Thanh Hóa không chỉ nổi tiếng với những danh lam thắng cảnh hùng vĩ hay di sản văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, mà còn được biết đến bởi một món ăn độc đáo mang tên nòng nọc om măng. Ban đầu, món ăn này chỉ là "gia vị" trong bữa cơm của người dân vùng cao, nhưng ngày nay, nó đã trở thành đặc sản được săn lùng tại các nhà hàng sang trọng. Hãy cùng tôi khám phá câu chuyện thú vị về món ăn độc đáo này nhé!
Người dân miền núi Thanh Hóa từ bao đời nay đã biết tận dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú để chế biến các món ăn đậm đà hương vị quê hương. Trong số đó, món nòng nọc om măng chính là biểu tượng của sự sáng tạo và khéo léo. Theo lời kể của cụ bà Triệu Thị Hương, một người dân ở xã Mường Lát (Thanh Hóa), món ăn này xuất hiện cách đây hơn 50 năm khi cuộc sống còn khó khăn, người dân phải tìm kiếm thực phẩm từ rừng núi để chống chọi với cái đói. Những chú nòng nọc nhỏ bé được bắt từ suối hoặc ao hồ sạch, kết hợp cùng măng tươi giòn ngọt, tạo nên một món ăn vừa lạ miệng vừa gần gũi. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận ngay hương vị thanh mát của măng hòa quyện với vị ngọt tự nhiên của thịt nòng nọc. Một chút cay nhẹ từ ớt và gừng làm tăng thêm sức hấp dẫn cho món ăn. Giá cả của món ăn dao động từ 100.000 - 200.000 đồng tùy theo địa điểm phục vụ, nhưng đối với nhiều người, giá trị tinh thần mà món ăn mang lại còn vượt xa con số đó.
Để có được một nồi nòng nọc om măng thơm ngon đúng điệu, người nấu cần chuẩn bị kỹ lưỡng các nguyên liệu và tuân thủ từng bước chế biến tỉ mỉ. Nguyên liệu chính gồm nòng nọc tươi, măng tre hoặc măng le, cùng các gia vị như muối, tiêu, ớt, gừng, tỏi, sả. Đầu tiên, nòng nọc được rửa sạch với nước muối loãng để loại bỏ chất nhờn, sau đó trần qua nước sôi để giữ độ dai của thịt. Măng tươi được luộc nhiều lần để giảm độ chua và đắng, rồi cắt thành miếng vừa ăn. Tiếp theo, măng được xào sơ qua với gia vị trước khi cho nòng nọc vào om cùng. Quá trình om cần điều chỉnh lửa nhỏ để các nguyên liệu thấm đều gia vị. Cuối cùng, nêm nếm lại cho vừa miệng và rắc thêm ít tiêu, hành lá lên trên. Theo đầu bếp Nguyễn Văn Nam, chủ nhà hàng nổi tiếng ở Thanh Hóa, bí quyết để món ăn thêm hấp dẫn nằm ở việc chọn nguyên liệu tươi ngon và cân đối gia vị. Ông chia sẻ: "Măng phải giòn, không quá chua; nòng nọc phải ngọt thịt. Điều quan trọng nhất là người nấu phải kiên nhẫn để nguyên liệu hòa quyện hoàn hảo."
Không chỉ là món ăn độc đáo, nòng nọc om măng còn mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng đáng kể. Theo nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Quốc gia Việt Nam, nòng nọc giàu protein, canxi và các khoáng chất thiết yếu như magie, kali. Măng tre chứa nhiều chất xơ, vitamin nhóm B và chất chống oxy hóa, giúp cải thiện hệ tiêu hóa và tăng cường miễn dịch. Tuy nhiên, chuyên gia y tế Phạm Thị Thu Hà khuyến cáo rằng không phải ai cũng phù hợp với món ăn này. Bà cho biết: "Nòng nọc có thể chứa ký sinh trùng nếu không được sơ chế kỹ. Vì vậy, hãy đảm bảo nấu chín hoàn toàn và tránh ăn nếu bạn có tiền sử dị ứng hải sản." Ngoài ra, phụ nữ mang thai hoặc trẻ nhỏ nên thận trọng khi thưởng thức món ăn này.
Trước đây, nòng nọc om măng thường bị coi là món ăn "kém sang", chỉ dành cho người nghèo hoặc vùng sâu vùng xa. Tuy nhiên, thời gian gần đây, món ăn đã trở thành xu hướng ẩm thực mới được giới trẻ và người dân thành phố săn lùng. Lý do chính khiến món ăn này được yêu thích nằm ở sự độc đáo và hương vị khó quên mà nó mang lại. Anh Lê Hoàng Minh, một thực khách đến từ Hà Nội, chia sẻ: "Ban đầu tôi hơi e ngại vì chưa từng thử qua món ăn này. Nhưng sau khi thưởng thức, tôi thực sự ngạc nhiên bởi hương vị rất riêng biệt và khác lạ."
Nếu bạn muốn trải nghiệm món nòng nọc om măng, hãy ghé thăm một số nhà hàng nổi tiếng ở Thanh Hóa như Nhà hàng Sơn Lâm (thành phố Thanh Hóa) hoặc Quán Bà Tám (huyện Mường Lát). Đây đều là những địa điểm uy tín với đội ngũ đầu bếp giàu kinh nghiệm. Ngoài ra, nếu muốn tự tay chế biến món ăn này tại nhà, bạn có thể mua nguyên liệu tại các chợ phiên ở vùng cao Thanh Hóa. Nòng nọc thường được bán vào mùa mưa, còn măng tươi thì có quanh năm.
Những ai yêu thích ẩm thực chắc chắn sẽ không thể bỏ qua món nòng nọc om măng – một đặc sản độc đáo của xứ Thanh. Không chỉ là món ăn đơn thuần, nó còn là minh chứng cho sự sáng tạo và khả năng thích nghi của con người trước thiên nhiên. Hãy dành thời gian ghé thăm Thanh Hóa để thưởng thức món ăn này, hoặc thử tự chế biến tại nhà nếu bạn đam mê nấu nướng. Tin tôi đi, bạn sẽ không thất vọng đâu! Bạn đã sẵn sàng khám phá món ăn độc đáo này chưa? Hãy chia sẻ cảm nhận của mình sau khi thưởng thức nhé!
