Từ hôm nay (15/12/2025), Nghị định số 282/2025/NĐ-CP của Chính phủ chính thức có hiệu lực, quy định chi tiết mức xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự và quản lý cư trú. Một trong những nội dung đáng chú ý là việc chủ nhà trọ, khách sạn, cơ sở kinh doanh lưu trú không thực hiện thông báo lưu trú cho khách có thể bị phạt tiền lên tới 12 triệu đồng, thậm chí cao hơn nếu vi phạm với tư cách tổ chức.
Không khai báo lưu trú: Mức phạt cụ thể ra sao?
Theo Nghị định 282/2025/NĐ-CP, hành vi không thực hiện đúng quy định về thông báo lưu trú được xếp vào nhóm vi phạm quản lý cư trú và bị xử phạt theo số lượng người lưu trú không được khai báo.
Cụ thể, mức phạt đối với cá nhân vi phạm được áp dụng như sau:
- Phạt từ 2 – 4 triệu đồng: Không thông báo lưu trú đối với từ 1 đến 3 người.
- Phạt từ 4 – 8 triệu đồng: Không thông báo lưu trú đối với từ 4 đến 8 người.
- Phạt từ 8 – 12 triệu đồng: Không thông báo lưu trú đối với từ 9 người trở lên.
Đáng lưu ý, nếu hành vi vi phạm do tổ chức thực hiện (ví dụ doanh nghiệp kinh doanh nhà trọ, khách sạn, khu lưu trú…), mức phạt tiền sẽ gấp đôi so với cá nhân, đồng nghĩa có thể lên tới 24 triệu đồng.
Các hành vi vi phạm cư trú khác cũng bị xử phạt nặng
Ngoài việc không thông báo lưu trú, Nghị định 282/2025/NĐ-CP còn quy định nhiều hành vi vi phạm khác liên quan đến cư trú với mức phạt tăng mạnh, như:
- Không thực hiện đúng quy định về đăng ký thường trú, tạm trú, khai báo tạm vắng.
- Tẩy xóa, sửa chữa, mua bán, cho thuê giấy tờ liên quan đến cư trú.
- Cho người khác đăng ký cư trú để trục lợi.
- Cản trở việc kiểm tra cư trú của cơ quan có thẩm quyền.
- Cung cấp hoặc sử dụng thông tin cư trú sai sự thật, làm giả dữ liệu cư trú.
Với các hành vi nghiêm trọng, người vi phạm còn có thể bị tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hoặc buộc nộp lại khoản lợi bất hợp pháp thu được từ hành vi trái quy định.
Lưu trú là gì? Phân biệt với tạm trú
Theo Luật Cư trú 2020, lưu trú là việc công dân ở lại một địa điểm không phải nơi thường trú hoặc tạm trú trong thời gian dưới 30 ngày, chẳng hạn như ở khách sạn, nhà nghỉ, nhà trọ, nhà người thân để du lịch, công tác hoặc nghỉ ngơi.
Lưu trú khác với tạm trú, vốn thường áp dụng cho việc sinh sống, làm việc trong thời gian dài hơn và phải đăng ký tạm trú theo quy định riêng.
Khi nào bắt buộc phải thông báo lưu trú?
Điều 30 Luật Cư trú 2020 quy định rõ:
Khi có người đến lưu trú, chủ hộ gia đình, người đại diện cơ sở lưu trú, cơ sở chữa bệnh hoặc cơ sở có chức năng lưu trú phải thực hiện thông báo với cơ quan đăng ký cư trú.
Trường hợp người đến lưu trú tại chỗ ở cá nhân mà chủ nhà không có mặt, người lưu trú có trách nhiệm tự thông báo.
Việc thông báo lưu trú phải thực hiện trước 23 giờ của ngày bắt đầu lưu trú. Nếu người đến sau 23 giờ, việc thông báo phải hoàn tất trước 8 giờ sáng ngày hôm sau.
Nội dung thông báo bao gồm: họ tên, số định danh cá nhân/CCCD/hộ chiếu, lý do lưu trú, thời gian và địa chỉ lưu trú.
Cách thông báo lưu trú nhanh chóng qua ứng dụng VNeID
Hiện nay, việc khai báo lưu trú có thể thực hiện dễ dàng thông qua ứng dụng VNeID với tài khoản định danh điện tử mức độ 2. Quy trình cơ bản gồm:
- Đăng nhập ứng dụng VNeID.
- Chọn mục Thủ tục hành chính → Thông báo lưu trú.
- Chọn loại hình cơ sở lưu trú (khách sạn, nhà trọ, hộ gia đình…).
- Tạo mới yêu cầu, chọn cơ quan công an tiếp nhận.
- Nhập thông tin người lưu trú và thông tin lưu trú.
- Kiểm tra, xác nhận và gửi yêu cầu.
Hệ thống sẽ ghi nhận và lưu trữ thông tin theo quy định, giúp chủ cơ sở tránh rủi ro vi phạm pháp luật.
Lưu ý quan trọng cho chủ nhà trọ, khách sạn
Việc thông báo lưu trú không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn góp phần bảo đảm an ninh, trật tự tại địa phương. Với mức xử phạt tăng mạnh từ ngày 15/12/2025, chủ nhà trọ, khách sạn và các cơ sở lưu trú cần đặc biệt lưu ý thực hiện đầy đủ, đúng thời hạn để tránh bị xử phạt hành chính nặng, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.
Nắm rõ quy định và chủ động khai báo lưu trú là cách đơn giản nhất để bảo vệ quyền lợi và tránh rủi ro pháp lý trong bối cảnh quản lý cư trú ngày càng siết chặt.
