Sau nhiều tháng lắng nghe những tiếng ư, au của trẻ, sẽ là một khoảnh khắc hồi hộp khi con nói ra những từ đầu tiên - có thể là bố, mẹ hay bà... Trong khi quá trình này là một phần tự nhiên của sự phát triển, trò chuyện với trẻ đúng cách từ khi bé sinh không chỉ giúp con học nói sớm mà còn cho phép bé làm chủ vốn từ vựng lớn hơn. Khả năng xử lý ngôn ngữ cũng như bất cứ kỹ năng nào khác của trẻ - càng được thực hành (bằng cách nghe từ và kết nối với nghĩa của từ) trẻ càng nói sớm và tốt. Anne Fernald, giám đốc Trung tâm nghiên cứu trẻ em tại Đại học Stanford ở Stanford, California (Mỹ) cho biết.
Thực tế, các chuyên gia tin rằng tăng cường trò chuyện với con là một trong những cách hiệu quả nhất để dành cho bé sự khởi đầu tốt đẹp trong cuộc sống. Nghiên cứu mang tính bước ngoặt của tiến sĩ Betty Hart và tiến sĩ Todd Risley công bố trong cuốn sách của họ cho thấy, những em bé trong các gia đình nói nhiều có chỉ số IQ cao hơn ở tuổi lên 3 và có kết quả kiểm tra tốt hơn đáng kể ở tuổi lên 9 so với những bé ở các gia đình ít nói.
Hãy dùng những mẹo dưới đây để trò chuyện với con:
Nói chuyện ngay cả khi trẻ đang khóc
Khi trẻ khóc, mẹ đừng vội vàng quát nạt trẻ, thay vì vậy mẹ nên nhẹ nhàng nói chuyện và trả lời tiếng khóc của trẻ. Trẻ còn nhỏ, chưa thể dùng ngôn ngữ để bày tỏ mong ước cũng như sự khó chịu của mình, do đó trẻ sẽ khóc.
Mẹ hãy hỏi han, nựng nịu, vỗ về, âu yếm để trẻ biết mình được lắng nghe và yêu thương như thế nào. Sự gắn kết, dịu dàng, khoan dung của mẹ sẽ giúp trẻ phát triển não bộ tốt nhất và chuyện trẻ học nói sớm không có gì lạ.
Học hát cùng trẻ
Một số trẻ chưa tới 2 tuổi đã nói rất tốt và hát được nhiều bài dù không đi học. Không phải ngẫu nhiên mà trẻ đạt được thành tích đáng nể như thế. Nguyên nhân do mẹ thường xuyên chơi đùa, hát hò cùng trẻ.
Mỗi lời bài hát là những ngôn ngữ âm nhạc đáng yêu, tuyệt vời, dễ nhớ và kích thích não bộ của trẻ tốt nhất.
Cho trẻ tiếp xúc với nhiều người
Muốn trẻ có thể học ngôn ngữ nhanh nhất, mẹ nên thường xuyên cho trẻ ra ngoài và tiếp xúc với nhiều người. Khi được tiếp xúc với nhiều người, ngôn ngữ của trẻ sẽ tiến bộ rất nhiều và trẻ nhanh biết nói là điều dễ hiểu.
Tuy nhiên, mẹ nên cho trẻ tiếp xúc với môi trường lành mạnh, ngôn ngữ tích cực, vì trẻ nhỏ học rất nhanh, nếu tiếp xúc với ngôn ngữ tiêu cực trẻ cũng sẽ học nhanh và nói ngôn ngữ tiêu cực.
Nhắc lại từ mới thường xuyên
Nếu mẹ muốn dạy trẻ một từ mới nào đó, cách tốt nhất là nhắc đi nhắc lại nhiều lần. Một số từ đơn giản để thể hiện cảm xúc như "Dạ, vâng, không, của con, con thích..." mẹ có thể dạy con để con biểu hiện cảm xúc với mọi người.
Trẻ từ 10 tháng đã có thể phát âm được một số từ có âm "a", đây cũng là giai đoạn mẹ nên nhắc nhiều từ có âm "a" để trẻ học như: "ba, bà, dạ, mama, cá, gà...".