Trong thời đại số, chiếc điện thoại không chỉ là công cụ liên lạc mà còn là “chìa khóa” mở ra cả thế giới cá nhân của mỗi người. Chính vì vậy, khi thiết bị bị xâm nhập hoặc theo dõi, hậu quả có thể nghiêm trọng hơn nhiều so với việc mất máy thông thường. Các chuyên gia an ninh mạng cảnh báo: nếu điện thoại của bạn xuất hiện một trong những dấu hiệu dưới đây, hãy cẩn trọng vì có thể bạn đang bị theo dõi ngầm mà không hề hay biết.
Ứng dụng “ngốn quyền truy cập” – mối nguy khó lường
Theo cảnh báo mới nhất từ nhóm nghiên cứu bảo mật Cybernews, hàng loạt ứng dụng di động hiện nay đang yêu cầu quyền truy cập vượt xa chức năng thực tế. Ngay cả khi người dùng không mở ứng dụng, chúng vẫn có thể âm thầm kích hoạt camera, micro, định vị, thậm chí truy cập thư viện ảnh và tin nhắn. Những dữ liệu này sau đó có thể bị bán cho các bên quảng cáo hoặc bị lợi dụng cho các mục đích mờ ám khác.
Điều đáng nói, tình trạng này không chỉ xảy ra trên Android mà còn phổ biến ở iOS. Báo cáo từ công ty phân tích dữ liệu Apteco chỉ ra rằng nhiều ứng dụng iPhone cũng thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau nhằm xây dựng hồ sơ chi tiết về hành vi người dùng – từ thói quen sử dụng mạng xã hội cho đến vị trí di chuyển hàng ngày.
Phát hiện phần mềm gián điệp qua những tín hiệu nhỏ
Trên các phiên bản Android 12 và iOS 14 trở lên, khi camera hoặc micro được kích hoạt, một chấm nhỏ màu cam hoặc xanh lá sẽ xuất hiện ở góc trên cùng màn hình. Nếu bạn không bật ứng dụng nào nhưng dấu hiệu này vẫn xuất hiện, rất có thể có phần mềm đang theo dõi hoặc ghi âm trái phép.
Phần mềm gián điệp (spyware) có thể đánh cắp tin nhắn, danh bạ, mật khẩu, ghi âm cuộc gọi hoặc thậm chí điều khiển điện thoại từ xa. Việc nhận biết sớm giúp người dùng tránh mất dữ liệu cá nhân, tài khoản ngân hàng hay thông tin riêng tư quan trọng.
6 dấu hiệu phổ biến cho thấy điện thoại đang bị theo dõi
1. Pin và dữ liệu di động giảm nhanh bất thường
Nếu bạn không thay đổi thói quen sử dụng nhưng pin sụt nhanh, dữ liệu di động tăng vọt, khả năng cao thiết bị đang chạy nền cho phần mềm theo dõi.
Trên iPhone: Vào Cài đặt > Di động để kiểm tra mức tiêu thụ dữ liệu của từng ứng dụng.
Trên Android: Vào Cài đặt > Mạng & Internet > Mạng di động để xem ứng dụng nào đang dùng dữ liệu nhiều bất thường.
2. Điện thoại nóng và chạy chậm rõ rệt
Ứng dụng gián điệp chiếm CPU, khiến thiết bị giật lag, các ứng dụng tự thoát hoặc treo máy. Nếu điện thoại nóng lên dù không xem video hay chơi game, hãy kiểm tra ngay danh sách ứng dụng chạy nền.
3. Tin nhắn và thông báo lạ xuất hiện
Những tin nhắn chứa ký tự mã hóa, đường link lạ hoặc ký hiệu không rõ ràng có thể là “lệnh” mà phần mềm gián điệp gửi đi. Tuyệt đối không nhấp vào bất kỳ liên kết nào trong các tin nhắn này, kể cả khi người gửi là số quen thuộc.
4. Điện thoại tự hoạt động dù bạn không chạm vào
Nếu thiết bị tự bật Wi-Fi, gửi tin nhắn, gọi điện hoặc màn hình sáng mà không có thông báo, đây là dấu hiệu cho thấy kẻ xấu có thể đang điều khiển điện thoại từ xa.
5. Nghe thấy tiếng lạ trong cuộc gọi
Dù công nghệ hiện nay đã hạn chế tình trạng nhiễu sóng, nhưng nếu bạn thường xuyên nghe tiếng vọng, tiếng lách cách hoặc âm thanh lạ trong khi nói chuyện, hãy lưu ý – đó có thể là dấu hiệu cuộc gọi đang bị ghi âm hoặc chuyển tiếp.
6. Khó tắt nguồn hoặc khởi động lại
Một số loại phần mềm gián điệp tinh vi có thể can thiệp vào quá trình tắt nguồn để tiếp tục hoạt động ngầm. Nếu bạn nhấn giữ nút nguồn nhưng điện thoại không tắt hoặc tự bật lại ngay sau đó, hãy nghi ngờ khả năng bị xâm nhập.
