Tại các khu vực núi non Tây Bắc và vùng Tây Nguyên, có một loại rau dại với tên gọi khá độc đáo mà nhiều người vẫn chưa từng được thưởng thức - rau lỗ bình.
Về hình dáng, rau lỗ bình có nét tương đồng với rau càng cua của miền Tây Nam Bộ. Loại rau này mọc tự nhiên rất nhiều ở những vách đá cao hiểm trở của Tây Bắc như Cao Bằng, Hà Giang, hoặc dọc các con suối ở các tỉnh Tây Nguyên như Gia Lai, Đắk Lắk.
Trước đây, rau lỗ bình chỉ là món ăn quen thuộc trong bữa cơm giản dị của người dân vùng cao. Loại rau này dễ sống, dễ phát triển, chỉ cần trời mưa là cây mọc xanh tươi, mơn mởn. Đó là thời điểm người dân thu hoạch rau lỗ bình để chế biến thành các món ăn như xào, nấu canh, hoặc luộc chấm mắm.
Trước đây, rau lỗ bình chỉ là món ăn quen thuộc trong bữa cơm giản dị của người dân vùng cao
"Rau lỗ bình có vị chua nhẹ, thanh mát, giòn ngọt và màu xanh rất đẹp mắt. Trước kia, loại rau này mọc nhiều nhưng không ai mang ra bán, thậm chí còn phải nhổ bớt để không làm ảnh hưởng đến hoa màu. Nhưng vài năm trở lại đây, khi được khách du lịch biết đến, người dân đã hái rau mang bán ven đường quốc lộ, ai đi qua cũng có thể ghé mua", chị Hoài Anh (ở Cao Bằng) chia sẻ.
Tại các nhà hàng ở Cao Bằng, rau lỗ bình đã được đưa vào thực đơn với nhiều món ăn hấp dẫn như salad, lỗ bình xào tỏi, bánh xèo rau rừng, lẩu gà rau lỗ bình, và rau rừng kho quẹt, thu hút sự quan tâm của thực khách mỗi khi ghé thăm.
"Mình đến các nhà hàng thấy rau lỗ bình được sử dụng nhiều, mùi vị vẫn giữ nguyên, chỉ có cách chế biến là cầu kỳ hơn. Ngày xưa ở quê chỉ cần hái về, rửa sạch rồi luộc chấm muối vừng là đã rất ngon rồi," chị Hoài Anh chia sẻ thêm.
Tại các nhà hàng ở Cao Bằng, rau lỗ bình đã được đưa vào thực đơn với nhiều món ăn hấp dẫn như salad, lỗ bình xào tỏi
Hiện nay, nhiều hộ dân đã mở rộng mô hình trồng rau lỗ bình để tăng thêm thu nhập. Trên thị trường, rau lỗ bình có giá lên tới 120.000 đồng/kg.
Anh Thanh, sống tại xã Tân Hà, huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng, đã đầu tư vào hệ thống nhà kính hiện đại cùng dàn tưới tự động để trồng rau lỗ bình.
Loại rau này khá dễ trồng, chỉ cần đảm bảo đủ độ ẩm là có thể phát triển mạnh mẽ. Hiện tại, vườn rau của anh Thanh đang cung cấp sản phẩm cho nhiều nhà hàng ở Lâm Hà, Bảo Lộc, Đức Trọng và Đà Lạt với mức giá ổn định. Anh Thanh cho biết: “Rau lỗ bình rất dễ trồng, là loại rau rừng nên rất khỏe mạnh, không cần phải phun thuốc vì ít bị sâu bệnh hại. Chỉ cần đủ nước tưới là rau phát triển rất tốt.” Anh Thanh cũng đang lập kế hoạch mở rộng diện tích trồng lỗ bình để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng từ thị trường.
Trên thị trường, rau lỗ bình có giá lên tới 120.000 đồng/kg
Sau hơn 2 tháng trồng, cây lỗ bình có thể được thu hoạch cả thân và lá, đạt năng suất trên 3kg/m². Loại rau này có thể dùng để ăn sống hoặc chế biến thành nhiều món ăn nấu chín khác.
Không chỉ là một món ăn ngon, thân cây lỗ bình còn có tác dụng trong y học, được sử dụng để chữa viêm họng, viêm phế quản mãn tính, phong tê thấp, đau nhức xương khớp, và giảm sưng đau do chấn thương.
