Xương rồng, Rệp son và son Yên chi làm đẹp của phụ nữ

(Phunutoday) - Làm đẹp là một trong những việc cần thiết nhất trong đời sống của tất cả chị em phụ nữ. Hành trang làm đẹp cho phụ nữ rất đa dạng và phong phú, trong đó không thể không nhắc đến các loại son, phấn làm tăng nét đẹp cho khuôn mặt. Có một loại son được đặc chế từ một nguyên liệu nghe thì có vẻ xa xôi song lại rất gần với cuộc sống thường nhật. Từ thứ nguyên liệu đó, phụ nữ Châu Mỹ đã sáng tạo nên một loại phấn làm đẹp rất tuyệt vời, giúp làn da, làn môi luôn đỏ thắm và đặc biệt không làm hại da, không gây ra tác dụng phụ cho người sử dụng.

Rệp son trên cây Xương rồng

Bài viết dưới đây sẽ kể lại câu chuyện khá sống động về loại son này, nó có tên Son Yên Chi, làm từ chính thân xác con Rệp Son, một loại rệp chuyên sống trên lá cây Xương Rồng mọc rất nhiều tại các quốc gia khô hạn trên thế giới trong đó có cả miền Trung Việt Nam. Một nguyên liệu làm đẹp không thể thiếu cho mọi chị em phụ nữ chúng ta. 

 

Rạng danh trong vốn cổ

 

Son Yên Chi hay thứ nguyên liệu được đặc chế từ chính thân xác của con bọ Yên Chi, một loài Rệp Son sống thành từng mảng trên thân cây Xương Rồng đã được những người phụ nữ tài ba sống trong các nền văn minh Aztec và Maya ở khu vực Trung và Bắc Mỹ, sáng tạo thành một thứ nguyên liệu làm đẹp tuyệt vời. Sự nổi tiếng của son Yên Chi nức tiếng đến nỗi vào thế kỷ 15, nó là vật triều cống thượng hạng của người Aztec và Maya cho người Tây Ban Nha, đi kèm với loại phấn kỳ diệu này là 2.000 chiếc chăn được nhuộm màu sắc rực rỡ và 40 chiếc túi cũng được nhuộm màu từ loại phấn này.

Sơ chế Rệp son

Son Yên Chi được những người phụ nữ chịu thương chịu khó ở Oaxaca (Mexico) chế tạo ra bằng nguyên liệu địa phương và nó trở thành thứ nguyên liệu xuất khẩu có giá trị thứ hai sau bạc. Vào thế kỷ 17, phấn Yên Chi được xuất khẩu sang các quốc gia xa hơn mà Ấn Độ là một trong những quốc gia ưa chuộng nó. Dù trong suốt một thời gian dài người ta đã cố gắng nuôi loài Rệp Son trên cây Xương rồng để chế tạo ra sản phẩm son Yên Chi song mọi cố gắng đều thất bại và thứ vật liệu này vẫn là sản phẩm độc quyền của người Mexico.

 

Sau Chiến Tranh Độc Lập ở Mexico (1810–1821), sự độc quyền về son Yên Chi của người Mexco đến thời kỳ thoái trào. Vì là thứ nguyên liệu cao cấp trong việc sản xuất các sản phẩm phấn dưỡng da và son bôi môi và một phần cũng bởi do lợi nhuận khổng lồ từ việc bán buôn sản phẩm này nên kéo theo đó là sự ra đời của các sản phẩm son bôi môi nhân tạo với giá thành rẻ hơn để đến tận tay nhiều người tiêu dùng. Song một khi đời sống xã hội nâng cao, người người bắt đầu làm đẹp cho bản thân mình thì các loại son, phấn có nguồn gốc công nghiệp đang dần có xu hướng bị “tẩy chay”, vì các sản phẩm nhân tạo này đều ít nhiều có chứa các chất gây dị ứng da, nổi mẩn ngứa, do đó hiện nay ngày càng nhiều người quay trở lại việc làm đẹp bằng các dược liệu thiên nhiên và chế biến theo cách thức truyền thống.

 

Kỳ lạ việc thu hoạch Rệp Son 

Thu hoạch Rệp son

Nói sơ qua để bạn đọc hiểu khái quát về lịch sử của sản phẩm phấn Yên Chi, nhưng một câu hỏi đặt ra là con Rệp Son là gì ?. Nó có gì khác so với các loài Rệp khác, và vì sao nói nó an toàn với sức khoẻ con người ?. Thực ra con Rệp Son là một loài con trùng có thân khá mềm mại, mình nó hình bầu dục. Con rệp cái không có cánh, thân chỉ dài cỡ 05mm. Loài rệp này có đặc điểm khá kỳ thú là chúng sống quần tụ đông đúc trên bề mặt các lá cây Xương Rồng.

 

Mexico là đất nước với rất nhiều sa mạc và tại những nơi này, Xương rồng là cây thực vật chủ lực sinh sống. Nhưng không cần đề cập xa xôi đến Mexico, nếu qúy độc giả đi dọc theo dải đất miền Trung Việt Nam, qua những cồn cát bạt ngàn xương rồng ở Ninh Thuận, Bình Thuận, bạn sẽ thấy tại hai địa phương này có rất nhiều cây Xương Rồng mà dân địa phương quen miệng gọi là “Cây Lưỡi Long”. Cây Lưỡi Long được dân địa phương trồng làm hàng rào, lá non của nó có thể ăn được, có thể nấu canh ăn rất mát và còn có tác dụng lợi tiểu. Thứ trái chín màu đỏ của nó dùng làm món cocktail ăn vào mùa nóng thì trên cả tuyệt vời. Nhưng những cây Lưỡi Long nào có lá bị Rệp Son bám thì tốt nhất là không nên ăn vì ít nhiều có chứa độc tính, nên chỉ dùng để làm thuốc mà thôi.

 

Một khi bám mình trên bề mặt lá xương rồng, các con Rệp Son sẽ há miệng hút lấy chất nhựa lá để nuôi sống chúng. Lá xương rồng khô dần, đồng thời con bọ rệp cũng lớn theo. Sau khi giao phối, con rệp son cái sẽ lớn dần cơ thể và sinh ra những con rệp con. Những con rệp son con tự động tiết ra một lớp màng màu trắng có độ nhớt phủ trùm lên cơ thể chúng nhằm tránh mất nước và hơi nóng của ánh nắng mặt trời. Từ những con rệp son lớn dần lên, quy trình lại lập đi lập lại, có khi biến cả một vạt lớn lá xương rồng phủ trắng xoá toàn rệp son.

 

Người Mexico ở Oaxaca (Mexico) có cách khai thác con Rệp Son rất độc đáo, họ tập trung thành những tốp phụ nữ cùng nhau làm việc. Khi một đám rệp son làm tổ sinh sống trên bề mặt lá xương được khoảng 90 ngày thì cũng là thời khắc chín muồi cho việc thu hoạch. Họ lấy 2 cái que, đầu mỗi que có quấn một lớp vải dầy, dưới 2 đầu quấn vải này là những cái giỏ nhỏ bằng vải. Họ thao tác rất nhanh và chính xác. Lần lượt họ sẽ đưa que lên bề mặt lá xương rồng, quét đi quét lại trên bề mặt lá sao cho đám rệp son bong ra và rơi vào trong những chiếc giỏ này.

 

Hoặc muốn thu hoạch nhanh thì chịu khó bẻ lá xương rồng, chọn những lá có bám nhiều rệp son nhất, sau khi bẻ lá xong, cho lá vào giỏ để về nhà tách bỏ rệp son ra sau. Sau khi kết thúc một ngày lao động miệt mài, họ sẽ trút những cái giỏ đựng rệp son bán lại cho các nhà sản xuất địa phương hoặc các nhà xuất khẩu.

 

Độc đáo son môi Yên Chi

Thiếu nữ được trang điểm với son môi Yên chi quyến rũ và tràn đầy sức sống

Để làm ra được một mẻ son Yên Chi giúp ích cho nhu cầu làm đẹp của bạn, bạn nên chịu khó tìm kiếm nguyên liệu trên quê hương mình, chẳng cần phải đến Mexico xa xôi, thực ra con rệp son sống rất nhiều trên các cây xương rồng, và chỉ cần bạn bỏ ra vài giờ trong ngày cũng có thể lấy đủ số lượng nguyên liệu để chế biến dùng dần dần, khi nào hết lại khai thác đợt kế tiếp. Chế biến thứ son môi này không tốn kém nhiều tiền, hơi mất thì giờ tí chút, song nếu chịu khó mày mò, đổ công sức chút xíu thì chí ít bạn sẽ có thứ son môi với chất lượng trên cả tuyệt vời.

 

Có nhiều cách chế biến ra thứ phấn nhuộm màu này, thường thì sau khi khai thác con rệp son xong, bạn cho nó vào nồi, đổ nước, đun thật sôi. Con rệp son phải là thứ nguyên liệu khô. Khi đun sôi, con rệp son sẽ tiết ra thứ axít carminic, tiếp đó cho phèn chua vào xử lý cho rệp son bớt độc.

 

Muốn tạo màu đỏ thẩm cho son môi, bạn có thể cho thêm bột nhôm với lượng vừa phải. Muốn làm son có màu tím, bạn có thể cho vào trong thứ nước tinh chất axít carminic của con rệp son một liều lượng vôi vừa phải. Những thứ nguyên liệu như bột nhôm hay bột vôi, bạn có thể mua rất dễ dàng tại các khu vực bán đồ hoá chất. Ngoài ra, khi nấu rệp son đến lúc nó tiết ra axít carminic và sau khi đã cho phèn chua để làm kết tủa, bạn cho vào đó vài lòng trắng trứng gà, quấy đều lên, mục đích là tăng thêm độ kết dính, mềm, mượt cho son. để nguyên liệu cho nguội, sau đó trút nguyên liệu ra cái mâm, đem đi phơi thật khô dưới ánh nắng mặt trời, khi bột Yên Chi đã thật khô kiệt nước, bạn trải bột nguyên liệu lên trên cái thớt, dùng chày gỗ, nghiền thứ bột này sao cho nó thật mịn.

 

Cho bột son vào lọ dùng dần. Chất lượng của son môi Yên Chi tốt hay dở còn phụ thuộc rất nhiều vào nhiệt độ và mức độ chiếu sáng của ánh sáng mặt trời, ánh nắng mặt trời càng rực rỡ bao nhiêu thì màu sắc của chất son càng ánh rực rỡ bấy nhiêu.

 

Son môi Yên Chi chất lượng tuyệt hảo phải là thứ bột nguyên liệu khi khô có thể cầm lên tay và bột sẽ tự động chảy đều xuống các kẽ hở ngón tay. Mỗi lần dùng son, bạn có rắc son Yên Chi lên một lát giấy thấm mỏng, đặt giấy lên khoé môi, mím nhẹ môi là son đã có thể bám đều lên vành môi, hoặc làm ướt môi, sau đó dùng cọ thấm son Yên Chi rồi vẽ lên môi, thế là bạn sẽ có làn môi đỏ tươi hoặc tím rịm tùy theo sở thích của cá nhân mình. Son Yên Chi khi không có nhu cầu dùng nữa thì có thể tẩy trang rất dễ, chỉ bằng cách dùng nước âm ấm rửa nhẹ là đã sạch son.

 

Với loại son môi Yên Chi này, bạn sẽ có thêm một loại son hoàn toàn hài hoà với thiên nhiên, không gây độc cho làn da, giúp bạn tự tin hơn khi đi ra ngoài, giao lưu hoặc hội họp bạn bè, dự những đám cưới. Bạn sẽ cảm nhận thế giới tự nhiên luôn đem đến cho bạn những món quà hết sức tuyệt vời.
 

• Nguyễn Thanh Hải  (tổng hợp)