Luật Căn cước số 26/2023/QH15 quy định, từ ngày 1/7/2024, thẻ Căn cước công dân sẽ chính thức đổi tên thành thẻ Căn cước. Mẫu thẻ mẫu mới sẽ được cấp đồng loạt từ thời điểm này.
Bên cạnh việc cấp mẫu thẻ Căn cước mới, Luật cũng có quy định riêng đối với thẻ Căn cước công dân, Chứng minh nhân dân cấp trước ngày 1/7/2024. Theo đó, Điều 46 Luật Căn cước 2023 quy định:
- Đối với thẻ Căn cước công dân đã được cấp trước ngày 1/7/2024, người dân có thể tiếp tục sử dụng thẻ này cho đến khi hết thời hạn được in trên thẻ. Trường hợp, công dân khi có nhu cầu thì được cấp đổi sang thẻ Căn cước.
- Đối với thẻ Căn cước công dân, Chứng minh nhân dân hết hạn sử dụng từ ngày 15/1/2024 đến trước ngày 30/6/2024, công dân được tiếp tục sử dụng thẻ này đến hết ngày 30/6/2024.
- Giá trị sử dụng của Chứng minh nhân dân còn hạn sử dụng đến sau ngày 31/12/2024 là đến hết ngày 31/12/2024.
Bên cạnh đó, Luật Căn cước cũng quy định giữ nguyên giá trị sử dụng của các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân.
Về thời hạn sử dụng, Luật Căn cước công dân số 59/2014/QH13 quy định thẻ Căn cước công dân có giá trị sử dụng cho đến khi người được cấp đủ 25 tuổi, đủ 40 tuổi và đủ 60 tuổi (theo Điều 21). Trong năm 2024, những người sinh 1999, 1984, 1964 sẽ bước vào các độ tuổi đổi thẻ Căn cước công dân theo quy định là 25, 40, 60 tuổi.
Trong năm 2024, những người sinh 1999, 1984, 1964 đến độ tuổi phải đổi thẻ Căn cước
Do đó, những người sinh năm 1964, 1984, 1999 cần chú ý tới hạn sử dụng của thẻ Căn cước công dân. Hạn sử dụng cảu thẻ được in ngay trên mặt trước của thẻ.
Theo đó, nếu thẻ Căn cước công dân có giá trị sử dụng đến ngày xx/xx/2024, công dân nên thực hiện thủ tục đổi thẻ Căn cước từ ngày 1/7/2024.
Nếu thẻ Căn cước công dân được cấp, đổi, cấp lại trong thời hạn 2 năm trước tuổi quy định thì thẻ vẫn có giá trị sử dụng tới mốc tuổi đổi thẻ tiếp theo (cũng theo quy định tại điều 21 Luật Căn cước công dân số 59/2014/QH13).
Như vậy, nếu đã làm thẻ Căn cước công dân mới trong khoảng thời gian từ năm 2022 đến 2024 thì những người sinh năm 1999, 1984, 1964 được sử dụng thẻ này đến độ tuổi đổi thẻ tiếp theo mà không cần làm thủ tục đổi thẻ mới.
Ngoài ra, những người vẫn sử dụng Chứng minh nhân dân cần chú ý loại giấy tờ này sẽ bị khai tử, hết giá trị sử dụng từ năm 2025. Do đó, người vẫn sử dụng Chứng minh nhân dân nên đổi sang thẻ Căn cước từ ngày 1/7/2024.
Khoản 1 Điều 10 Nghị định 144/2021 quy định công dân không thực đúng quy định của pháp luật về việc sử dụng và cấp lại thẻ Căn cước công dân có thể bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 - 500.000 đồng.
Cụ thể, xử phạt đối với công dân có các hành vi sau:
- Khi có yêu cầu kiểm tra của người có thẩm quyền nhưng công dân không xuất trình Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân hoặc Giấy xác nhận số Chứng minh nhân dân
- Công dân dùng Căn cước công dân/Chứng minh nhân dân hết hạn, bị hỏng, rách, người đã thay đổi họ tên, giới tính, đặc điểm nhận dạng…
- Công dân được thôi, bị tước quốc tịch, bị hủy bỏ quyết định cho nhập quốc tịch Việt Nam, thi hành lệnh tạm giữ, tạm giam, thi hành án phạt tù, thi hành quyết định đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc nhưng không nộp Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân cho cơ quan có thẩm quyền.
