Đối tượng không có tên trong di chúc vẫn được hưởng thừa kế
Theo quy định tại Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015, có những người được quyền hưởng di sản thừa kế mà không phụ thuộc vào di chúc. Các người sau đây được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật, trong trường hợp di sản được chia theo pháp luật và họ không được người lập di chúc chỉ định hoặc chỉ được hưởng một phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
Đối tượng thứ nhất: Con chưa thành niên
Theo quy định của pháp luật thì những người con của người đã mất khi chưa đủ tuổi thành niên, tức là chưa đạt đến độ tuổi mà pháp luật quy định là người trưởng thành. Ví dụ, trong trường hợp bạn chỉ mới 17 tuổi, bạn được coi là con chưa thành niên và có quyền hưởng di sản thừa kế mà không phụ thuộc vào di chúc. Dù người này có tên hay không có tên trong di chúc thì vẫn được hưởng một phần tài sản của cha mẹ đã quá cố của mình.
Đối tượng thứ 2: Cha, mẹ của người thừa kế cũng có quyền hưởng di sản thừa kế mà không phụ thuộc vào di chúc.
Đối tượng thứ 3: Vợ hoặc chồng
Vợ hoặc chồng của người thừa kế, cũng được quyền hưởng di sản thừa kế mà không phụ thuộc vào di chúc.
Đối tượng thứ 4: Con thành niên mà không có khả năng lao động
Những người con của người thừa kế, đã đủ tuổi thành niên nhưng không có khả năng lao động, cũng được hưởng di sản thừa kế mà không phụ thuộc vào di chúc.
Quy định này không áp dụng đối với những người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc những người không có quyền hưởng di sản theo quy định. Những người như con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng và con thành niên không có khả năng lao động sẽ được hưởng phần di sản theo quy định của pháp luật, ngay cả khi họ không được đề cập trong di chúc hoặc chỉ được hưởng một phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó.
Như vậy, thì theo pháp luật của nhà nước Việt Nam thì những người con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng và con thành niên không có khả năng lao động được coi là những đối tượng có quyền hưởng di sản thừa kế một người thừa kế theo pháp luật, dù không có tên trong di chúc hoặc chỉ được hưởng một phần di sản ít hơn hai phần ba suất. Các quy định này không áp dụng đối với những người từ chối nhận di sản hoặc không có quyền hưởng di sản theo quy định khác trong Bộ luật Dân sự.
Quyền hưởng di sản thừa kế mà không phụ thuộc vào di chúc được đảm bảo cho những người được quy định cụ thể như con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng và con thành niên không có khả năng lao động. Điều này đảm bảo rằng những người này sẽ nhận được phần di sản theo quy định pháp luật, bảo vệ quyền lợi và đáp ứng nhu cầu kinh tế của họ mà không phụ thuộc vào di chúc của người kế thừa.
Quy định việc phân chia di sản theo di chúc
Căn cứ theo Điều 659 Bộ luật Dân sự năm 2015, quy định về phân chia di sản theo di chúc cụ thể như sau:
- Việc phân chia di sản được thực hiện theo ý chí của người để lại di chúc. Trong trường hợp di chúc không xác định rõ phần của từng người thừa kế, di sản sẽ được chia đều cho những người được chỉ định trong di chúc, trừ khi có thỏa thuận khác. Điều này có nghĩa là di sản sẽ được phân chia đồng đều giữa các người thừa kế được nêu tên trong di chúc, trừ khi có sự thỏa thuận khác.
- Trong trường hợp di chúc xác định phân chia di sản theo hiện vật, người thừa kế sẽ nhận hiện vật đó cùng với các hoa lợi, lợi tức thu được từ hiện vật đó. Ngoài ra, nếu hiện vật bị giảm sút giá trị tính đến thời điểm phân chia di sản do lỗi của người khác, người thừa kế cũng có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại. Điều này đảm bảo rằng người thừa kế sẽ nhận được giá trị của hiện vật cùng với mọi lợi ích từ nó, và nếu có thiệt hại do lỗi của người khác, người thừa kế sẽ được bồi thường.
- Trong trường hợp di chúc chỉ xác định phân chia di sản theo tỷ lệ đối với tổng giá trị khối di sản, tỷ lệ này sẽ được tính trên giá trị khối di sản còn lại vào thời điểm phân chia di sản. Điều này có nghĩa là tỷ lệ phân chia được áp dụng trên giá trị của di sản còn tồn tại tại thời điểm phân chia, chứ không tính toàn bộ giá trị của di sản từ trước đến nay. Điều này đảm bảo rằng người thừa kế sẽ nhận được phần di sản tương ứng với tỷ lệ đã được xác định trong di chúc.
Theo đó, việc phân chia di sản được thực hiện theo ý chí của người để lại di chúc. Trường hợp di chúc không xác định rõ phần của từng người thừa kế, di sản sẽ được chia đều cho những người được chỉ định trong di chúc, trừ khi có thỏa thuận khác. Nếu di chúc xác định phân chia di sản theo hiện vật, người thừa kế sẽ nhận hiện vật đó kèm theo hoa lợi và lợi tức từ hiện vật đó.
Nếu hiện vật bị giảm sút giá trị do lỗi của người khác, người thừa kế cũng có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại. Trong trường hợp di chúc chỉ xác định phân chia di sản theo tỷ lệ đối với tổng giá trị khối di sản, tỷ lệ này sẽ được tính trên giá trị khối di sản còn lại vào thời điểm phân chia di sản.
Như vậy, các quy định này đảm bảo rằng di sản sẽ được phân chia theo ý chí của người để lại di chúc. Người thừa kế có thể nhận được di sản theo các hình thức khác nhau như phần di sản đồng đều, hiện vật kèm hoa lợi và lợi tức, hoặc theo tỷ lệ đối với giá trị khối di sản. Điều này tạo ra sự công bằng và đáp ứng ý muốn của người để lại di chúc trong việc phân chia di sản.