Theo truyền thống thì cứ mỗi dịp Tết đến xuân về, các gia đình đều dành thời gian dọn dẹp nhà đón Tết, lau chùi ban thờ thổ công, ban thờ gia tiên để mời các tổ tiên, ông bà về ăn Tết cùng gia đình.
Bên cạnh việc lau chùi bát hương thì một trong những công việc không thể thiếu khi dọn dẹp bàn thờ đó là rút chân hương. Tuy nhiên, cách rút chân hương thế nào cho đúng, cho chuẩn để không gặp xui xẻo là điều mà không phải ai cũng biết.
Theo quan niệm của người Việt thì việc lau dọn bàn thờ, rút tỉa chân hương cần được tiến hành một cách yên tĩnh và cẩn trọng. Việc tỉa chân hương trước Tết không gắn liền với điển tích nào mà đó chỉ là một công việc dọn dẹp thông thường, loại bỏ đi những đồ thừa thãi để đón một năm mới với nhiều điều mới mẻ. Hơn thế, việc dọn dẹp chân hương cũng giúp cho bàn thờ được gọn gàng, sạch sẽ hơn.
Bên cạnh đó, cũng có quan niệm cho rằng, bát hương đầy đặn, càng nhiều chân hương và tàn hương thì gia chủ càng có nhiều lộc. Cũng có ý kiến cho rằng, nếu bát hương quá nhiều chân thì khi cắm những nén hương tiếp theo sẽ không chạm được vào bát nên không tỏ được lòng thành của con cháu. Hơn thế, chân hương quá đầy sẽ che mắt thần linh, tiên tổ.
Dù quan niệm thế nào thì đa số mọi người đều cho rằng, việc dọn dẹp bàn thờ, rút chân hương là việc làm cần thiết và nên thực hiện vào cuối năm hoặc trước ngày giỗ lớn của gia đình (giỗ tổ, giỗ cụ, giỗ ông bà...).
Cách rút bớt chân bát hương
Đồng thời, khi chân nhang quá nhiều cần rút bớt, nhớ để lại 1-3-5-7-9 chân (số lẻ). Những chân nhang đã nhổ cần đốt, thả tro xuống sông suối.
Bát nhang bỏ đi (ví dụ bát nhang của ban thờ vong) cần thả xuống sông suối (tốt nhất là đặt trên miếng xốp nổi), tránh vất nơi uế tạp.
Nghiệm ra những người (gia chủ hay vì chức trách) xử lý không đúng với bát hương sẽ gặp sự không may.
Mỗi khi cầu cúng cần mở rộng cửa, thắp đèn trước (khởi động), rót nước, rót rượu (dương cầu âm), rồi thắp hương (phát sóng) và khấn cúng (kêu cầu). Chú ý thắp 3 hay 5 nén hương bởi 3, 5 là số lẻ, thuộc Dương mà Dương thờ Âm là hợp lẽ. Nếu thắp quá nhiều hương sẽ mở đường cho Thập loại chúng sinh đến, tạo ra sự lộn xộn, phiền toái cho Thần, Tổ tiên mình thỉnh cầu. Nhớ rằng khi thắp phải để hương cháy đều, dùng tay phẩy nhẹ cho tắt lửa, không thổi. Khi cắm hương cần cắm cho ngay ngắn mới có tác dụng dẫn lời thỉnh cầu tới đúng nơi cần đến. Đồng thời không cắm chồng các chân hương lên nhau nhằm tránh tạo ra những lớp thô (cũ) và thanh (mới) và phòng bốc hỏa.
Trường hợp bát hương tự nhiên bốc cháy, dân gian cho rằng báo “điềm” hoá âm là khi chân hương cháy âm ỉ từ trong ra rồi đổ ra xung quanh thường liên quan đến mồ mả, thờ cúng còn hoá dương là cháy từ trên xuống có liên quan đến nhà cửa, cuộc sống hằng ngày. Khi đó cần để hoá hết nhưng nhớ phòng hoả hoạn đừng dùng lửa dập tắt tránh “Thuỷ Hoả giao tranh“.
Nếu đang cầu cúng mà hương tắt cứ để thế mà châm lửa tiếp, đừng nhổ lên đốt lại bởi khi nhổ lên cắm lại thành hương thừa, mất gốc, cầu cúng mất linh nghiệm. Cổ nhân cho rằng, ngoài lý do hương kém phẩm thì cần phân biệt:
- Hương tắt phần trên là ở Thiên, liên quan đến nóc nhà, ban thờ…
- Hương tắt ở đoạn giữa là Nhân, liên quan đến thành viên gia đình;
- Hương tắt đoạn cuối nghĩ đến Địa, liên quan đến mồ mả, đất cát…
Trường hợp bạn muốn thay tro thì các bạn đốt rơm nếp lấy tro nhé, các bạn nhớ giữ lại cốt bát hương đừng có vứt đi đấy, vứt đi thì mất hết lộc.
