Thờ cúng Tổ Tiên là phong tục có từ ngàn đời xưa của người Việt. Tục lệ này nhằm giữ gìn và phát huy truyền thống uống nước nhớ nguồn, đạo hiếu với bề trên, với người đã khuất.
Khi dâng lễ, chén nước trên bàn thờ là lễ vật quan trọng không thể thiếu, nhưng dùng nước lã hay nước đun sôi hay nước gì là câu hỏi không phải ai cũng trả lời được.
Ý nghĩa của nước cúng trên bàn thờ
Nước là tượng trưng của sự sống, là thứ mà con người ta dùng để thanh tẩy tạp chất, là trung tâm của sự tái sinh. Việc để nước cúng trên bất kỳ ban thờ nào( thờ Phật, thờ đình, chùa, thờ gia tiên, thờ thần thánh,..) đều muốn nhắc nhở chúng ta phải sống trong sạch, thanh tịnh như tính chất của nước vậy, tuyệt đối không được phân biệt sang – hèn, giàu – nghèo, khôn – ngu.
Trên bàn thờ có thể thiếu gì chứ tuyệt đối không thể thiếu nước cúng bởi ly nước cúng tượng trưng cho cái tâm thanh tịnh, trong sạch, bình đẳng khi đứng trước Phật, gia tiên hoặc các đấng thần linh. Nếu tâm thanh tịnh thì ắt sẽ sinh công đức, thoát khỏi kiếp luân hồi, sinh trí tuệ.
Nước nào được sử dụng trong thờ cúng
Nước được sử dụng trong thờ cúng phải là loại nước thanh sạch, không lẫn tạp chất. Nên sử dụng nước suối hoặc nước lạnh (điều này không quan trọng) để thờ cúng trên ban thờ Phật, gia tiên và các chư vị thần linh. Tuyệt đối không nên sử dụng các loại nước có ga, có màu, các loại trà trong thờ cúng Phật bởi nó biểu trưng cho sự không thanh tịnh, trong tâm có lẫn ô nhiễm.
Trên ban thờ gia tiên thì có thể để các loại nước có ga, có màu với hàm ý mang lại màu sắc may mắn. Tuy nhiên theo dân gian quan niệm "ma uống nước lã" nên đa phần nhiều gia đình sẽ lấy nước lã tức nước chưa đun sôi để đặt lên ban thờ gia tiên và ban thờ thần linh.
Trên bàn thờ nên đặt 3 ly nước hay 5 ly nước mới đúng?
Khi quan sát những trang thờ để cúng bái, chúng ta lại thấy được những điểm khác nhau rõ rệt đó là có nhà lại đặt chỉ có 3 ly nước, nhưng có nhà lại đặt tận 5 ly nước vì
Đối với những gia đình có trang thờ với diện tích rộng sẽ đặt kỷ ly gồm 5 ly nước. Nhưng trong đó 3 ly nước ở giữa có ý nghĩa tượng trưng cho các vị thần linh, để bày tỏ lòng thành kính. Còn 2 ly phía ngoài cùng sẽ dùng để dâng cho ông bà tổ tiên, thể hiện sự tôn trọng, thương nhớ.
Bên cạnh đó, cũng tương tự như các gia đình đặt 5 ly nước, thì việc đặt 3 ly nước cũng có ý nghĩa tương đồng. Ly nước ở chính giữa là thể hiện sự sùng bái và linh thiêng dành cho các vị thần linh. Còn hai ly bên cạnh dùng để dâng lên cho ông bà, dòng họ những người đã khuất để bày tỏ sự tôn kính.
Vậy nên, việc đặt 3 hoặc 5 ly nước trên bàn thờ không liên quan gì đến những điều kiêng kỵ trong giới tâm linh. Mà phải dựa vào diện tích của bàn thờ và cách sắp xếp của gia chủ nữa nhé.
Tại sao thờ kỷ nước lại thờ số lẻ là 5 hay 3 ly?
Theo quan niệm của ông bà ta từ xa xưa, việc chọn số lẻ 3 hoặc số 5 để thờ cúng nhằm mong cầu những sự tốt đẹp cho gia đình.
Theo phong tục “dương cúng cho âm”, trong khi đó số lẻ là tượng trưng cho âm giới - những người đã khuất, vì vậy việc thờ kỷ nước là số lẻ là rất hợp lý.
