Theo điều tra của Tổ chức lao động quốc tế (ILO), thanh niên Việt Nam mất trung bình 6 năm tìm kiếm một công việc ổn định hoặc làm hài lòng. Nhiều người có trình độ cao hơn yêu cầu của công việc của họ.
Đầu năm 2013, Tổng cục Thống kê và Tổ chức Lao động quốc tế bắt đầu thực hiện điều tra quốc gia về chuyển tiếp từ trường học tới việc làm (school-to-work transition survey) nhằm làm rõ quãng thời gian từ khi thanh niên rời trường học, cho đến khi họ có được công việc ổn định hoặc công việc đầu tiên thấy hài lòng.
 |
| Thời gian chuyển tiếp từ nhà trường đến việc làm của thanh niên Việt Nam rất dài, nhiều người làm việc có yêu cầu thấp hơn trình độ. Ảnh minh họa: HT. |
Kết quả ban đầu cho thấy, phần lớn thanh niên Việt Nam (khoảng 59%) đã hoàn thành quá trình chuyển tiếp sang thị trường lao động với tỷ lệ nam nhiều hơn nữ. Khoảng 23% vẫn đang đi học và số còn lại đang trong quá trình chuyển tiếp.
Số liệu cho thấy, những người đang trong quá trình chuyển tiếp đã mất trung bình 6 năm vật lộn tìm kiếm một công việc ổn định hoặc làm họ hài lòng. Phương pháp tìm việc phổ biến nhất của thanh niên là hỏi bạn bè, người thân và những người có kinh nghiệm. Các hoạt động hướng nghiệp, tư vấn việc làm, thông tin thị trường lao động và dịch vụ việc làm yếu kém.
Tình trạng thanh niên có trình độ đào tạo cao hơn so với yêu cầu công việc cũng rất phổ biến. Cứ 10 thanh niên 15-20 tuổi lại có 3 người có trình độ cao hơn yêu cầu của công việc, khiến thu nhập thấp hơn mức đáng lẽ họ có thể được hưởng và họ không thể tận dụng toàn bộ tiềm năng năng suất lao động của mình.
Kết quả của cuộc điều tra khiến nhiều người tỏ ra lo ngại bởi để có thể ổn định công việc, người Việt trẻ đang phải mất một khoảng thời gian quá dài.
Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn có những số liệu phản ánh thông tin tích cực như việc rất nhiều lao động Việt Nam có trình độ cao hơn yêu cầu công việc của họ. Điều này dường như đang cho biết một thực tế rằng lao động Việt Nam rất giàu năng lực, và những công việc phù hợp với khả năng của họ thì hiện đã có người ở trình độ cao hơn đảm nhận, chính vì vậy mà rất nhiều người lao động trẻ hiện nay có khả năng cao hơn yêu cầu công việc họ đang làm.
Không những thế, việc người Việt có trình độ cao hơn công việc cho thấy lao động trẻ ở nước ta hiện nay rất chịu khó cống hiến, sẵn sàng làm những việc có yêu cầu thấp hơn năng lực của bản thân, đồng nghĩa với điều này là mức thu nhập thấp hơn.
Trước đó, báo chí và các cơ quan chức năng cũng đã phản ánh một thực tế là dù tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp nhất thế giới (khoảng 2%), Việt Nam vẫn mãi là một nước nghèo, lao động có việc làm nhưng thu nhập không cao. Và điều này dường như càng khẳng định thực tế rằng lao động Việt Nam đang rất chịu khó cống hiến, làm nhiều hưởng ít nhưng vẫn chấp nhận mà không than vãn kêu ca.
Nhiều người cho rằng tiền bạc có tích trữ nhiều đến đâu rồi cũng phải hết, chỉ có trang bị những kiến thức và năng lực cho bản thân là có thể mang lại sự ổn định và hạnh phúc. Với kết quả thống kê nêu trên, có thể thấy Việt Nam là một đất nước vô cùng hạnh phúc bởi đang sở hữu lực lượng lao động trẻ không những chỉ giàu năng lực mà còn chịu khó cống hiến, sẵn sàng làm công việc có yêu cầu thấp hơn năng lực mà không than vãn kêu ca gì.
- Nguyệt An (Tổng hợp theo VNE, Phunutoday)
