Lương y Nguyễn Minh Phúc, Nguyên Phó chủ tịch Hội Đông y TP. Vũng Tàu chia sẻ trên Sức khỏe & Đời sống về 3 món cháo giúp ích cho các F0 đang có triệu chứng như sốt, ho, khó thở, ớn lạnh, nhức mỏi, tăng cường sức đề kháng và mau khỏi bệnh.
Cháo đậu xanh
Người bệnh mới bị sốt ho, ho khan, thở mệt nghẹt mũi, mạch phù sác là lúc cơ thể cần bổ mát, giải nhiệt tà, sinh tân dịch, hóa trệ. Có thể sử dụng cháo đậu xanh.
100g đậu xanh cả vỏ. Vo sạch rồi cho vào nồi, đổ thêm nước và hầm nhừ. Có thể ăn với muối hoặc đường tùy khẩu vị. Ăn ngày vài lần.
Theo Đông y, đậu xanh có vị ngọt mát, tác dụng bổ tỳ, thanh nhiệt, giải khát, sinh tân dịch, giải tất các các chất độc, trừ pheienf nhiệt lợi ngũ tạng... Đặc biệt, phần vỏ của đậu xanh có tác dụng giải nhiệt, sáng mắt.
Về thành phần dinh dưỡng, 100g đậu xanh ăn được có 23,8g protein; 0,5g chất béo; 58,8g đường; 0,22g caroten; 0,53mg vitamin B1; 1,8mg vitamin PP; 80mg canxi; 360mg phốt pho; 6,8mg sắt; 332 calo...
Cháo đậu xanh là món ăn mát bổ, dễ tiêu hóa, giàu dinh dưỡng giúp tăng cường sức để kháng, thích hợp cho những người sốt cao hoặc hết sốt nhưng vẫn còn mệt mỏi, sức đề kháng kém. Người lớn và trẻ nhỏ đều có thể sử dụng.
Nếu sốt ho kéo dài, có thể thêm 80g lá dâu non tươi nấu lấy nước vừa đủ và nấu với đậu. Nếu sốt cao co giật, thêm 80g búp lá tre tươi nấu lấy nước, bõ bã và nấu với đậu xanh.
Nếu sốt, miệng khô khát, ngoài việc ăn cháo đậu xanh thì nên phối hợp với việc bổ sung các loại nước trái cây như chanh, bưởi, bột sắn, nước mía...
Lưu ý, khi đang ốm sốt, không nên ăn những món khô cứng kho tiêu; hạn chế ăn nhiều thịt, đạm động vật... tuy bổ dưỡng nhưng khó hấp thu, dễ tích nhiệt làm sốt cao kéo dài hơn.
Cháo đậu đen
Người bệnh sốt cao, ho đau đầu, miệng khát, nhiều mồ hôi, mạch hồng, sác có thể ăn cháo đậu đen. Đây là giai đoạn cần thanh nhiệt, dưỡng âm, sinh tân dễ tiêu. Có thể sử dụng cháo đậu đen.
100g đậu đen cho vào nồi với một lượng nước vừa đủ rồi ninh nhừ. Cho thêm muối hoặc đường, gừng cho phù hợp khẩu vị, ngày ăn vài lần.
Theo Đông y, đậu đen vị ngọt mát, khí êm, không độc, tác dụng dưỡng âm, thanh nhiệt, sinh tân, chỉ huyết, giải độc...
Theo nghiên cứu của khoa học hiện đại, đậu đen có thành phần dinh dưỡng khá đa dạng. 100g đậu đen có 24,2% protit, 1,7% chất béo, 53,3% gluxit, 2,8% tro; muối khoáng 56mg%; canxi 354mg%; 6,1mg% sắt; 0,06mg% caroten; 0,51% vitamin B, PP; 3mg% vitamin C. Đậu đen có chứa hàm lượng axit amin thietes yếu khá cao.
Món cháo đậu đen rất phù hợp với để phục hồi sức khỏe cho người sốt cao, mất tân dịch, nóng bứt rứt.
Nếu sốt cao, nhức mỏi nhiều, tiểu vàng và ít do tích nhiệt, có thể thêm rau má tươi, cát căn (sắn dây), rễ cỏ tranh, mỗi thứ 60-80 gram. Nấu các vị này lấy nước rồi hầm cùng đậu đen, ăn ngày vài lần.
Nếu sốt cao, đột ngột tay chân giá lạnh, mồ hôi đầm đìa là biểu hiện "thoát dương". Thêm nhân sâm 20g, gừng tươi 20g, mạch môn 40g, gạo mới 80g, đậu đen, nấu thành cháo hoặc nấu lấy nước uống. Khi thoát dương không nên ăn uống các món có vị chua, lạnh quá dễ làm tụt huyết áp, trụy mạch.
Nếu sốt cao, miệng khô khát, người bệnh nên uống thêm nước như nước dừa, nước cam, nước chanh...
Cháo gạo tẻ nhân sâm
Người bệnh sốt kéo dài, tâm phiền nhiệt, về đêm nóng bứt rứt. Đây là giai đoạn cần dưỡng âm ích khí. Có thể ăn cháo gạo tẻ nhân sâm.
80g gạo tẻ, 20g nhân sâm, 40g lá tre, 20g mạch môn, 6g bán hạ, 4g cam thảo, 20g thạch cao. Các vị nấu lấy nước, bỏ bã rồi cho gạo vào nấu thành cháo, ngày ăn vài lần.
Theo sách Nam dược thần hiệu của Tuệ Tĩnh, gạo tẻ có vị thơm ngọt, tính bình, dưỡng vệ điều vinh, đại bổ cơ thể, nhờ đó làm nguồn sốt.
Khoa học hiện đại chỉ ra rằng, thành phần dinh dưỡng của gạo gồm tinh bột, chất đạm, chất béo, chất xơ cùng các vitamin nhóm B và nhiều dưỡng chất quý giá khác.
Đây là bài trúc diệp thạch cao thang gia giảm rất tốt cho thời kỳ hồi phục, khí âm hư, nhiệt tà còn lưu lại; trẻ sốt nhẹ kéo dài, người mắc chứng thoát dương đang sốt ao đột ngột tay chân giá lạnh, mồ hôi đầm đìa.
