Rút chân nhang vào lúc nào chuẩn nhất
Thờ cúng thần linh, tổ tiên ông bà vốn là truyền thống linh thiêng của người Việt chúng ta. Theo quan niệm của người Việt, bát hương trên ban thờ không được tự ý xê dịch. Bởi như thế sẽ làm động đến “phần âm” trong gia đình và cũng từ đó mà ảnh hưởng đến những người đang sống. Do vậy việc thay tro bát hương và tỉa bớt chân hương rất quan trọng và chỉ được phép thực hiện vào cuối năm, bắt đầu từ ngày 23 tháng Chạp ông Công ông Táo về trời đến trước 30 Tết.
Theo ông Nguyễn Mạnh Cường, nhà nghiên cứu Phật học (Viện Nghiên cứu Ứng dụng Tiềm năng con người), theo quan niệm dân gian, trước lễ cúng Táo quân hàng năm là dịp gia chủ sẽ bao sái ban thờ, tỉa chân hương để sửa soạn đón năm mới.
Có nhiều tập tục để bao sái ban thờ cuối năm, nhưng ngày nay do cuộc sống bận rộn nên nhiều tập tục không còn phù hợp.
Những việc cần làm
- Thay tro bát hương: Bạn chỉ nên thay tro khi tàn hương đã phủ quá đầy bát hương.
+ Trước khi thay tro bát hương cần thắp hương báo cáo ông bà tổ tiên.
+ Việc thay tro phải do người đứng đầu trong nhà làm hoặc người chỉn chu, có tâm trong việc thờ cúng.
+ Ở các miền quê, mỗi khi đến mùa gặt, các gia đình thường chọn một ít rơm tươi (thường là rơm gạo nến) để phơi ở nơi sạch sẽ. Rơm này sẽ được đốt để lấy tro thay vào bát hương dịp cuối năm. Còn ở các thành phố lớn không sẵn rơm như quê, các gia đình có thể mua tro ở một số cửa hàng bán đồ thờ cúng. Tuy nhiên, do không biết nguồn gốc tro này có thực sự sạch không vì vậy bạn nên hạn chế thay tro bát hương.
+ Khi thay tro bát hương thì lấy một mảnh vải (hoặc giấy) sạch, trải trên bàn rồi nhấc dứt khoát 1 lần bát hương ra, sau đó đổ hết chân hương và tro ra mảnh vải (giấy). Lấy khăn sạch bao soái bát hương.
+ Tro mới được bỏ vào bát hương cần ấn chặt để khi cắm hương, que hương không bị nghiêng ngả. Tro mới nên để khoảng ½ bát hương, bởi nếu cho quá nhiều thì tàn hương rơi xuống sẽ khiến bát nhang nhanh đầy, còn cho quá ít thì khi cắm hương sẽ không chắc chân.
+ Sau khi bỏ tro mới vào bát hương xong thì chọn 3 – 5 chân hương, chụm lại rồi cắm lại trong bát.
+ Nếu bạn không muốn thay tro mới có thể dùng thìa sạch xúc bớt tro trong bát hương ra.
+ Cần lau dọn sạch ban thờ trước khi đặt bát hương trở lại.
- Rút chân hương: Nếu tro trong bát hương nhà bạn không quá nhiều thì chỉ nên tỉa bớt chân nhang.
+ Trước khi tỉa chân nhang cũng phải thắp hương báo cáo tổ tiên ông bà.
+ Tỉa từng chân nhang một, tuyệt đối không nhổ nhiều chân cùng lúc.
+ Để lại 3-5 chân nhang sau khi tỉa.
Chân nhang sau khi tỉa cần được đốt bỏ hoặc thả ra sông (Ảnh minh họa)
+ Đặc biệt tỉa chân nhang bạn còn có thể làm vào những ngày giỗ tổ, giỗ cụ, giỗ ông bà nếu bát nhang thực sự quá đầy. Tuy nhiên, trong lần tỉa nhang này, chỉ tỉa bớt cho gọn gàng chứ không tỉa nhiều như đợt cuối năm.
+ Sau đó cũng lau dọn bàn thờ sạch sẽ như khi thay tro bát hương.
Số chân nhang sau khi tỉa bớt và thay tro thì cần được đốt hoặc cho vào túi sạch cùng tro bát hương đã thay đem thả xuống sông.