Đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ
Theo bác sĩ dinh dưỡng Trần Thị Minh Nguyệt - chuyên gia dinh dưỡng Nutifood, tỷ lệ trẻ mắc các bệnh rối loạn tiêu hóa (đau bụng, sốt, ói, tiêu chảy...) luôn gia tăng trong dịp Tết. Nguyên nhân chủ yếu do cha mẹ bận rộn, cho trẻ ăn uống không điều độ, giờ giấc các bữa đảo lộn, thức ăn nhiều đường và chất béo khó tiêu, đồ hàng quán nhiễm khuẩn, thực phẩm biến chất do lưu trữ nhiều ngày... Vì vậy bố mẹ cần chú ý những điều sau:
Hạn chế bánh kẹo
40-50g mứt, hoặc 14 viên kẹo trái cây, hoặc một lon nước ngọt cung cấp năng lượng bằng cả bát cơm. Nếu cha mẹ lơ là, trẻ sẽ ăn uống theo sở thích, ham bánh kẹo, nước uống có gas, thức ăn giàu chất béo. Đồ ăn vặt lấp đầy dạ dày, khiến bé bỏ bữa chính, biếng ăn cơm, gây hại sức khỏe và giảm đề kháng. Hậu quả là trẻ béo phì sẽ tăng cân sau Tết, còn trẻ thấp còi thì ngày càng teo tóp hơn.
Cha mẹ nên hạn chế cho bé ăn bánh kẹo, chỉ thưởng thức chút ít sau các bữa chính. Các loại thực phẩm giàu năng lượng như bánh chưng, món chiên rán, chả giò, lạp xưởng chế biến sẵn... nên ăn chừng mực
Ăn đúng giờ, đủ bữa
Nhiều cha mẹ bận rộn ngày Tết hoặc gặp di chuyển về quê xa, mà xuề xòa chuyện ăn uống đúng giờ, đủ bữa của con. Phụ huynh cần duy trì thời gian biểu 3 bữa càng giống ngày thường càng tốt. Giờ giấc đảo lộn có thể khiến hệ tiêu hóa của bé "biểu tình".
Bữa sáng nên ăn trước 8h. Bác sĩ Nguyệt gợi ý thực đơn bữa sáng dễ làm cho trẻ nhỏ với miến gà và đu đủ chín. 11h30 trưa dùng cơm, súp, gà rô ti, trái cây, tráng miệng sữa chua và chút bánh mứt sau cùng. 19h dùng cơm chiều, bò xào khoai tây, canh mướp lòng gà, nho.
Với trẻ lớn, bữa sáng có thể nấu hủ tiếu thịt với giá, hẹ; hoặc miến xào cua, cà rốt, bông cải; hoặc bánh tét kèm dưa kiệu, salat dầu dấm và trái cây. Trưa và tối ăn cơm với canh giò nấu măng, vài miếng chả lụa hoặc chả giò. Nếu nhà có tiệc làm nhiều món mặn như nem, chả, thịt đông, gà quay, cá hấp…, thì chỉ nên ăn mỗi thứ miếng nhỏ; dùng thêm rau củ quả luộc, cà chua, dưa leo, trái cây.
Uống nhiều nước
Tết trùng với thời điểm giao mùa đông - xuân ở miền Bắc và đợt hanh khô ở miền Nam. Trẻ không chỉ mất nước vì thời tiết, mà còn bởi tâm lý lơ là, lười uống nước, ham rượu bia của cha mẹ. Vì vậy, phụ huynh nên nhắc trẻ uống đủ nước lọc, trái cây ép; hạn chế nước ngọt và bim bim, bánh kẹo gây háo.
Không cho trẻ vừa ăn vừa chơi hoặc xem ti vi
Tết đến, cha mẹ nào cũng bận, bữa ăn nào cũng bận bịu tiếp đón khách nên trẻ được tự do thoải mái ăn và chơi không bị nhắc nhở. Nhiều cha mẹ cho con vừa ăn vừa xem tivi hoặc chạy nhảy để còn rảnh tay tiếp khách mà không biết như vậy là không tốt cho sức khỏe của bé, khiến các bé dễ bị đau dạ dày, trào ngược thực quản và hấp thu dinh dưỡng kém.
Bảo quản thức ăn đúng cách
Tết thường bày vẽ nhiều món ngon để cúng tổ tiên, đãi tiệc… Thức ăn nấu xong phải chờ thờ cúng, nên dễ có nguy cơ nhiễm khuẩn. Ông bà, cha mẹ cũng hay lưu trữ đồ dư thừa qua nhiều ngày, thậm chí bánh chưng để ngoài trời cả tuần lễ. Trẻ có nguy cơ tiêu chảy cao nếu dùng phải thức ăn nhiễm khuẩn, dù chưa có mùi ôi thiu. Ngày Tết, tốt nhất cha mẹ chỉ nên cho trẻ ăn đồ tươi mới nhằm đảm bảo vệ sinh.
Trong trường hợp đi du lịch hoặc về quê, cha mẹ nên mang theo một số thức ăn quen thuộc của bé (như sữa, bột, cháo...) để đề phòng khi không tìm được thức ăn tươi, sạch, an toàn và thân quen với trẻ, dễ dẫn đến dị ứng hay ngộ độc thực phẩm.
Đảm bảo an toàn cho trẻ
Những ngày Tết, nhiều bậc phụ huynh thường bận rộn với nhiều công việc (bán hàng, mua sắm, dọn nhà…) mà để trẻ nhỏ tự vui đùa. Chúng có thể sử dụng các đồ chơi nhọn hoặc nhỏ, dễ nuốt vào bụng dẫn tới hóc, thậm chí nếu không cấp cứu kịp thời sẽ tử vong.
Không chỉ hóc dị vật, trẻ nhỏ cũng có thể mắc các bệnh vào dịp Tết. Bởi, đây là thời điểm khí hậu giao mùa, các bệnh như: sởi, cúm, sốt… bùng phát. Nếu phụ huynh không phát hiện đúng bệnh, tự ý cho con uống thuốc hoặc uống thuốc quá liều sẽ gây ra tình trạng ngộ độc.
Trước thực tế trên, bác sĩ Ngô Anh Vinh, Khoa Cấp cứu - Chống độc (Bệnh viện Nhi Trung ương) cảnh báo, với trẻ nhỏ, do cơ thể đang phát triển nên việc uống nhầm thuốc có thể gây ảnh hưởng nặng nề đến hệ thần kinh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Đồ trang trí lấp lánh cũng có thể làm trẻ ngạt thở nếu như nuốt chúng và gây nguy hiểm lập tức đến tính mạng của trẻ. Theo nguyên tắc, bất cứ đồ vật nào, bao gồm cả đồ trang trí, nếu đủ nhỏ để lọt qua được miệng trẻ thì sẽ nguy hiểm để trẻ chơi cùng. Do vậy, hãy để những đồ vật nhỏ này tránh xa tầm tay của trẻ và không sử dụng nếu nhà bạn có trẻ nhỏ. Bên cạnh đó, các đồ trang trí bằng thủy tinh có thể bị vỡ dẫn đến trẻ có thể bị thương ở tay chân khi cầm phải hay dẫm phải. Tốt nhất hãy treo chúng lên trên cao, tránh xa tầm với của các em.
Ngoài ra, Tết còn là lúc nhiều gia đình có thói quen đựng hóa chất, xăng dầu… vào vỏ chai nước giải khát. Điều này khiến trẻ dễ nhầm lẫn, tưởng nước uống, gây nguy hiểm đến tính mạng. Do đó, bác sĩ Vinh khuyến cáo các gia đình cần quản lý tốt các loại thuốc, để xa tầm tay trẻ và tuyệt đối không tái sử dụng vỏ chai nước giải khát để đựng hóa chất.
Cuối cùng là tình trạng vui chơi dẫn tới tai nạn thương tích ở trẻ. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong và di chứng tàn tật suốt đời cho trẻ. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tai nạn thương tích ở trẻ nhưng sâu xa là do sự bất cẩn của người lớn. Dù trong môi trường gia đình, trẻ vẫn có thể gặp những nguy cơ xảy ra tai nạn.
Do đó, trong việc phòng chống tai nạn thương tích, vai trò của các bậc phụ huynh và người chăm sóc trẻ rất quan trọng. Cha mẹ và người lớn cần có sự quan tâm, chăm sóc, tạo ra không gian vui chơi an toàn cho trẻ, nhất là với trẻ nhỏ dưới 6 tuổi.
