Theo quy định tại nghị định 188/2025 chính thức có hiệu lực từ ngày 15-8 (một số điều có hiệu lực từ ngày 1-7), có 5 trường hợp được hưởng quyền lợi bảo hiểm y tế (BHYT) mà không cần xuất trình thẻ tại thời điểm khám chữa bệnh.

Trẻ em dưới 6 tuổi chưa được cấp thẻ BHYT
Theo khoản 2 điều 37 nghị định 188, trẻ em dưới 6 tuổi dù chưa có thẻ BHYT, nhưng nếu có giấy khai sinh hoặc giấy chứng sinh vẫn được khám chữa bệnh và quỹ BHYT thanh toán chi phí trong phạm vi quyền lợi như người có thẻ.
Cha mẹ hoặc thân nhân xuất trình giấy chứng sinh bản gốc hoặc bản chụp.
Đối với trẻ vừa sinh, cha hoặc mẹ hoặc thân nhân của trẻ ký xác nhận trên hồ sơ bệnh án hoặc người đại diện cơ sở khám bệnh, chữa bệnh xác nhận trên hồ sơ bệnh án trong trường hợp trẻ không có cha, mẹ hoặc thân nhân.
Quy định này bắt đầu có hiệu lực từ ngày 15-8-2025, giúp đảm bảo quyền lợi chăm sóc sức khỏe cho trẻ nhỏ ngay từ khi chưa hoàn tất thủ tục cấp thẻ.
Người đang chờ cấp lại, đổi hoặc điều chỉnh thông tin thẻ BHYT
Người tham gia BHYT trong thời gian chờ cấp hoặc thay đổi thông tin về thẻ BHYT khi đến khám bệnh, chữa bệnh phải xuất trình giấy tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả cấp, cấp lại và đổi thẻ BHYT, thông tin về thẻ BHYT do cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc tổ chức, cá nhân được cơ quan bảo hiểm xã hội ủy quyền tiếp nhận hồ sơ cấp lại thẻ, đổi thẻ cấp và một loại giấy tờ chứng minh về nhân thân của người đó theo quy định.
Cơ sở y tế sẽ tiếp nhận và thanh toán chi phí theo đúng quyền lợi BHYT sau khi đối chiếu thông tin. Đây cũng là quy định tại khoản 2 điều 37 của nghị định 188 có hiệu lực từ ngày 15-8.
Trường hợp cấp cứu, hôn mê hoặc đã tử vong
Người bị tai nạn, đột quỵ, mất ý thức, không mang theo giấy tờ cá nhân hoặc chưa kịp xuất trình thẻ BHYT vẫn được bệnh viện tiếp nhận và điều trị như bình thường.
Nếu cơ sở y tế có thể xác minh được thông tin mã số BHYT hợp lệ từ cơ sở dữ liệu điện tử của BHXH Việt Nam, chi phí khám chữa bệnh vẫn sẽ được quỹ BHYT chi trả theo mức hưởng của từng người.
Người bị mất, hỏng hoặc sai thông tin thẻ BHYT
Trong trường hợp đã tham gia BHYT nhưng thẻ bị rách, mờ, hỏng chip hoặc in sai thông tin, người bệnh vẫn có thể được thanh toán nếu mã số BHYT còn hiệu lực.
Các cơ sở y tế sẽ sử dụng mã số này để tra cứu dữ liệu trên hệ thống của cơ quan BHXH. Việc xác minh thành công sẽ cho phép thanh toán như trường hợp có thẻ BHYT.
Người được ngân sách nhà nước đóng BHYT nhưng chưa có thẻ
Một số nhóm như người nghèo, cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, người có công… dù đã có tên trong danh sách được Nhà nước cấp thẻ nhưng chưa nhận được thẻ kịp thời.

Nếu bệnh nhân xuất trình giấy tờ chứng minh thuộc nhóm trên và cơ sở y tế xác minh được thông tin trên hệ thống BHXH, người bệnh vẫn được quỹ BHYT thanh toán chi phí khám chữa bệnh.
Các quy định mới từ Nghị định 188 được đánh giá là bước tiến đáng kể trong đảm bảo quyền tiếp cận dịch vụ y tế cho người dân.
Theo ngành BHXH, các cơ sở y tế cần chủ động phối hợp, khai thác dữ liệu tham gia BHYT từ hệ thống quản lý điện tử nhằm đảm bảo việc thanh toán chính xác và nhanh chóng, đặc biệt trong các tình huống cấp cứu.