Một nửa câu nói xuất chúng
Câu nói: “Vạn ác dâm vi thủ, bách thiện hiếu làm đầu” rất quen thuộc khi đọc riêng từng vế, nhưng hầu hết mọi người không biết rằng đó thực chất là một câu nói. Trong khi cái trước luôn gây hiểu lầm, thì cái sau luôn được sử dụng cho những khía cạnh tích cực. Tuy nhiên, không giống như “bách thiện hiếu vi tiên”, câu cổ ngữ: “Vạn ác dâm vi thủ” luôn có thể bị hiểu lầm.
Tất cả là do chữ “dâm” trong “Vạn ác vi âm dâm thủ”. Chỉ cần người hiện đại nhìn thấy từ “dâm” là sẽ nghĩ ngay đến những điều không hay, và hầu hết mọi người sẽ nghĩ ngay đến những người phụ nữ cư xử thùy mị, nết na, cho rằng câu này mang ý nghĩa xấu. Có người sẽ cảm thấy ngay câu này cho rằng “mại dâm” là tệ nạn lớn nhất trong tất cả các tệ nạn.
Những câu nói cổ bị hiểu nhầm
Ý nghĩa của từ “dâm” trong “Vạn ác vi dâm thủ”? Trên thực tế, 90% mọi người đều hiểu sai. Từ “dâm” trong câu này không ám chỉ sự phóng túng, mà nó nói chung về dục vọng của con người. Trong cuộc sống hàng ngày, con người thường xuyên được tiếp xúc với những điều mới lạ, đồng thời những ham muốn của con người trở nên không được kiềm chế, và chữ “dâm” muốn ám chỉ điều này. Dâm ở đây có nghĩa là quá mức, quá nhiều, và không có nghĩa dâm dục nào cả.
Làm người, những ham muốn và suy nghĩ xấu xa trong lòng ai cũng luôn tồn tại, nhưng một số người có thể kiểm soát chúng một cách tích cực, trong khi một số khác lại để chúng phát triển theo chiều hướng xấu. Thực ra vốn dĩ không có ham muốn tốt hay xấu mà chỉ phụ thuộc vào cách phát triển thói quen của con người, nếu nó đi theo chiều hướng xấu thì đó là tà niệm. Ánh sáng và bóng tối, thiện và ác, thiên đường và địa ngục chỉ tồn tại trong chốc lát. Vì vậy, cụm từ “Vạn ác vi dâm thủ” không phải là cảnh báo tất cả.
Ngoài cái “dâm” trong câu “Vạn ác vi dâm thủ” mọi người hay nghĩ sai, thì cái “dâm” trong “phú quý bất năng dâm” cũng có hiện tượng tương tự. Chữ “dâm” trong câu này cũng có nghĩa là quá đáng, cho thấy người có địa vị cao không thể để lời nói và việc làm trái ý mình. Chữ “dâm” trong “Vạn ác vi dâm thủ” và “phú quý bất năng dâm” không phải là ý tứ hàm xúc mà nó là lời cảnh báo, nhắc nhở đối với cuộc sống của con người.
Câu nói cổ chứa đựng chân lý tuyệt vời
Câu nói cổ xưa được lưu truyền hàng nghìn năm không phải do người xưa để lại mà bởi trong câu nói cổ xưa luôn có rất nhiều điều chân lý. “Vạn ác vi dâm thủ” đã phát huy rất nhiều tác dụng cảnh báo đối với con người, giống như một kẻ thống trị có quyền lực hơn. Về nửa sau của câu này, “Bách thiện hiếu vi tiên” cũng là một câu nói bộc lộ bản chất con người. Trong văn hóa truyền thống từ bao đời nay vẫn luôn đề cao chữ “hiếu”. Những người lương thiện hiếu thuận với song thân ắt sẽ được Trời xanh bảo hộ.
Nhiều người nghĩ rằng không làm tổn thương người khác, không nghĩ đến việc làm tổn thương người khác, và chú tâm vào trái tim của chính mình là một loại nhân từ và hiếu thảo. Nhưng thật ra, chữ hiếu lớn nhất chính là phụng dưỡng cha mẹ. Cuộc sống của mỗi người là do cha mẹ ban tặng, nếu chỉ làm báo hiếu vật chất thuần túy mà hoàn toàn bỏ qua sự giao tiếp của tình cảm bên trong thì không khác gì một cái máy chỉ biết kiếm tiền.
Trong cuốn “Tập phúc tiêu tai chi đạo” có ghi chép khá nhiều câu chuyện về lòng hiếu thảo, trong đó có bách tính bình dân, cũng có quan lại quyền quý, đều nhờ biết kính trọng và phụng dưỡng cha mẹ mà nhận được thiện báo.
“Vạn ác dâm vi thủ, bách thiện hiếu vi tiên“, là một câu tục ngữ nói lên bản chất thuần túy cao đẹp của con người. Người có hiếu tâm, khi suy ngẫm vấn đề sẽ có thể đứng tại góc độ của đối phương mà suy xét, phán đoán hành vi thích hợp.
Quan tâm từ tận đáy lòng mới là chữ hiếu tốt nhất, người ta luôn nói “Hữu tiền năng sử quỷ thôi ma” – ý nói: Tiền có thể làm cho một con ma vận hành nhà máy, nhưng trên đời có rất nhiều thứ mà tiền không mua được, chẳng hạn như tình yêu chân thành. “Vạn ác dâm vi thủ, bách thiện hiếu vi tiên”. Câu này chỉ dùng 10 chữ nhưng nó giải thích một số vấn đề cơ bản của nhân loại và bao hàm nhiều khía cạnh của cuộc sống.
