Trong số các sản vật thiên nhiên được người tiêu dùng hiện đại ưa chuộng, có nhiều loại trước đây không được đánh giá cao và thường mọc hoang dại mà ít người quan tâm đến. Tuy nhiên, với sự gia tăng nhận thức về lợi ích sức khỏe, con người ngày nay có xu hướng ưa thích các sản phẩm từ thiên nhiên hơn, khiến nhiều loại cây, rau, quả trở thành những đặc sản quý giá.
Loại quả từng bị bỏ rơi dưới gốc cây giờ đã trở thành đặc sản của Tây Bắc
Táo mèo, còn được gọi là sơn tra, là loại quả mọc tự nhiên trên các vùng núi cao Tây Bắc như Yên Bái, Lào Cai, Sơn La. Cây táo mèo có thân gỗ nhỏ, cao từ 5-7m, với lá nhỏ mọc thành chùm. Quả của nó nhỏ gọn, màu xanh khi còn non và chuyển sang vàng hoặc đỏ khi chín, mang hương vị chua chát đặc trưng.
Trước đây, táo mèo được coi là loại quả dại, người dân địa phương thường dùng làm thức ăn gia súc hoặc bỏ đi vì vị chua chát khó ăn. Sự thiếu hiểu biết về giá trị dinh dưỡng và kinh tế của táo mèo đã khiến loại quả này bị lãng quên trong thời gian dài.
Những năm gần đây, nhờ vào nỗ lực của các nhà khoa học và người dân địa phương, táo mèo đã được khai thác và chế biến thành nhiều sản phẩm độc đáo như rượu táo mèo, mứt táo mèo, nước ép táo mèo và các sản phẩm chăm sóc sức khỏe khác. Loại quả từng bị bỏ rơi dưới gốc cây giờ đã trở thành đặc sản quý giá của vùng Tây Bắc.
Loại quả từng bị bỏ rơi dưới gốc cây giờ đã trở thành đặc sản quý giá của vùng Tây Bắc
Việc khai thác và chế biến táo mèo đã trở thành nguồn thu nhập ổn định cho người dân vùng Tây Bắc. Nhiều hộ gia đình đã thoát nghèo nhờ việc trồng và kinh doanh các sản phẩm từ loại quả này. Các hợp tác xã và doanh nghiệp nhỏ đã được thành lập để thúc đẩy sản xuất và tiêu thụ táo mèo, góp phần cải thiện đời sống kinh tế và xã hội của người dân.
Trồng táo mèo không chỉ mang lại lợi ích về kinh tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường. Cây táo mèo có khả năng chống xói mòn đất, cải thiện chất lượng đất và tăng độ che phủ rừng. Phát triển trồng táo mèo bền vững giúp bảo tồn hệ sinh thái vùng núi và giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu.
Những sản phẩm độc đáo từ táo mèo
Lương y Bùi Đắc Sáng, thuộc Hội Đông y Hà Nội, cho biết rằng theo y học cổ truyền, táo mèo có tác dụng thanh nhiệt, tán huyết ứ, kích thích tiêu hóa; chủ trị các triệu chứng như đầy hơi, chướng bụng, rối loạn tiêu hóa, bệnh gan do lạm dụng rượu, giảm mỡ máu và bổ thận.
Táo mèo chứa nhiều vitamin C, giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống ôxy hóa và cải thiện sức khỏe làn da. Loại quả này còn chứa các axit hữu cơ, tannin và flavonoid, có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa, giảm cholesterol và ngăn ngừa các bệnh tim mạch.
Hiện nay, táo mèo đang được sử dụng để sản xuất nhiều sản phẩm:
Rượu táo mèo
Rượu táo mèo là một trong những sản phẩm nổi bật và được yêu thích nhất được chế biến từ loại quả này. Rượu không chỉ có hương vị đặc trưng, thơm ngon mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như hỗ trợ tiêu hóa, giảm căng thẳng và cải thiện tuần hoàn máu.
Quá trình sản xuất rượu táo mèo đòi hỏi sự tỉ mỉ và kinh nghiệm, từ việc lựa chọn quả táo mèo, ngâm rượu cho đến giai đoạn ủ.
Rượu táo mèo là một trong những sản phẩm nổi bật và được yêu thích nhất được chế biến từ loại quả này
Mứt táo mèo
Mứt táo mèo là một món ăn vặt hấp dẫn, không chỉ ngon mà còn tốt cho sức khỏe. Với vị chua ngọt đặc trưng, mứt táo mèo rất thích hợp để thưởng thức cùng trà. Mặc dù quy trình làm mứt khá đơn giản, nhưng đòi hỏi sự kiên nhẫn và khéo léo để giữ nguyên được hương vị tự nhiên của táo mèo.
Nước ép táo mèo
Nước ép táo mèo là một loại thức uống giải khát tuyệt vời, đặc biệt phù hợp cho những ngày hè nóng bức. Loại nước ép này không chỉ cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất, mà còn giúp tăng cường sức khỏe và làm đẹp da.
Táo mèo muối xổi
Táo mèo muối xổi là một món ăn vặt giòn ngon, có sự hòa quyện của vị chua, cay, mặn, ngọt và chút chát, rất hấp dẫn, đặc biệt phù hợp cho chị em văn phòng.
Cách chế biến táo mèo muối xổi khá đơn giản, nhưng quan trọng nhất là phải khử được vị chát. Thường thì người ta chọn những quả táo nhỏ hoặc vừa, chín hồng, sau đó gọt vỏ, bỏ hạt, bổ thành múi nhỏ rồi ngâm vào nước muối pha loãng khoảng 30 phút để táo không bị thâm đen và giảm bớt vị chát. Sau khi ngâm, táo được vớt ra, rửa sạch, để ráo nước rồi trộn đều với muối, đường, ớt thái nhỏ và nước cốt chanh. Chỉ cần ướp khoảng 40 phút là món táo mèo muối xổi đã sẵn sàng để thưởng thức.
Cách chế biến táo mèo muối xổi khá đơn giản, nhưng quan trọng nhất là phải khử được vị chát
Sản phẩm chăm sóc sức khỏe
Táo mèo hiện nay được sử dụng để chế biến nhiều sản phẩm chăm sóc sức khỏe như trà táo mèo, viên nén táo mèo, và bột táo mèo. Những sản phẩm này không chỉ dễ dàng sử dụng mà còn giữ nguyên được các dưỡng chất quý giá của táo mèo, mang lại lợi ích toàn diện cho sức khỏe.
Táo mèo, từ một loại quả từng bị bỏ rơi, nay đã trở thành đặc sản của vùng Tây Bắc. Sự thay đổi này không chỉ đến từ việc nâng cao nhận thức về giá trị dinh dưỡng và kinh tế của táo mèo, mà còn nhờ vào những nỗ lực không ngừng của người dân và các nhà khoa học trong việc khai thác lợi ích từ loại quả này. Táo mèo thực sự xứng đáng được coi là biểu tượng của sự thay đổi và phát triển của địa phương.
