Theo The Sun, ác dạng sống ngoài hành tinh có thể đã tiến hóa để không cần ngủ, đặc biệt khi chúng sống trên những hành tinh khắc nghiệt, không có chu kỳ ngày đêm hay sự thay đổi mùa. Không giống nhịp sinh học 24 giờ của con người, người ngoài hành tinh có thể hoạt động dựa trên chu kỳ điều chỉnh khác, thích nghi với môi trường sống đặc biệt.
Những hành tinh không có ngày đêm
Trong Dải Ngân Hà, có khoảng 100 tỷ đến 400 tỷ ngôi sao. Trong số đó, 70% là các sao lùn đỏ, hay còn gọi là sao lùn M, nhỏ và lạnh. Các ngôi sao này có khả năng là chìa khóa để giải đáp bí ẩn về sự sống ngoài hành tinh. Một nghiên cứu năm 2013 ước tính rằng 41% các sao lùn M có ít nhất một hành tinh trong vùng có thể sinh sống, tức là có khả năng tồn tại nước lỏng trên bề mặt.
Ngân Hà chứa hàng tỷ hành tinh có thể hỗ trợ sự hiện diện của nước lỏng - nhưng những hành tinh này có thể không có mùa, ngày hoặc đêm. Ảnh Getty
Điều này có nghĩa là hơn 28 tỷ hành tinh quay quanh sao lùn M có thể có điều kiện sống. Các hành tinh này thường nằm gần sao chủ, tạo ra tương tác từ trường và thủy triều mạnh mẽ. Sự kéo dài lực hấp dẫn từ ngôi sao chủ khiến một mặt của hành tinh luôn hướng về phía ngôi sao, trong khi mặt kia chìm trong bóng tối, tạo nên hiện tượng khóa thủy triều.
Khóa thủy triều và điều kiện sống khắc nghiệt
Hầu hết các hành tinh quay quanh sao lùn M có khả năng bị khóa thủy triều, khiến một nửa hành tinh luôn sáng, còn nửa kia vĩnh viễn trong bóng tối. Điều này làm cho các hành tinh không có chu kỳ ngày đêm như Trái Đất, và sự thay đổi mùa cũng không tồn tại. Trên Trái Đất, nhịp sinh học 24 giờ giúp con người điều chỉnh trạng thái ngủ, tỉnh táo, điều hòa nhiệt độ cơ thể và nhiều chức năng sinh học khác. Nhưng trên các hành tinh bị khóa thủy triều, sinh vật ngoài hành tinh có thể đã tiến hóa mà không cần ngủ, vì không có sự thay đổi ánh sáng để tạo nhịp điệu sinh học như trên Trái Đất.
Trong trường hợp không có chu kỳ ngày và đêm kéo dài 24 giờ, sự sống ngoài trái đất có thể đã phát triển nhịp sinh học tương ứng với các kích thích như nhiệt độ. Ảnh Getty
Sinh vật ngoài hành tinh và khả năng thích nghi với môi trường
Chúng ta có thể suy đoán về khả năng của người ngoài hành tinh bằng cách quan sát các sinh vật sống trong môi trường khắc nghiệt trên Trái Đất, như các loài sinh vật biển sâu. Những sinh vật này có nhịp sinh học điều chỉnh theo nhiệt độ và thủy triều thay vì ánh sáng, cho thấy khả năng tương thích của các dạng sống với các yếu tố môi trường khác nhau.
Các nhà khoa học đã điều chỉnh các mô hình khí hậu để mô phỏng điều kiện trên các hành tinh bị khóa thủy triều, chẳng hạn như Proxima Centauri b – một ngoại hành tinh quay quanh ngôi sao gần nhất với Mặt Trời. Các mô phỏng cho thấy mặt ngày trên hành tinh này luôn sáng, trong khi mặt đêm chìm trong bóng tối vĩnh viễn. Điều này tạo ra sự tương phản lớn giữa hai nửa của hành tinh, dẫn đến các cơn gió mạnh và các dao động khí quyển.
Proxima b, một ngoại hành tinh quay quanh sao lùn đỏ Proxima Centauri, đã được sử dụng trong các mô hình khí hậu để nghiên cứu các điều kiện trên các hành tinh bị khóa thủy triều. Ảnh Getty
Nhịp sinh học trên các hành tinh không có ngày đêm
Thay vì tuân theo chu kỳ sáng-tối 24 giờ như chúng ta, sinh vật ngoài hành tinh có thể phát triển nhịp sinh học dựa trên các chu kỳ khí hậu khác, chẳng hạn như sự biến đổi của nhiệt độ, lượng mưa và độ ẩm. Ở mặt ban ngày, các đám mây dày và sấm sét có thể xuất hiện thường xuyên, trong khi mặt đêm luôn chìm trong bóng tối.
Điều này gợi ý rằng, trên các hành tinh bị khóa thủy triều, các sinh vật có thể tồn tại và phát triển mà không cần giấc ngủ như cách chúng ta hiểu. Nhịp sinh học của họ có thể dựa vào sự tương tác phức tạp của gió, sóng khí quyển và các hiện tượng tự nhiên khác, thay vì ánh sáng mặt trời. Đây có thể là chìa khóa để hiểu cách sinh vật ngoài hành tinh thích nghi và tồn tại trên những hành tinh xa xôi, kỳ lạ này.
