Người xưa có câu: “Đi ra mộ mà mang theo tứ quả thì nhà không gặp họa”. Bài viết này nhằm khám phá bốn loại quả được nhắc đến trong câu tục ngữ và ý nghĩa phong phú đằng sau từng loại quả trong phong tục cúng tổ tiên.
1. Nho
Nho là loại trái cây phổ biến, thường được dùng trong lễ hiến tế. Nó tượng trưng cho mùa màng bội thu, khả năng sinh sản và lòng biết ơn của con người đối với tổ tiên. Khi dâng nho lên bàn thờ, người ta mong muốn tổ tiên phù hộ cho con cháu được sống hạnh phúc, ngọt ngào như những chùm nho trên bàn thờ.
2. Táo tàu
Táo tàu còn được gọi là “quả nhân sâm” nhờ công dụng bồi bổ sức khỏe. Trong các lễ cúng, táo tàu được đặt trên bàn thờ nhằm thể hiện lòng thành kính và cầu mong sức khỏe, bình an cho con cháu. Nhờ giá trị dinh dưỡng và ý nghĩa tâm linh, táo tàu giữ vị trí quan trọng trong văn hóa cúng bái truyền thống.
3. Táo
Táo là loại quả phổ biến, gắn liền với sự đoàn tụ và hòa bình. Trong các nghi lễ, táo đỏ thường được dâng lên tổ tiên, vừa tượng trưng cho sự hy sinh, vừa mang ý nghĩa xua đuổi tà ma, bảo vệ gia đình. Người xưa tin rằng dâng táo trong lễ cúng sẽ mang lại may mắn và bình an cho ngôi nhà.
4. Quả hồng
Quả hồng là loại trái cây đặc trưng thường xuất hiện trong các nghi lễ cúng tổ tiên. Trong văn hóa truyền thống, quả hồng tượng trưng cho “mọi việc suôn sẻ”, vì vậy người ta tin rằng dâng quả hồng sẽ mang lại may mắn và thành công cho gia đình. Ngoài ra, quả hồng còn được coi là có khả năng xua đuổi tà ma và mang điềm lành, đóng vai trò quan trọng trong các nghi lễ cúng tế.
Tóm lại
Câu tục ngữ “Nếu mang tứ quả theo ra mồ thì nhà không gặp họa” nhắc đến bốn loại quả: nho, táo tàu, táo và hồng. Mỗi loại quả đều ẩn chứa những ý nghĩa sâu sắc về mùa màng bội thu, khả năng sinh sản, sức khỏe và sự may mắn. Qua việc dâng những lễ vật này, con cháu bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn tổ tiên, đồng thời mong muốn thế hệ tương lai được che chở và hạnh phúc.
Trong văn hóa truyền thống, việc chú trọng đến từng chi tiết trong nghi lễ cúng tổ tiên không chỉ là hình thức mà còn là cách kế thừa và phát huy giá trị văn hóa của tổ tiên. Vì vậy, khi thực hiện các nghi lễ, chúng ta nên tìm hiểu kỹ ý nghĩa và cảm xúc mà từng lễ vật thể hiện, để phong tục cổ xưa được duy trì và lưu truyền qua nhiều thế hệ.
