Theo quy định hiện hành, người lao động đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên sẽ được hưởng lương hưu khi đủ tuổi. Lương hưu sẽ được cơ quan bảo hiểm xã hội thực hiện chi trả theo lịch hàng tháng.
Tuy nhiên, theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, khoản lương hưu sẽ bị cắt nếu người lao động thuộc một trong các trường hợp sau:
Trường hợp người lao động qua đời, theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội đủ điều kiện hưởng chế độ hưu trí sẽ được giải quyết hưởng lương hưu hằng tháng đến trọn đời.
Người này chỉ bị tạm dừng hưởng lương hưu khi thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 64 Luật này bao gồm: Xuất cảnh trái phép; bị Tòa án tuyên bố là mất tích; có căn cứ xác định việc hưởng bảo hiểm xã hội không đúng quy định của pháp luật.
Lương hưu sẽ được cơ quan bảo hiểm xã hội tiếp tục chi trả khi người xuất cảnh trở về định cư hợp pháp hoặc khi có quyết định hủy bỏ tuyên bố mất tích hoặc khi người lao động đáp ứng đủ điều kiện hưởng lương hưu.
Tuy nhiên, nếu người lao động qua đời, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ dừng chi trả lương hưu mà thay vào đó, sẽ thực hiện giải quyết chế độ tử tuất khi thân nhân người lao động yêu cầu.
Trường hợp bị cắt lương hưu do người lao động qua đời, thân nhân của người lao động đó được hưởng chế độ tử tuất.
Chế độ tử tuất được hưởng bao gồm: Trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất.
Trợ cấp mai táng = 10 lần mức lương cơ sở (theo Điều 66 và Điều 80 Luật Bảo hiểm xã hội).
Trợ cấp tuất bao gồm: Trợ cấp tuất một lần hoặc trợ cấp tuất hằng tháng.
Theo Điều 69 và Điều 70 Luật Bảo hiểm xã hội, thân nhân người lao động sẽ được hưởng trợ cấp tuất một lần hoặc trợ cấp tuất hằng tháng (tùy đối tượng cụ thể) nếu trước đó người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Trường hợp người lao động đang hưởng lương hưu ra nước ngoài để định cư mà có nhu cầu hưởng trợ cấp một lần thay cho lương hưu.
Theo Điều 65 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 và khoản 1 Điều 21 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, người đang hưởng lương hưu hằng tháng ra nước ngoài để định cư vẫn được tiếp tục được chi trả lương hưu.
Tuy nhiên, nếu người này có yêu cầu hưởng trợ cấp một lần thì cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ chi trả trợ cấp một lần và cắt lương hưu hằng tháng đang hưởng.
Trường hợp tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thì thân nhân chỉ được trợ cấp tuất một lần (theo Điều 81 Luật Bảo hiểm xã hội).
Trường hợp bị cắt lương hưu do đi định cư nước ngoài thì được nhận trợ cấp một lần.
Căn cứ khoản 2 Điều 65 Luật Bảo hiểm xã hội, người đi định cư nước ngoài được hưởng trợ cấp một lần như sau:
Trợ cấp một lần = (1,5 lần mức lương hưu hằng tháng đang hưởng x Số năm đóng BHXH trước 2014) + (1,5 lần mức lương hưu hằng tháng đang hưởng x Số năm đóng BHXH từ 2014) - (0,5 lần mức lương hưu hằng tháng đang hưởng x Số tháng đã hưởng lương hưu).
Mức trợ cấp thấp nhất = 3 lần mức lương hưu hằng tháng đang hưởng.
Tuổi về hưu của người lao động năm 2024 là bao nhiêu?
Điều 169 Bộ luật Lao động 2019 quy định tuổi nghỉ hưu của người lao động như sau:
Người lao động bảo đảm điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội được hưởng lương hưu khi đủ tuổi nghỉ hưu
Tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035.
Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 3 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 4 tháng đối với lao động nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam và 4 tháng đối với lao động nữ.
Người lao động bị suy giảm khả năng lao động; làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn nhưng không quá 5 tuổi, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Người lao động có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao và một số trường hợp đặc biệt có thể nghỉ hưu ở tuổi cao hơn nhưng không quá 5 tuổi, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Như vậy, tuổi nghỉ hưu năm 2024 của người lao động nam trong điều kiện bình thường là 61 tuổi; đối với lao động nữ trong điều kiện bình thường là 56 tuổi 4 tháng.
