Từ ngàn đời, nhân tướng học Á Đông đã có câu “tai là gốc của thọ”, “nhìn tai biết vận mệnh”, hàm ý rằng đôi tai không chỉ phản ánh phúc tướng mà còn thể hiện sức khỏe, tính cách và phần nào dự báo tương lai của một người. Dù khoa học hiện đại không nhìn nhận tướng tai theo hướng “số mệnh”, nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy cấu trúc tai cũng có mối liên hệ nhất định với gen, sức khỏe, và tuổi thọ. Vậy vì sao người xưa lại nói “nhìn tai biết tương lai”, và khoa học ngày nay lý giải điều đó như thế nào?
1. Người xưa xem đôi tai là “gốc của thọ”
Theo quan niệm tướng học phương Đông, tai là bộ phận tượng trưng cho trí tuệ, sức khỏe và phúc khí. Trong “Nhân tướng học cổ truyền”, tai còn được gọi là “thính cung” – nơi thể hiện khả năng tiếp thu, trí nhớ và năng lượng sống của con người.
Cụ thể, người xưa cho rằng:
Tai cao hơn lông mày: biểu tượng của người thông minh, có chí tiến thủ, dễ thành công sớm.
Tai dày, vành rõ ràng, dái tai to: biểu hiện của phúc tướng, người sống thọ, tính cách bao dung, hậu vận giàu có.
Tai mỏng, nhỏ, hoặc không cân đối: thường gắn với người nhạy cảm, sức khỏe yếu, hay gặp trắc trở trong đời.
Tai hướng ra sau (vành tai mở rộng): được xem là người biết lắng nghe, có tấm lòng cởi mở.
Những quan niệm ấy bắt nguồn từ kinh nghiệm quan sát lâu đời của người Á Đông. Khi y học chưa phát triển, họ nhận ra những người khỏe mạnh, sống lâu thường có đặc điểm tai lớn, dày, hồng hào. Dần dần, điều đó trở thành dấu hiệu nhận biết về “tướng thọ”, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
2. Khoa học ngày nay giải thích ra sao?
Dưới góc độ y học và di truyền học, nhiều đặc điểm của tai thực sự phản ánh tình trạng sức khỏe và tuổi sinh học của con người.
a. Tai và gen di truyền
Theo nghiên cứu của Viện Di truyền học London (University College London, 2017), hơn 10 gen khác nhau có ảnh hưởng trực tiếp đến hình dạng tai, trong đó có gen EDAR và PAX3 quyết định dái tai to hay nhỏ, vành tai cong hay thẳng. Điều này cho thấy tai là đặc trưng di truyền mang tính ổn định, phản ánh phần nào nguồn gốc và khả năng thích nghi sinh học của mỗi người.
b. Tai và sức khỏe tim mạch
Một nghiên cứu nổi tiếng của bác sĩ William Frank Sanders (New England Journal of Medicine, 1973) phát hiện rằng những người có nếp nhăn chéo ở dái tai (được gọi là “dấu hiệu Frank”) có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao hơn bình thường. Hơn 40 năm sau, các nhà khoa học tại Trường Đại học Y Harvard (2015) tiếp tục xác nhận mối tương quan này: do sự suy giảm lưu thông máu nhỏ ở vùng tai, nếp nhăn ấy có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm bệnh xơ vữa động mạch.
Như vậy, việc “nhìn tai đoán sức khỏe” không hẳn là mê tín – mà phản ánh phần nào mối liên hệ giữa hình thái cơ thể và tình trạng tim mạch, tuần hoàn máu nhưng cách nhìn thì không hoàn toàn giống nhau.
c. Tai và tuổi thọ
Các nhà khoa học tại Đại học Kyoto (Nhật Bản, 2019) chỉ ra rằng dái tai càng dày thì lượng collagen và elastin trong cơ thể càng dồi dào – đây là hai loại protein giữ vai trò quan trọng trong việc duy trì sự đàn hồi của da và mạch máu. Người có dái tai to, dày thường có cơ địa tốt, khả năng chống lão hóa cao, hệ miễn dịch ổn định hơn.
Điều này trùng hợp đáng kinh ngạc với nhận định cổ xưa “tai dày là tướng thọ”, cho thấy kinh nghiệm dân gian đã phần nào phản ánh những quan sát thực tế được khoa học ngày nay chứng minh.
d.Tai và trí thông minh
Một nhóm nhà khoa học tại Đại học Liên bang Kazan (Nga) do Giáo sư Mustafin dẫn đầu đã thực hiện khảo sát trên nhiều trẻ em ở các độ tuổi khác nhau. Kết quả cho thấy kích thước đôi tai có liên quan nhất định tới chỉ số IQ – thước đo phổ biến của trí thông minh. Trẻ sở hữu đôi tai lớn thường có xu hướng đạt điểm IQ cao hơn, khả năng sáng tạo và tư duy logic cũng nổi bật hơn so với nhóm có đôi tai nhỏ.
Đặc biệt, nhóm nghiên cứu còn nhận thấy sự chênh lệch giữa tai trái và tai phải cũng tiết lộ thế mạnh trí tuệ riêng. Trẻ có tai phải nhỉnh hơn thường giỏi các lĩnh vực cần tư duy logic và chính xác như Toán học, Kỹ thuật, Vật lý. Ngược lại, trẻ có tai trái lớn hơn lại thiên về cảm xúc, sáng tạo, phù hợp với các ngành xã hội, nghệ thuật, tâm lý.
3. Nhìn tai – nhìn tính cách: giữa niềm tin và tâm lý học
Bên cạnh yếu tố sinh học, đôi tai còn là một “biểu tượng tâm lý”. Theo nghiên cứu của Đại học Cambridge (Anh, 2020), hình dạng khuôn mặt và các bộ phận như tai, mũi, mắt có thể liên quan đến nét tính cách do gen và hormone ảnh hưởng trong giai đoạn phát triển thai nhi.
Ví dụ:
Người có tai nhỏ thường nhạy cảm, tinh tế, thích nghệ thuật.
Người có tai lớn và vành cong rõ thể hiện sự quyết đoán, mạnh mẽ.
Người có dái tai dài biểu hiện tính kiên trì, biết lắng nghe, sống chậm mà chắc.
Tuy nhiên, các nhà khoa học nhấn mạnh rằng đây không phải là định mệnh, mà chỉ là xu hướng tính cách có thể gặp ở nhiều người. Môi trường sống, giáo dục và trải nghiệm cá nhân vẫn là yếu tố quyết định lớn nhất đến tương lai mỗi người.