Liên quan đến lăng mộ của Tần Thủy Hoàng, tờ China Daily đã tổng hợp những phát hiện khảo cổ đáng chú ý trong suốt nửa thế kỷ qua. Những khám phá này không chỉ làm sáng tỏ nhiều khía cạnh của lịch sử cổ đại Trung Quốc mà còn cung cấp cái nhìn sâu sắc về nền văn minh hùng mạnh mà Tần Thủy Hoàng đã xây dựng. Qua các cuộc khai quật, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra nhiều di tích, hiện vật và thông tin về các kỹ thuật xây dựng và đời sống của người dân thời bấy giờ, từ đó góp phần làm phong phú thêm bức tranh toàn cảnh về đế chế đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc.
Đội quân đất nung tại các hố số 1, 2 và 3
Hố số 1 được phát hiện vào năm 1974, khi những người nông dân đang tiến hành khoan giếng. Tiếp theo, các nhà khảo cổ học Trung Quốc đã tìm ra hố số 2 và hố số 3 vào năm 1976, nằm ở phía bắc hố số 1.
Các hố này tạo thành một nhóm hố vệ tinh, cách lăng mộ chính của Tần Thủy Hoàng khoảng 1,5 km. Diện tích các hố lần lượt là 14.260 m², 6.000 m² và 520 m². Tại đây, công tác khai thác đã đưa lên khoảng 8.000 chiến binh đất nung cùng với ngựa, hơn 100 mô hình xe ngựa, và bề ngoài là hơn 40.000 vũ khí bằng đồng.
Đội quân đất nung được sắp xếp một cách có tổ chức theo cấu trúc quân sự, bao gồm ba sư đoàn và một trung tâm chỉ huy. Đội hình này tượng trưng cho lực lượng bảo vệ kinh đô Hàm Dương trong triều đại của Tần Thủy Hoàng.
Đội quân đất nung được sắp xếp một cách có tổ chức theo cấu trúc quân sự, bao gồm ba sư đoàn và một trung tâm chỉ huy
Chiến xa và ngựa bằng đồng
Năm 1978, một nhóm các nhà khảo cổ Trung Quốc đã phát hiện hai cỗ xe ngựa mô hình bằng đồng có kích thước lớn, được tìm thấy ở phía tây của gò đất lớn nằm trên ngôi mộ chính của Tần Thủy Hoàng.
Những cỗ xe ngựa bằng đồng này được chế tác theo nguyên mẫu thật sự của các chiến xa cổ, nhưng kích thước của chúng chỉ bằng một nửa so với cỗ xe thực. Sự phát hiện này không chỉ mang lại cái nhìn sâu sắc về hình thức của các chiến xa hoàng gia trong thời kỳ cổ đại mà còn giúp các nhà nghiên cứu hiểu rõ hơn về nghệ thuật chế tác và văn hóa của thời đại đó.
Những cỗ xe ngựa bằng đồng này được chế tác theo nguyên mẫu thật sự của các chiến xa cổ, nhưng kích thước của chúng chỉ bằng một nửa so với cỗ xe thực
Hố thủy cầm bằng đồng
Năm 2000, các nhà khảo cổ học đã phát hiện một hố vệ tinh nằm bên ngoài bức tường bao quanh lăng mộ Tần Thủy Hoàng, nơi đây chứa đựng 46 loài thủy cầm bằng đồng, trong đó có thiên nga, sếu đầu đỏ và ngỗng cao cổ, cùng với 15 bức tượng gốm.
Một số chuyên gia cho rằng những bức tượng gốm này biểu thị hình ảnh của các nhạc công đang biểu diễn trên các nhạc cụ, trong khi những loài thủy cầm này được cho là đã được thuần hóa để phục vụ cho việc trình diễn. Những hiện vật này được cho là đồ tùy táng cho Tần Thủy Hoàng, phản ánh những hoạt động giải trí của nhà vua và thể hiện sự phong phú về văn hóa trong triều đại nhà Tần.
Một số chuyên gia cho rằng những bức tượng gốm này biểu thị hình ảnh của các nhạc công đang biểu diễn trên các nhạc cụ, trong khi những loài thủy cầm này được cho là đã được thuần hóa để phục vụ cho việc trình diễn
Mộ cổ quy mô lớn phát hiện phía tây lăng mộ Tần Thủy Hoàng
Kể từ năm 2013, các cuộc khai quật đã được tiến hành tại một ngôi mộ nằm ở phía tây lăng mộ chính của Tần Thủy Hoàng. Ngôi mộ này thuộc dạng vệ tinh trong khu vực lăng mộ rộng lớn.
Với diện tích lên đến 1.900 m², ngôi mộ cổ này đã hé lộ nhiều hiện vật giá trị, bao gồm đồ gốm, đồ đồng, ngọc bích, sắt, cùng các đồ tạo tác bằng vàng và bạc. Đáng chú ý, trong quá trình khai quật, các nhà khảo cổ đã phát hiện những con lạc đà chế tác bằng vàng và bạc, đây là những mẫu vật đầu tiên được tìm thấy tại Trung Quốc.
Theo các chuyên gia nghiên cứu, dù danh tính của chủ nhân ngôi mộ vẫn còn là một ẩn số, nhưng đây được xem là một trong những ngôi mộ quý tộc lớn nhất và có vị trí cao nhất thời kỳ nhà Tần, đồng thời cũng là một trong số ít ngôi mộ cổ được bảo quản tốt nhất cho đến nay.
