Sữa mẹ là thực phẩm hoàn hảo nhất của tự nhiên, cung cấp cho con bạn sự khởi đầu tốt nhất trong cuộc sống. Đây là lý do tại sao tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ ít nhất trong 6 tháng đầu. Vậy nhưng với nhiều bà mẹ, kích sữa về đủ để nuôi con thực sự là một "cuộc chiến". Nếu sau sinh mẹ ít sữa, hãy tham khảo những cách dưới đây.
Luôn cho con bú sau khi sinh
Sinh thường là một khởi đầu thuận lợi trong việc nuôi con bằng sữa mẹ nhưng không có nghĩa nếu mẹ sinh mổ thì không thể cho con bú.
Dù sinh thường hay sinh mổ các mẹ nên chú ý cho con ti ngay sau 1 giờ sau sinh để con hấp thụ được nguồn sữa non quý giá. Ở cạnh con và cho bé bú khi theo nhu cầu sẽ tạo nên phản ứng tự nhiên của cơ thể mẹ để sản xuất sữa.
Với các mẹ sinh mổ, lý tưởng nhất là cho con bú ngay giờ đầu tiên, nhưng tùy tình trạng mẹ nên điều đó khó thực hiện được, tuy nhiên các mẹ lưu ý nhé không để trễ hơn từ 4 -6 giờ.
Nhiều nghiên cứu chỉ ra nếu kéo dài thời gian này bé sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc bú mẹ và tắc sữa ở mẹ. Nếu bé phải xa mẹ hơn 6 giờ có thể mẹ nên hút sữa cho bé bằng máy hút sữa chuyên dụng để có kết quả tốt.
Nếu sữa về chậm, mẹ đừng lo lắng mà hãy cho con bú càng nhiều càng tốt, dù ban đầu chưa có mấy. Cần quan sát bé bú đã đúng cách chưa, trong những ngày đầu bé có thể tự bú rất tốt lượng sữa non vì đó là bản năng có sẵn
Tích cực kích sữa
Việc kích sữa bằng máy đều đặn, đủ số lần từ 8-10 lần/ngày sẽ giúp sữa về đều đặn hơn nếu bạn thực hiện đúng và liên tục trong một tháng.
Chỉ cần bạn biết cách làm đúng, thì dù muốn nhiều hay muốn ít sữa, cơ thể bạn đều có thể đáp ứng, không phụ thuộc vào kích thước ngực hay các yếu tố cơ địa nào.
Duy trì chế độ ăn uống khoa học
Ngoài tìm những giải pháp cho sữa nhiều thì các mẹ không nên bỏ qua những loại thực phẩm tốt cho việc “gọi sữa về”và cung cấp nguồn vitamin, khoáng chất, các phytoestrogen có tác dụng kích thích sữa về.
Những thực phẩm dành cho các bà mẹ là cà rốt, củ cải, các loại rau có màu xanh đậm, các loại ngũ cốc (yến mạch, lúa mạch), các loại đậu (đậu xanh, đậu lăng), các loại hạt (hạnh nhân, hạt điều)…
Nên uống nhiều nước
Để lượng sữa dồi dào, bạn nên chú ý uống đủ nước trong ngày (1,5 – 2 lít/ ngày). Khoảng cách đều đặn giữa các lần uống nước tốt nhất là 4 – 5 lần/ ngày (Lần 1, khoảng 2 ly: lúc ngủ dậy trước khi đi vệ sinh; các lần sau từ 1 – 2 ly cách nửa giờ đến 1 giờ trước bữa ăn và trước khi đi ngủ).
Ngoài ra mẹ có thể áp dụng một số mẹo dân gian như
Chè Vằng
rất tốt cho phụ nữ sau khi sinh, mỗi ngày uống khoảng 2 lít nước chè vằng (uống thay nước lọc) giúp lợi sữa, thông máu, ngon cơm, rất phù hợp với những phụ nữ mới đẻ nhờ tính mát và lành giúp cho người mẹ thêm nhiều sữa.
Lá mít non
Các cụ xưa dạy nếu đẻ con trai thì dùng 7 lá còn đẻ con gái thì dùng 9 lá mít cho vào nước đun sôi lên rồi dùng lược nhúng nước và chải đều lên bầu ngực. Đẻ con trai thì chải 7 lần, đẻ con gái thì chải 9 lần. Cách này sẽ giúp sữa về ào ạt như nhựa mít.”
Dùng khăn sữa của bé giặt vào nước lá mít rồi lau đầu ti, sẽ giúp lấy đi các cặn bẩn bám lâu ngày trên đầu ti, giữa các đầu tia sữa, giúp thông tia sữa dễ dàng.
Sau đó, uống ngay nước lá mít non thay nước trong vài giờ, uống càng nhiều càng tốt. Chỉ sau vài giờ sau đó, sữa sẽ bắt đầu về. Bầu ngực sẽ căng cứng hơn, dùng tay nặn thì thấy một vài giọt sữa non trong và hơi vàng. Khi thấy như vậy thì mẹ cần cho con ti ngay. Sau khi con ti chừng 1 giờ, mẹ lại dùng tay xoa bóp mạnh bầu ngực cho sữa mới về nhanh hơn và nhiều hơn.
Các ngày sau vẫn tiếp tục nấu nước lá mít để uống và rửa đầu ti. Nước lá mít giúp tăng tiết sữa và thông mạch sữa hiệu quả nhất với phụ nữ vừa sinh xong. Nên uống nước lá mít liên tục từ 2-4 tuần tùy theo tình hình sữa mẹ về nhiều hay ít.
Cách nấu nước lá mít để uống: Lá mít non khoảng 300 gram, rửa sạch cho vào 2 lít nước, đun còn khoảng 1,5 lít uống hàng ngày. Dùng nước ấy để lau ngực và đầu ti luôn, nước ấm sẽ giúp kích thích mạch sữa.
Dùng lược để gọi sữa về
Khi đi sinh, mẹ nên mang theo một chiếc lược nhỏ để trong hành lý, tốt nhất là lược gỗ. Chiếc lược này không dùng để chải đầu, mà để chải bầu ngực của mẹ, nhằm gọi sữa về nhanh hơn. Nếu mẹ sinh con trai thì chải 7 cái mỗi bên, còn sinh con gái thì chải 9 cái mỗi bên. Mẹ cứ chải mỗi khi rảnh rỗi, một ngày nên chải như vậy nhiều lần.
Chỉ sau vài lần chải như vậy, sữa sẽ về đầy hai bầu ngực mẹ. Đây là mẹo gọi sữa về của dân gian, dù không có căn cứ khoa học nhưng nhiều mẹ đã áp dụng thành công.
Dùng men rượu
Men rượu trắng khô hòa cùng ít nước hoặc với rượu, vừa đủ ẩm, bôi đều lên bầu ngực, trừ đầu ti, dùng 1 lớp giấy che lên trên rồi dùng 1 tấm mền (chăn) dày đắp qua để ủ giữ nhiệt, sau vài phút men rượu sẽ làm cảm giác nóng bầu ngực, chờ khoảng 30 phút thì dừng, men đã khô cong lại thì vệ sinh sạch sẽ là hoàn thành.
Xôi nếp hành hương
Tương tự, xôi nếp nóng vừa chín, có trộn xen lẫn hành hương (thơm sữa), vì xôi mới nấu chín thì quá nóng nên chưa đắp ngay lên ngực, mà bọc trong khăn xô massage đều trên ngực, tầm 10 phút sau trải đều xôi nếp lên bầu ngực chừa đầu ti lại, cũng dùng chăn mền ủ giữ nhiệt. Đến khi nào hết nóng thì vệ sinh sạch.
Nước gạo
Nguyên liệu:
- Gạo tẻ hoặc gạo nếp (gạo nếp thì tốt hơn)
- Bịch sữa túi không đường hoặc có đường (loại 200ml)
- Một chiếc nồi to 200 ml nước lọc
- Dụng cụ rây lọc
Cách làm:
- Lấy 1 lon gạo tẻ hoặc nếp (lon sữa đặc dùng để đong gạo) cho lên bếp rang 1 lúc cho gạo hơi vàng, khô, thơm là được. Rang khoảng 10 đến 15 phút, không cần vo gạo mà rang luôn gạo khô.
- Cho gạo vào nồi rồi đổ 2 lít nước vào ngâm khoảng 20 phút. Không đổ nước ngâm gạo đi mà dùng chính nước ngâm gạo này để làm sữa gạo.
- Bắc nồi lên bếp đun luôn, mình xin nhắc lại là không đổ nước ngâm gạo đi mà dùng chính nước đó để đun.
- Cho 2 bịch sữa không đường 200ml vào nồi rồi khuấy đều. Cho sữa vào khi vừa bắc nồi lên đun chứ không cần nước sôi rồi mới cho sữa vào. Dùng sữa của hãng nào cũng được.
- Bật lửa vừa phải, thi thoảng thì dùng đũa hoặc muôi khuấy đều lên. Các mẹ nên đun vào nồi lớn chứ không nên đun nồi nhỏ vì khi gạo nở rất dễ bị trào
- Gạo đã nở thì đun thêm khoảng 5 phút nữa rồi tắt bếp, cứ đậy vung để đó cho gạo nở bung ra khoảng 10 phút.
- Lọc lấy nước gạo, bỏ riêng bã ra
- Cho thêm đường vào pha thêm đường. Mẹ nào thích uống ngọt thì cho nhiều đừng, thích uống nhạt thì cho ít tùy khẩu vị mỗi người.
Cách dùng:
- Uống lúc nào cũng được, uống thay nước lọc cũng rất tốt.
- Bảo quản tủ lạnh uống dần, có thể bảo quản được trong 2-3 ngày tùy nhiệt độ ngoài trời.
- Chỉ sau 1 ngày uống sữa gạo, lập tức sữa mẹ sẽ về ướt áo. Sữa về khá nhanh nên sẽ hơi căng tức nhưng các mẹ cố chịu một chút để con có được nguồn sữa dồi dào.