Tại TP.HCM, nhiều nông dân đã bắt đầu dũng cảm thay đổi cách thức sản xuất truyền thống của họ, chuyển sang những mô hình sản xuất tập trung hơn. Họ xây dựng và triển khai nhiều mô hình chuyển giao, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào quy trình sản xuất, nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế và hướng tới sự phát triển bền vững, phù hợp với định hướng nông nghiệp đô thị.
Một trong những tấm gương tiêu biểu trong việc ứng dụng công nghệ là ông Nguyễn Như Hào, nông dân đến từ phường Phú Hữu, TP.Thủ Đức. Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nông nghiệp cùng với sự nhạy bén trong việc nắm bắt thị trường, ông Hào đã có sự kết hợp chặt chẽ với Hội Nông dân phường để quyết định chuyển đổi mô hình chăn nuôi heo rừng sang trồng nấm công nghệ cao trong nhà lưới từ năm 2017 trên diện tích 2.000m2 của gia đình. Quyết định này không chỉ giúp ông bảo vệ môi trường mà còn đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
Mặc dù vậy, việc trồng nấm chất lượng cao không hề đơn giản. Nó yêu cầu người nông dân phải có kiến thức chuyên môn, đầu tư vào công nghệ, và nắm vững quy trình canh tác. Do đó, ở giai đoạn đầu, ông Hào đã gặp không ít khó khăn trong việc thích nghi với mô hình mới này.
Dù con trai ông Hào đã học tập tại một viện nghiên cứu sinh học chuyên về nấm, nhưng sự khác biệt giữa lý thuyết và thực tế đã dẫn đến nhiều khó khăn trong việc áp dụng kiến thức vào sản xuất. Ông chia sẻ rằng việc tìm đầu ra cho sản phẩm nấm là một thách thức không nhỏ, đặc biệt khi ông không có sẵn mối quan hệ trong lĩnh vực này.
Ông chia sẻ rằng việc tìm đầu ra cho sản phẩm nấm là một thách thức không nhỏ, đặc biệt khi ông không có sẵn mối quan hệ trong lĩnh vực này
"Trước đây, tôi nuôi heo rừng và đã xây dựng được mối quan hệ tốt với các nhà hàng, họ rất chuộng thịt heo rừng. Nhưng khi chuyển sang trồng nấm, tôi gặp nhiều khó khăn hơn, không chỉ trong kỹ thuật trồng mà còn trong việc tiêu thụ sản phẩm. Thời gian đầu, tôi đã phải đối mặt với tình trạng thua lỗ, nhưng nhờ kiên trì và luôn tìm cách cải tiến, tôi đã từng bước vượt qua và đạt được thành công như hôm nay. Thực sự, phải mất đến 5 năm để tôi có thể ổn định và tìm được những đối tác bao tiêu sản phẩm", ông cho biết.
Dù đã lớn tuổi, ông Hào vẫn duy trì sự dẻo dai và nhạy bén trong công việc. Hầu hết các thiết bị kỹ thuật tại nông trại nấm của ông đều là sản phẩm do chính tay ông chế tạo. Ông chỉ mua sắm những thiết bị nào thật sự cần thiết, sau đó áp dụng sự sáng tạo để điều chỉnh chúng theo phương thức riêng của mình, nhằm phù hợp hơn với quy trình trồng nấm.
Ông Hào đã thành công trong việc ứng dụng công nghệ tiên tiến vào quy trình sản xuất nấm, tạo ra một môi trường nuôi trồng lý tưởng, không bị ảnh hưởng bởi những biến động của thời tiết khắc nghiệt. Hệ thống tự động mà ông triển khai không chỉ giảm bớt sức lao động mà còn nâng cao đáng kể cả năng suất lẫn chất lượng của sản phẩm nấm.
Sau một hành trình dài, kéo dài 5 năm với nhiều thử thách, mô hình trồng nấm của ông cuối cùng đã gặt hái được những thành công ban đầu. Nấm bào ngư mà ông sản xuất được đánh giá cao về chất lượng và nhanh chóng nhận được sự ủng hộ từ thị trường. Ông đã xây dựng được các kênh phân phối và ký kết hợp đồng tiêu thụ với nhiều đầu mối, bao gồm các chợ truyền thống, sàn thương mại điện tử, và mạng xã hội, với mức giá bán theo hình thức bán buôn.
Sau một hành trình dài, kéo dài 5 năm với nhiều thử thách, mô hình trồng nấm của ông cuối cùng đã gặt hái được những thành công ban đầu
Ông Hào chia sẻ rằng, hiện tại trại nấm của ông đang sở hữu hơn 50.000 phôi nấm bào ngư và nấm linh chi, với sản lượng trung bình khoảng 1 tấn mỗi tháng. Mỗi đợt thu hoạch đều được tiêu thụ ngay trong ngày, với giá bán khoảng 60.000 đồng/kg. Sau khi trừ đi các chi phí và khấu hao tài sản, lợi nhuận ước tính của ông đạt gần 400 triệu đồng mỗi năm.
Ông khẳng định rằng quy trình sản xuất nấm tại trại hoàn toàn diễn ra trong môi trường hữu cơ, không sử dụng hóa chất hay thuốc bảo vệ thực vật. Nấm được trồng trong nhà lưới để phòng tránh côn trùng và dịch bệnh. Trước khi đưa vào nhà trồng, phôi nấm được tiệt trùng qua một quá trình hấp sôi kéo dài 12 tiếng ở nhiệt độ 100 độ C, đảm bảo an toàn cho sản phẩm.
"Trong bối cảnh đổi mới hiện nay, nông dân chúng tôi nhận được nhiều hỗ trợ từ Nhà nước, giúp tiếp cận các tiến bộ khoa học mới. Chúng tôi cũng được khen thưởng và động viên từ Nhà nước. Tôi và nhiều nông dân tiêu biểu đã có cơ hội tham quan và học tập các mô hình tiên tiến ở Đài Loan (Trung Quốc) trong hơn một tuần. Phải nhấn mạnh rằng 'đi một ngày đàng học một sàng khôn', tôi đã học hỏi được rất nhiều điều bổ ích về ứng dụng công nghệ trong nông nghiệp đô thị. Điều này giúp tôi nhận diện được những khó khăn của mình và có các điều chỉnh phù hợp với thời đại", ông Hào cho biết. Ông tin rằng nếu biết chắt chiu kinh nghiệm và đầu tư bài bản, có thể tạo ra các sản phẩm đủ sức cạnh tranh với những nước phát triển.
Trong thời gian tới, ông Hào dự định mở rộng diện tích trồng nấm và cải tiến một số công nghệ để tăng năng suất và tính ổn định hơn. Không chỉ dừng lại ở việc làm giàu cho bản thân, ông còn tận tình chia sẻ kinh nghiệm trồng nấm với những nông dân khác đang có ý định thử sức trong lĩnh vực này. Hơn nữa, ông luôn dành một phần lợi nhuận từ việc bán nấm để hỗ trợ những hoàn cảnh khó khăn trong Hội Nông dân địa phương.
Trong thời gian tới, ông Hào dự định mở rộng diện tích trồng nấm và cải tiến một số công nghệ để tăng năng suất và tính ổn định hơn
Câu chuyện của ông Hào là một minh chứng rõ nét về sự dũng cảm và quyết tâm thay đổi để theo kịp xu hướng thị trường. Từ một người từng nuôi heo rừng truyền thống, ông đã nắm bắt cơ hội và gặt hái thành công qua việc trồng nấm công nghệ cao.
Qua những gì ông Hào chia sẻ, chúng ta có thể nhận thấy rằng đổi mới trong nông nghiệp không chỉ giúp nông dân tăng thu nhập mà còn tạo ra những cơ hội phát triển bền vững hơn. Trong thời đại hiện nay, việc áp dụng công nghệ cao và nắm bắt thị trường chính là chìa khóa giúp nông dân không chỉ tồn tại mà còn vươn lên một cách mạnh mẽ hơn.
