Những lời dạy dỗ của Tổ Tiên ta từ xưa đến nay vẫn còn nguyên vẹn, nó không chỉ là đúc kết từ kinh nghiệm sống mà còn liên quan tới yếu tố tâm linh, văn hóa. Một trong những câu nói được truyền miệng nhiều đời là: “Trầu hai ngọn, cau lại buồng, nhà ai có nhà đó giàu to”. Nhiều người tin rằng nhà nào có hiện tượng này thì sớm muộn cũng giàu có, làm ăn khấm khá, nhưng ý nghĩa thực sự không chỉ nằm ở sự may mắn đơn thuần. Vậy vì sao tổ tiên lại khẳng định như vậy?
Trước hết, cần hiểu rõ “trầu hai ngọn” là gì?
Cây trầu bình thường chỉ có một ngọn chính, leo thẳng và phát triển theo một hướng. Mỗi lá trầu cùng thường có phần đuôi lá nhọn, khuôn lá tròn cân đối xứng. Trầu hai ngọn là để chỉ loại lá trầu mọc tự nhiên có đột biến, tạo ra hai đầu nhọn trong cùng một lá.
Trong quan niệm xưa, lá trầu hai ngọn rất hiếm, hàm ý cho sự may mắn, sinh sôi được xem là điềm lành. Hai ngọn trầu tượng trưng cho lộc kép, làm một mà được hai, công việc có người hỗ trợ, buôn bán có bạn đồng hành, tiền bạc không ngừng nảy nở.
Không chỉ vậy, lá trầu còn gắn liền với lễ nghĩa, các hoạt động thờ cúng, hôn nhân và sự gắn kết gia đình trong văn hóa Việt. Miếng trầu là đầu câu chuyện, là biểu tượng của sự hòa hợp, gắp kết, hợi mở tình thân. Vì thế, trầu hai ngọn còn mang ý nghĩa gia đạo song toàn, vợ chồng đồng lòng, hòa thuận, trên dưới thuận hòa. Người xưa tin rằng gia đình yên ấm thì làm ăn mới bền, gia hòa vạn sự hưng, tiền bạc không bị hao tán vì mâu thuẫn hay biến cố nội bộ.
Tiếp đến là hình ảnh “cau lại buồng”, đó là gì?
Cau là loại quả không thể thiếu trong khi thờ cúng, thực hiện những nghi lễ tâm linh, văn hóa quen thuộc. Khi cau ra buồng đều, buồng to, quả sai, người xưa coi đó là dấu hiệu của phúc khí tích tụ. Cau trong phong thủy tượng trưng cho sự chính trực, ngay thẳng, danh giá và bền bỉ. Cau lại buồng là quả cau mọc ngược lại so với những quả khác trong buồng.
Buồng cau mà có quả lại buồng thường bán giá cực đắt, mang ý nghĩa độc lạ, may mắn, tiền của dồi dào. Nhà ai có nhánh cau hay buồng cau này mà thờ cúng thì sẽ may mắn, giàu sang, âm thầm bền bỉ. Với người xưa, giàu như vậy mới là giàu thật, vì của cải gắn liền với phúc đức và sự lâu bền của dòng họ.
Vậy vì sao nhà có trầu hai ngọn, cau lại buồng chắc chắn sẽ giàu?
Câu nói này không chỉ xét về mặt tâm linh mà hơn hết, tổ tiên đang nói đến mối quan hệ giữa con người và môi trường sống. Những điều tốt đẹp thường chỉ xuất hiện trong gia đình nề nếp gia phong. Những đức tính ấy phản ánh trực tiếp vào cách họ làm ăn, sinh sống, chi tiêu và đối nhân xử thế.
Xét theo góc nhìn dân gian, đây là điềm lành song hành:
– Trầu hai ngọn tượng trưng cho lộc đến nhanh, cơ hội nhân đôi
– Cau lại buồng tượng trưng cho phúc lâu dài, của cải bền vững.
Dân gian còn cho rằng, thiên nhiên phản chiếu phúc đức của con người. Nhà sống thiện, biết giữ đạo nghĩa, hiếu kính tổ tiên thì cây cối cũng xanh tốt, đơm hoa kết trái. “Trầu hai ngọn, cau lại buồng” vì thế được xem là dấu hiệu cho thấy phúc đã đủ, lộc sắp về.
Câu nói “Trầu hai ngọn, cau lại buồng” không phải là lời hứa giàu sang nhờ may mắn, mà là lời nhắc về phúc đức. Khi gia đình sống hòa thuận, biết giữ đạo nghĩa, siêng năng làm ăn và biết tích lũy, thì giàu có đến là điều tất yếu.
