Tử Cấm Thành, công trình kiến trúc cổ kính lớn nhất Trung Quốc, thu hút hàng triệu du khách với quy mô hoành tráng và nghệ thuật tinh xảo.
Một hiện tượng kỳ lạ mà ít ai biết đến là các mái nhà của Tử Cấm Thành luôn sạch sẽ, không bao giờ bị ô nhiễm bởi phân chim. Điều này có thể khiến nhiều người kinh ngạc và khó tin.
Vậy tại sao trên nóc Tử Cấm Thành không bao giờ có phân chim? Câu trả lời liên quan đến nhiều yếu tố, bao gồm công nghệ xây dựng cổ đại của Trung Quốc và sự bảo vệ môi trường tự nhiên.
Một trong những bí ẩn hấp dẫn du khách khi đến Tử Cấm Thành là việc mái ngói nơi đây luôn sạch sẽ, hầu như không bao giờ thấy phân chim. Khác với nhiều công trình kiến trúc khác, dù được dọn dẹp thường xuyên nhưng vẫn khó tránh khỏi sự "ghé thăm" của những vị khách không mời này.
Một trong những bí ẩn hấp dẫn du khách khi đến Tử Cấm Thành là việc mái ngói nơi đây luôn sạch sẽ, hầu như không bao giờ thấy phân chim
Điều cần lưu ý là cấu trúc kiến trúc của Tử Cấm Thành rất đặc biệt. Mái nhà ở đây không phải là mái bằng hay mái dốc thông thường mà có hình dáng đặc trưng gọi là "mái hiên cong". Hình dáng này giống như một chiếc mũ rộng vành, mở rộng ở phía dưới và thuôn nhọn ở phía trên.
Thiết kế này khiến cho phân chim khó bám trên mái nhà. Khi mỏi, những con chim thường chọn những nơi bằng phẳng để nghỉ ngơi, trong khi phần trên của mái hiên tại Tử Cấm Thành được thiết kế thuôn nhọn, tạo ra bề mặt khó bám, khiến chim khó lòng đậu lại. Ngay cả khi một số loài chim vô tình đậu và "giải quyết nhu cầu", phân chim sẽ nhanh chóng trượt xuống do hình dạng của mái nhà.
Hầu hết các mái nhà trong Tử Cấm Thành được thiết kế với độ cong và góc nhọn đặc trưng. Thiết kế này khiến chim khó có thể đậu và đứng vững, do đó hạn chế tối đa việc chúng bài tiết trên mái nhà.
Hầu hết các mái nhà trong Tử Cấm Thành được thiết kế với độ cong và góc nhọn đặc trưng
Một đặc điểm nổi bật khác của các mái nhà ở đây là chúng đều được làm từ ngói tráng men màu vàng. Loại ngói này không chỉ có màu sắc tươi sáng mà còn có bề mặt mịn màng. Khi bay, chim thường chọn những nơi có màu tối và bề mặt thô ráp để đậu, vì điều này giúp chúng tránh được nguy cơ trượt ngã. Vì vậy, chim có xu hướng tránh gạch men màu vàng, từ đó giảm khả năng phân chim rơi xuống mái nhà.
Ngoài hai lý do trên, việc không có phân chim trên mái nhà của Tử Cấm Thành còn liên quan đến công nghệ xây dựng cổ xưa của Trung Quốc. Thời xưa, khi xây dựng, người ta đã áp dụng một phương pháp đặc biệt để ngăn chặn chim làm tổ trên mái nhà. Cụ thể, họ đặt một số tổ chim giả trên mái để thu hút chim đến làm tổ. Sau đó, tổ giả này sẽ bị loại bỏ, khiến chim không quay lại làm tổ. Bằng cách này, chim sẽ không làm tổ trên mái nhà, giảm thiểu khả năng phân chim rơi xuống.
Mái ngói tại Tử Cấm Thành được phủ một lớp men đặc biệt có độ trơn nhẵn cao, khiến phân chim khó bám dính và dễ dàng bị cuốn trôi bởi mưa hoặc gió.
Mái ngói tại Tử Cấm Thành được phủ một lớp men đặc biệt có độ trơn nhẵn cao, khiến phân chim khó bám dính và dễ dàng bị cuốn trôi bởi mưa hoặc gió
Ngay từ thời cổ đại, người Trung Quốc đã rất chú trọng đến việc bảo vệ môi trường tự nhiên. Họ tin rằng con người nên sống hòa hợp với thiên nhiên thay vì hủy hoại nó. Vì vậy, khi xây dựng các công trình, họ luôn cố gắng lựa chọn những vị trí không thu hút chim và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Ý thức bảo vệ môi trường này cũng góp phần vào việc rất ít phân chim rơi xuống mái ngói của Tử Cấm Thành.
Trong khoa học, lý thuyết "động lực học chất lỏng" có thể giải thích vì sao không có phân chim trên mái Tử Cấm Thành. Lý thuyết này cho rằng các vật thể chuyển động, bao gồm cả chim, đều bị ảnh hưởng bởi lực cản của không khí. Khi chim bay gần mái nhà, chúng cảm nhận được tác động của luồng không khí lên bề mặt nhẵn của ngói men. Nếu bề mặt quá nhẵn, lực cản của không khí sẽ tăng lên, khiến chim không muốn đậu lại. Với mái ngói tráng men vàng và thiết kế cong đặc trưng, luồng không khí trở nên thông thoáng hơn, khiến chim thường tránh xa mái nhà này, từ đó giảm khả năng phân chim rơi xuống.
Một số ghi chép lịch sử chỉ ra rằng, trong Tử Cấm Thành từng có việc nuôi chim ưng để săn bắt các loài chim nhỏ. Điều này đã giúp hạn chế số lượng chim trong khu vực, từ đó giảm thiểu tình trạng chim đậu và bài tiết trên mái nhà.
Sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm kiến trúc thông minh và các biện pháp xua đuổi, đã tạo nên hiện tượng kỳ lạ này. Bí ẩn này càng làm tăng thêm sức hấp dẫn và giá trị của Tử Cấm Thành, biến nơi đây thành một điểm đến không thể bỏ qua cho những ai yêu mến lịch sử, văn hóa và kiến trúc Trung Quốc.
