Dương Ngọc Hoàn sinh năm 719 trong một gia đình quan lại, và cha bà qua đời khi bà mới 10 tuổi. Bà lớn lên dưới sự nuôi dưỡng của ba người chú ở Lạc Dương, từ nhỏ đã được giáo dục tốt về đàn, cờ, thư, họa, đồng thời có khả năng ca hát và múa. Bà yêu thích đàn tỳ bà và sở hữu vẻ đẹp trời ban. Khi tham dự đám cưới của công chúa Tiết Uy, Dương Ngọc Hoàn đã thu hút sự chú ý của Thọ vương Lý Mạo. Hai người yêu nhau ngay từ cái nhìn đầu tiên, và bà trở thành Thọ vương phi, một đôi tình nhân trời định.
Năm 737, sau khi Thái hậu Vũ Huệ qua đời, Đường Hiển Tông cảm thấy đau buồn và không hài lòng với các phi tần trong hậu cung. Có người đã giới thiệu Dương Ngọc Hoàn và cho rằng bà sẽ làm ông hài lòng. Được triệu vào cung, Đường Hiển Tông nhận thấy trong nét mặt của bà có điểm tương đồng với Thái hậu Vũ Huệ và cho rằng bà còn đẹp hơn. Ông xem đó là “ân sủng của trời” và đã cho bà xuất gia làm nữ đạo sĩ.
Năm 745, Dương Ngọc Hoàn được phong làm Quý phi, từ đó nổi tiếng với câu danh ngôn: “Một lần chọn ở bên vua, từ đó vua không còn dự triều sớm.” Sự sủng ái của Đường Hiển Tông khiến các phi tần trong hậu cung trở thành vật trang trí. Sau khi phế truất Hoàng hậu Vương, Đường Hiển Tông không lập hậu nữa, vì đã chiếm đoạt vợ của Thọ vương và chọn một phi tần mới cho ông.
Vậy Dương Ngọc Hoàn đẹp đến mức nào? Dưới đây là những thông tin thú vị về bà. Thực tế, trong tên gọi của bà, “Ngọc Hoàn” đã thể hiện sự mập mạp của bà. Tên thật của bà là Dương Ngọc, sau khi trở thành Quý phi, bà mới được gọi là Dương Ngọc Hoàn, với “Hoàn” ám chỉ vóc dáng hơi mập. Điều này không làm giảm đi vẻ đẹp của bà mà ngược lại, vẻ đẹp của bà vẫn rất quyến rũ và đầy đặn.
Lí Bạch, một nhà thơ nổi tiếng, đã ca ngợi Dương Ngọc Hoàn trước khi gặp bà: “Mây nghĩ đến y phục, hoa nghĩ đến sắc đẹp.” Lời khen của Lí Bạch chứng tỏ vẻ đẹp của Dương Ngọc Hoàn thực sự khiến người khác phải thán phục.
Mặc dù trong hậu cung có nhiều mỹ nhân, Dương Ngọc Hoàn vẫn nổi bật với khả năng ca hát, múa và sự kết hợp của nhiều tài năng. Vẻ đẹp đầy đặn và quý phái của bà đã thu hút sự yêu thích của nhiều người.
Quan điểm thẩm mỹ của thời cổ đại khác với hiện nay; các mỹ nhân thời đó đều tự nhiên và không qua phẫu thuật thẩm mỹ. Đỗ Phủ từng nói: “Cũng ghét phấn son, đẹp tự nhiên, lông mày mảnh mai sáng ngời.” Trong thời đại của Đường, dù trang điểm rất sang trọng, Dương Ngọc Hoàn vẫn giữ được vẻ đẹp tự nhiên, phù hợp với “hoa nhan nguyệt sắc”.
Các nghiên cứu phục chế cho thấy Dương Ngọc Hoàn rất giống với ngôi sao nữ nổi tiếng Phùng Bảo Bảo, người đã từng đóng vai Dương Ngọc Hoàn và thể hiện vẻ đẹp hoàn hảo của bà. Vẻ đẹp đầy đặn và thanh thoát của Phùng Bảo Bảo đã hoàn hảo mô tả sự quyến rũ và sức hấp dẫn của Dương Ngọc Hoàn.
Đáng tiếc, Dương Ngọc Hoàn qua đời khi mới 38 tuổi ở Mã Vĩ Phong, để lại nhiều nghi vấn và tranh luận. Dù bà là một người phụ nữ đẹp, việc gán cho bà cái mác “họa thủy” (đem lại tai họa vì sắc đẹp) là không công bằng. Sự sụp đổ của quốc gia không thể chỉ trách một người phụ nữ.