Người dưới 18 tuổi có được đứng tên sổ đỏ?
Theo Luật Đất đai 2024, pháp luật không quy định độ tuổi tối thiểu để được đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất (sổ đỏ). Điều này đồng nghĩa với việc cá nhân, kể cả người chưa đủ 18 tuổi, nếu có quyền sử dụng đất hợp pháp thì vẫn có thể đứng tên.
Các căn cứ pháp lý thể hiện rõ điều này:
-
Điều 4 Luật Đất đai 2024: Quy định về người sử dụng đất, không giới hạn độ tuổi, bao gồm cả cá nhân trong nước và người Việt Nam định cư ở nước ngoài.
-
Điều 134 Luật Đất đai 2024: Quy định về cấp sổ đỏ cho người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, không kèm điều kiện về tuổi tác.
-
Điều 12 Thông tư 10/2024/TT-BTNMT: Chỉ yêu cầu ghi rõ họ tên, ngày tháng năm sinh và giấy tờ nhân thân của người sử dụng đất, hoàn toàn không đề cập đến giới hạn tuổi.
Tuy nhiên, theo Bộ luật Dân sự 2015, người chưa đủ 18 tuổi khi tham gia các giao dịch liên quan đến bất động sản vẫn phải có sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật (cha mẹ hoặc người giám hộ):
-
Người dưới 6 tuổi: Mọi giao dịch do người đại diện thực hiện.
-
Người từ 6 đến dưới 15 tuổi: Giao dịch phải được người đại diện đồng ý.
-
Người từ 15 đến dưới 18 tuổi: Được tự thực hiện một số giao dịch dân sự, nhưng riêng bất động sản thì vẫn cần sự chấp thuận của người đại diện.
Như vậy, người dưới 18 tuổi hoàn toàn có thể đứng tên trên sổ đỏ, nhưng việc mua bán, chuyển nhượng hay các giao dịch khác phải có sự đồng ý hợp pháp của cha mẹ hoặc người giám hộ.
Người đại diện theo pháp luật của người dưới 18 tuổi gồm những ai?
Theo Điều 136 Bộ luật Dân sự 2015, người đại diện theo pháp luật của cá nhân được xác định như sau:
-
Cha, mẹ là người đại diện theo pháp luật của con chưa thành niên.
-
Người giám hộ là đại diện cho người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự hoặc người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi (nếu được Tòa án chỉ định).
Điều 59 Bộ luật Dân sự 2015 cũng quy định rõ về quản lý tài sản của người được giám hộ:
-
Người giám hộ phải quản lý tài sản của người được giám hộ như tài sản của chính mình và thực hiện giao dịch vì lợi ích của người được giám hộ.
-
Các giao dịch lớn như bán, cho thuê, thế chấp tài sản… phải có sự đồng ý của người giám sát việc giám hộ.
-
Người giám hộ không được tặng cho người khác tài sản của người được giám hộ, trừ trường hợp phục vụ lợi ích chính đáng của họ và có sự chấp thuận của người giám sát.
Như vậy, đối tượng đại diện theo pháp luật được chia thành:
-
Cha, mẹ đối với con chưa thành niên.
-
Người giám hộ đối với người chưa thành niên hoặc người có khó khăn trong nhận thức, hành vi.
Hồ sơ cần chuẩn bị để người dưới 18 tuổi đứng tên trên sổ đỏ
Để một người chưa đủ 18 tuổi được đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cần chuẩn bị các loại giấy tờ sau:
Giấy tờ chung:
-
Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất: bản gốc sổ đỏ của bên chuyển nhượng, hợp đồng chuyển nhượng, văn bản thừa kế hoặc tặng cho (nếu có).
-
Giấy tờ của người dưới 18 tuổi: bản sao giấy khai sinh; căn cước công dân (nếu đã có).
Giấy tờ của người đại diện theo pháp luật:
-
Giấy tờ tùy thân: bản sao CCCD/hộ chiếu của cha, mẹ hoặc người giám hộ; sổ hộ khẩu để chứng minh quan hệ.
-
Văn bản chứng minh quan hệ: giấy khai sinh (nếu cha mẹ là đại diện) hoặc quyết định giám hộ (nếu người giám hộ không phải cha mẹ).
-
Văn bản đồng ý của cha mẹ hoặc người giám hộ cho phép người dưới 18 tuổi đứng tên trên sổ đỏ.
Quy trình thực hiện
Sau khi chuẩn bị đầy đủ giấy tờ, người đại diện sẽ nộp hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền (UBND cấp huyện hoặc Văn phòng đăng ký đất đai). Cơ quan này sẽ xem xét và tiến hành thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên người dưới 18 tuổi theo quy định.
