BHXH không được vượt quá 20 lần mức lương cơ sở thì số tiền ông T. đóng BHXH mới giảm về mức dưới 23 triệu đồng.
Mức lương hưu cao hay thấp phụ thuộc vào mức lương tháng đóng BHXH và thời gian đóng BHXH
“Người có mức lương cao và thời gian đóng BHXH dài thì mức lương hưu nhận được sẽ cao; ngược lại, người có mức lương thấp và thời gian đóng BHXH ngắn thì mức lương hưu nhận được sẽ thấp”.
Luật sư Lê Quang Vũ - Phó trưởng Văn phòng luật sư Người Nghèo (TP.HCM)
Luật sư Vũ phân tích: “Trường hợp cô Lan có thời gian dạy học là 37 năm nhưng thời gian đóng BHXH chỉ là 22 năm 8 tháng với mức lương bình quân thấp. Khi nhân với tỉ lệ 69% thì chưa được 1,3 triệu đồng (lương cơ sở), lương hưu được tính bằng mức lương cơ sở hiện hành là 1,3 triệu đồng theo Khoản 5 Điều 56 Luật BHXH 2014.
Ông N.T đã đóng BHXH được 23 năm 3 tháng và kết quả là được hưởng mức lương hưu hàng tháng hơn 100 triệu đồng do mức lương hàng tháng đóng BHXH của ông N.T rất cao (có tháng lên đến 250 triệu đồng/tháng). Thời điểm ông T. đóng BHXH trước ngày 1/1/2007 cũng chưa bị khống chế mức trần đóng BHXH”.
Trước ngày 1/1/2007, mức lương đóng BHXH không bị khống chế mức trần nên nhiều người có mức lương đóng BHXH lên đến hàng trăm triệu đồng. Sau đó, từ ngày 1/1/2007, Luật BHXH mới đã khống chế mức lương tối đa đóng BHXH là 20 lần mức lương cơ sở.
Cô Trương Thị Lan, người nhận mức lương hưu 1,3 triệu đồng/tháng sau gần 37 năm cống hiền cho ngành giáo dục. (Ảnh: NLĐ)
Ví dụ, mức lương tối đa được phép đóng BHXH của một người tại TP.HCM hiện nay là 1,3 triệu đồng (mức lương cơ sở) nhân 20 lần bằng 26 triệu đồng.
Với quy định mới, mức lương hưu 100 triệu đồng/tháng sẽ không còn thực tế đối với những cá nhân đóng BHXH từ sau năm 2007.
Kể từ ngày 1/1/2007, những người có mức lương tối đa đóng BHXH là 26 triệu đồng/tháng thì mức lương hưu tối đa được nhận là 75% của 26 triệu đồng, tức 19,5 triệu đồng.
Theo quy định của Luật BHXH năm 2014, lương hưu được tính là mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH nhân với tỉ lệ %. Điều 62 Luật BHXH năm 2014 quy định, mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH được xác định theo theo từng giai đoạn đối với những người thực hiện chế độ tiền lương của nhà nước (công chức, viên chức…) hoặc theo bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian đối với người lao động.
Theo Khoản 1 Điều 56 Luật BHXH thì tỉ lệ % lương hưu hàng tháng hiện nay được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đã đóng BHXH tương ứng với 15 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 2% đối với nam và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng 75% mức bình quân tiền lương tháng đã đóng BHXH.
