Một bữa ăn đầy đủ và cân bằng dinh dưỡng phải đảm bảo các nhóm thực phẩm cần thiết gồm đường bột (từ cơm, bún, mì, miến, phở); chất béo (từ mỡ động vật, dầu thực vật); protein (từ trứng, thịt, cá); các vitamin và khoáng chất (từ rau củ quả).
Ăn món nào trước trong một bữa ăn để tốt cho sức khỏe, giúp cơ thể hấp thụ được nhiều dưỡng chất là vấn đề nhiều người quan tâm và còn nhiều tranh cãi. Có một số người cho rằng nên ăn những món giàu đạm như thịt, cá trước. Một số khác cho rằng nên ăn rau trước rồi mới ăn cơm để tránh tăng cân.
Nên ăn cơm, ăn rau hay ăn thịt trước?
PGS TS BS. Lâm Vĩnh Niên - Trưởng khoa Dinh dưỡng - Tiết chế Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết thứ tự dùng các món ăn không ảnh hưởng nhiều đến quá trình hấp thụ dưỡng chất của cơ thể. Một bữa ăn có thể kéo dài trung bình 15-20 phút. Trong thời gian này, toàn bộ thức ăn mà bạn tiêu thụ sẽ được nhào trộn đều với dịch vị trong dạ dày. Vì vậy, ăn cơm, rau hay thịt trước không có ảnh hưởng lớn đến việc hấp thu dinh dưỡng, chủ yếu phụ thuộc vào thói quen của từng người.
Có người thích ăn từng món riêng để cảm nhận được hương vị khác biệt của chúng. Có người lại thích ăn cơm, rau và thức ăn khác cùng lúc. Đây là thói quen, sở thích của từng người, không có quy định bắt buộc.
Trong khi đó, TS. BS Nguyễn Trọng Hưng (Viện Dinh dưỡng Quốc gia) cho rằng ngoài sở thích, việc ăn món nào trước trong một bữa ăn có thể căn cứ vào tình trạng từng cá thể, bệnh lý. Chẳng hạn như người bị tiểu đường nên ăn rau trước, ăn cơm và các món giàu đạm sau; người lao động nặng nên ăn cơm hoặc thức ăn nhiều calo trước để bù đắp lượng năng lượng đã tiêu hao trước đó.
Nếu bạn muốn hỗ trợ việc kiểm soát cân nặng, có thể ăn rau, canh trước rồi mới ăn cơm và các thức ăn giàu đạm. Nhiều người ăn cơm hoặc thịt trước, tới khi no rồi lại không muốn ăn rau. Điều này sẽ khiến cơ thể thiếu đi lượng chất xơ và các vitamin, khoáng chất cần thiết có trong rau.
Một số lưu ý khi ăn
Dù đói đến mấy, bạn cũng không nên ăn quá no để tránh tiêu thụ quá nhiều năng lượng, gây áp lực cho dạ dày.
Trong quá trình ăn, nên nhai chậm, nhai kỹ, không ăn quá nhanh. Việc ăn nhanh chỉ khiến cơ thể nạp nhiều thực phẩm hơn mức cần thiết, dễ gây tăng cân, béo phì. Ngoài ra, bữa ăn chính không nên kéo quá dài, chỉ cần trong khoảng 15-20 phút là được.
Sau khi ăn, có thể nghỉ ngơi để dạ dày tiêu hóa thức ăn. Không nên vội vàng vận động mạnh hoặc đi ngủ.
Trong bữa ăn, nên ăn đa dạng thực phẩm và ăn đầy đủ, cân bằng các nhóm chất.
Nên hạn chế ăn quá nhiều đồ ngọt, đồ nhiều dầu mỡ, đồ chứa lượng calo lớn vì dễ gây tăng cân. Ngoài ra, ăn nhiều muối cũng không có lợi cho cơ thể, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
