Đạo phật quan niệm như nào về số mệnh?
Nhiều người cho rằng, con người từ khi sinh ra đã có riêng cho mình một số phận. Chúng ta không thể thay đổi hay chống lại vì nó đã được định trước. Tuy nhiên, theo đạo phật lại không như vậy. Họ cho rằng, định mệnh hay số mệnh không thể thay đổi chúng ta không thể tu hành, cải thiện cuộc sống của chúng ta vươn tới đỉnh cao là bậc toàn giác như Đức Phật . Khi chúng ta có sự thay đổi trong suy nghĩ tới hành động là chúng ta đã thay đổi số mệnh của mình.
Người ta sinh ra bị chi phối bởi: ngày, giờ, tháng năm, các vì sao chiếu lúc sinh ra, phúc đức của tổ tiên và sự thọ yểu là Thiên mệnh.
Theo tư tưởng của phật giáo , chúng ta có thể thay đổi số mệnh của mình . Nếu nghiệp nhẹ, chúng ta có thể thay đổi số mệnh ngay trong đời này. Trường hợp ác nghiệp của chúng ta quá lớn , chắc chắn đời sau hay nhiều đời sau nữa phải gánh chịu . Ví dụ như người bị dị tật bẩm sinh cho dù có cố gắng thế nào đi nữa cũng không thể trở lại bình thường trong kiếp này .
Mệnh tức là sinh Mệnh. Mệnh của một con người được ấn định ngay từ khi Mẹ thụ thai. Thai nhi ngay từ khi còn ở trong bụng mẹ đã phải chịu sự chi phối của số phận định sẵn cho một kiếp người. Trong quá trình người mẹ mang thai sẽ hình thành dần về hình hài cốt tướng cùng với phát triển về sự cảm nhận, khởi nguồn của ý thức sau này. Khoa học ngày nay đã xác định được cường độ cảm xúc vui buồn của thai nhi qua từng giai đoạn. Giờ sinh tự nhiên của người mẹ là bước cuối cùng để hoàn tất nên tổ hợp Tứ trụ của một thành viên mới của nhân loại.
Luật nhân quả
Trong kinh Majjhima Nikàya, Đức Phật có dạy rằng: “Con người là chủ nhân của nghiệp, là kẻ thừa tự nghiệp. Nghiệp là thai tạng mà từ đó con người được sinh ra; nghiệp là quyến thuộc, là nơi nương tựa” .
Như vậy sự hiện hữu của mỗi con người chính là sự hiện hữu của nghiệp của họ từ kiếp trước. Tức là nghiệp của kiếp trước chưa hết sẽ đầu thai vào kiếp này và kiếp sau. Chính vì vậy trong cuộc sống tất cả mọi khổ đau vui buồn, mọi thành công, thất bại, ngoại hình đẹp xấu, thông minh hay khờ dại … của mỗi người trong hiện tại là hậu quả từ nghiệp do chính họ tạo nên từ những kiếp trước, chớ không do bất cứ sự thưởng, phạt nào của bất cứ ai.