Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 282/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 15/12/2025, quy định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội, phòng chống tệ nạn xã hội và bạo lực gia đình. Nghị định đặc biệt quy định mức xử phạt liên quan đến cấp, quản lý và sử dụng thẻ căn cước công dân, thẻ căn cước, căn cước điện tử hoặc giấy chứng nhận căn cước, nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân và các tổ chức.
Theo đó, các mức phạt cụ thể đối với cá nhân được quy định như sau:
Phạt đến 1 triệu đồng đối với hành vi không xuất trình thẻ căn cước khi có yêu cầu kiểm tra của cơ quan hoặc người có thẩm quyền.
Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 – 1.000.000 đồng đối với các hành vi như không xuất trình thẻ, không thực hiện đúng quy định về cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ hoặc giấy chứng nhận căn cước, cũng như không nộp thẻ căn cước cho cơ quan thi hành lệnh tạm giữ, cơ quan thi hành án, cơ sở cai nghiện bắt buộc hoặc cơ quan quản lý căn cước theo quy định của pháp luật.
Phạt tiền từ 2.000.000 – 4.000.000 đồng cho các hành vi nghiêm trọng hơn, bao gồm chiếm đoạt, sử dụng trái phép thẻ căn cước của người khác, tẩy xóa, sửa chữa làm sai lệch nội dung thẻ, hủy hoại thẻ hoặc không nộp lại thẻ khi thôi quốc tịch, bị tước quốc tịch hoặc trong các trường hợp liên quan đến xác lập, hủy số định danh cá nhân.
Phạt tiền từ 4.000.000 – 8.000.000 đồng với các hành vi làm giả dữ liệu, sử dụng dữ liệu giả hoặc cung cấp thông tin, tài liệu không đúng sự thật nhằm được cấp thẻ căn cước, căn cước điện tử, giấy chứng nhận căn cước hoặc giấy xác nhận số định danh cá nhân đã hủy với số định danh cá nhân đã xác lập lại.
Phạt tiền từ 8.000.000 – 10.000.000 đồng đối với các hành vi nghiêm trọng nhất, bao gồm sử dụng thẻ căn cước giả, thẻ hết giá trị sử dụng để thực hiện hành vi trái pháp luật; cầm cố, nhận cầm cố, cho thuê hoặc thuê thẻ căn cước, giấy chứng nhận căn cước hoặc giấy xác nhận số định danh cá nhân đã hủy.
Các mức phạt trên được áp dụng cho cá nhân vi phạm hành chính. Trong trường hợp tổ chức thực hiện các hành vi tương tự, mức phạt tiền sẽ gấp đôi mức áp dụng cho cá nhân.
Nghị định 282/2025/NĐ-CP được đánh giá là công cụ quan trọng để nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về căn cước công dân, bảo đảm an ninh trật tự, đồng thời nhấn mạnh trách nhiệm của người dân và tổ chức trong việc tuân thủ pháp luật liên quan đến thẻ căn cước. Việc quy định cụ thể mức phạt theo từng hành vi giúp cơ quan chức năng thực hiện xử lý vi phạm một cách rõ ràng, minh bạch, đồng thời tạo cơ sở pháp lý vững chắc để phòng ngừa các hành vi vi phạm trong thực tiễn.