Tại cuộc đối thoại với Thủ tướng Chính phủ ngày 20/5 vừa qua, sau khi nghe công nhân trình bày về tình trạng nhiều lao động đi thuê nhà trọ đang phải mua điện với giá đắt hơn giá điện sinh hoạt, Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ Công thương, EVN và các cơ quan liên quan kiểm tra làm rõ.
Tại buổi gặp gỡ, chị Nguyễn Thị Thanh Huyền đến từ Công ty TNHH NMS Việt Nam (Hà Nam) báo cáo Thủ tướng rằng, hiện tại người lao động ngoại tỉnh thuê nhà trọ phải chịu tiền điện, nước cao hơn các hộ gia đình sinh hoạt.
Giá điện của người thuê trọ phải được tính như giá điện sinh hoạt thông thường
Trước thông tin này, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu lãnh đạo tỉnh Hà Nam, Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam cũng như các địa phương khác, phối hợp tiến hành kiểm tra việc các nhà trọ cho công nhân thuê. Nếu đúng như công nhân phản ánh, đó là hành vi vi phạm pháp luật của các chủ nhà trọ.
Chủ nhà trọ có trách nhiệm thu tiền điện của người thuê nhà theo đúng giá bán lẻ điện trong hoá đơn tiền điện hàng tháng do Công ty Điện lực phát hành, cộng thêm 10% cho tổn thất điện năng, chi phí chiếu sáng và bơm nước dùng chung.
Như vậy, nếu tính cả thuế VAT thì giá điện mà người thuê nhà phải đóng sẽ không cao hơn 2.300 đồng/kWh. Tuy nhiên, theo tìm hiểu của VnEconomy, mức thu tiền điện của các chủ nhà trọ tại Hà Nội hiện nay thường dao động từ 3.500 - 5.000 đồng/kWh, thậm chí còn cao hơn nữa.
Nguyên nhân là bởi rất nhiều chủ nhà trọ ngại phiền phức nên không nộp hồ sơ (gồm sổ tạm trú hoặc chứng từ xã nhậm tạm trú của cơ quan công an quản lý địa bàn) của người thuê nhà cho bên bán điện để được cấp định mức hoặc được áp một mức giá điện sinh hoạt của bậc 3 (1.858 đồng/kWh chưa bao gồm VAT).
Chính vì thế, khi tổng điện năng sử dụng vượt mức 200 kWh sẽ bị tính mức giá cao (bậc 4, bậc 5, bậc 6 tương ứng 2.340 đồng/kWh, 2.615 đồng/kWh và 2.701 kWh, chưa bao gồm VAT), dẫn đến người thuê nhà phải đóng tiền điện với giá rất cao.
Nhiều chủ nhà trọ không tuân theo quy định hoặc cố tình không theo sẽ phị xử phạt nặng
Mặt khác, một số chủ nhà trọ lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người thuê nhà mà kinh doanh giá điện, thu cao gấp 2-3 lần so với giá thông thường để kiếm lời.
Ngay sau đó, ngày 22/5, Bộ Công thương và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã có thông tin phản hồi chi tiết về vấn đề này. Theo EVN, tại Điều 10, Thông tư số 16/2014/TT-BCT ngày 29/5/2014 của Bộ Công thương đã khẳng định, giá bán điện sinh hoạt cho công nhân, sinh viên và người lao động đang thuê nhà trọ được coi như giá điện sinh hoạt chứ không phải điện kinh doanh, trường hợp chủ nhà trọ đứng tên ký hợp đồng mua bán điện sẽ được cấp định mức hoặc áp 1 giá theo mức giá bán lẻ điện sinh hoạt của bậc 3 (nếu không xác định được số hộ).
Cụ thể, cứ 4 người được tính là một hộ sử dụng điện để tính số định mức áp dụng giá bán lẻ điện sinh hoạt. Theo đó, 1 người được tính là 1/4 định mức, 2 người được tính là 1/2 định mức, 3 người được tính là 3/4 định mức, 4 người được tính là 1 định mức.
Trường hợp không thể kê khai được số người thì áp dụng giá bán lẻ điện sinh hoạt của bậc 3 (từ 101 - 200 kWh: 1.858 đồng/kWh chưa bao gồm VAT) cho toàn bộ sản lượng điện.
Đối với những trường hợp vi phạm, tại điều 12 khoản 6 của Nghị định số 134/2013/NĐ-CP ngày 17/10/2013 của Chính phủ đã quy định xử phạt từ 7 - 10 triệu đồng đối với chủ nhà trọ thu tiền điện của người thuê nhà cao hơn giá quy định trong trường hợp mua điện theo giá bán lẻ điện để phục vụ mục đích sinh hoạt.
Để kiểm soát tình trạng vi phạm, Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho biết, đã chỉ đạo các Tổng Công ty Điện lực, các Công ty Điện lực các tỉnh, thành phố triển khai ngay các biện pháp tuyên truyền và hướng dẫn việc thực hiện giá bán điện của các chủ nhà trọ. Thực hiện niêm yết công khai biểu giá bán điện đồng thời, thường xuyên phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước, Sở Công Thương giám sát việc đảm bảo cho người thuê nhà được hưởng giá bán lẻ điện sinh hoạt đúng quy định. Lập kế hoạch, thực hiện kiểm tra và xử lý các trường hợp vi phạm quy định về giá bán điện đối với công nhân, sinh viên và người lao động thuê nhà để ở trên địa bàn quản lý để hạn chế trường hợp chủ nhà trọ lợi dụng chính sách giá để thu lợi.
"Chủ động phối hợp với địa phương nhằm quản lý rà soát, thống nhất số liệu về số lượng nhà trọ, số lượng phòng, số lượng người thuê để kịp thời báo cáo cho Tổng công ty và UBND tỉnh, thành phố", Tập đoàn Điện lực Việt Nam nhấn mạnh.
