Tại sao chùa Hà trở thành ngôi chùa cầu duyên nổi tiếng ở Hà Nội?
Nói đến cầu duyên, nhiều bạn trẻ sẽ nghĩ ngay đến chùa Hà (Cầu Giấy, Hà Nội). Vào các dịp đầu năm, lễ tình nhân, Thất Tịch... nhiều người sẽ tìm đến đây để cầu mong có đường tình duyên như ý, "khi đi lẻ bóng, khi về có đôi".
Ai cũng biết chùa Hà là ngôi chùa cầu duyên nổi tiếng đất Hà thành nhưng không phải ai cũng biết tại sao nơi đây lại trở thành nơi được các bạn trẻ tin tưởng, gửi gắm mong ước về đường tình duyên.
Để hiểu được điều này, chúng ta có thể tham khảo về những truyền thuyết xung quanh sự ra đời của chùa Hà.
Chùa Hà còn được gọi là Thánh Đức tự, cùng với đình Bối Hà tạo thành cụm di tích đình - chùa Hà, xưa thuộc làng Vòng, nay là số 86 phố Chùa Hà, phố Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội.
Chùa nằm ở phía Tây kinh thành Thăng Long. Nơi đây ghi đấu văn hiến của xứ Đoài xưa.
Người ta có 2 truyền thuyết nói về nguồn gốc của chùa Hà.
Truyền thuyết thứ nhất liên quan đến chùa Hà được cho là xảy ra dưới thời vua Lý Thánh Tông (trị vì 1054-1072). Khi đó, nhà vua đã 42 tuổi nhưng vẫn chưa có con nên tìm một ngôi chùa để cầu tự, sau này sinh được Thái tử Càn Đức. Trên đường đi, nhà vua có ghé thăm một ngôi chùa khác và ban tiền trùng tu. Chùa này sau được đặt tên là Thánh Đức tự (chính là chùa Hà ngày nay).
Truyền thuyết thứ hai liên quan đến chùa Hà được cho là xảy ra vào thời Lê Thánh Tông (trị vì 1460-1497). Để tưởng nhớ công ơn của các đại Thần là Nguyễn Trãi, Nguyễn Xí và Đinh Liệt đã cưu mang và đưa mình lên ngôi, nhà vua đã cho xây chùa Hà.
Đến năm 1680, ngôi chùa vẫn được lớp lá gồi, xây tường bằng gạch vồ. Vì vậy, dân chúng gọi chùa này là chùa Vồi. Qua nhiều năm tháng, ngôi chùa bị phá hủy nhiều.
Sau đó, đến thời Lê Hy Tông, hai lái buôn người làng Thổ Hà làm ăn phát đạt đã công đức một số tiền lớn để tu bổ ngôi chùa, lợp mái ngói. Từ đó, hai làng Thổ Hà và làng Vòng kết mối tâm giao, đặt tên cho ngôi chùa là Bối Hà (hay gọi nôm là chùa Hà).
Đình Bối Hà là nơi thờ phụng Thành hoàng làng Triệu Chí Thành. Tích xưa kể rằng ông là người có công phò tá Triệu Việt Vương đánh đuổi quân lương vào năm 550. Sau khi đuổi được quân xâm lược, Triệu Chí Thành mắc trọng bệnh. Khi đó, nhà vua hỏi ông có nguyện vọng gì không để báo đáp công lao đánh giặc. Tuy nhiên, ông nói không có ý nguyện gì gì mong bệ hạ đem cờ tướng lệnh đã ban cho mình đến Thạch Bàn, Long Đầu tung lên trời, cờ bay đến đâu xin cho nhân dân ở đó được lập đền thờ và miễn mọi tô thuế lao dịch cho họ. Lúc nhà vua nhận lời cũng là thời điểm Triệu Chí Thành tạ thế (nhằm ngày 12/8 âm lịch).
Dựa vào các truyền thuyết này, có thể thấy rằng cụm di tích chùa Hà - đình Bối Hà là nơi gắn liền với những mối lương duyên tốt đẹp. Qua nhiều năm tháng, dân gian tin rằng khi đến chùa Hà ước nguyện thì mong ước đó có thể trở thành sự thật, bao gồm cả nhân duyên.
Tất nhiên, việc cầu duyên (hay cầu bất cứ điều gì khác) có được hay không tùy thuộc vào chiêm nghiệm của mỗi người. Dù vậy, qua nhiều thế hệ, chùa Hà vẫn là điểm tựa tinh thần cho nhiều người.
Cầu duyên ở chùa Hà như thế nào cho đúng?
Chùa Hà là nơi thu hút nhiều lượt khách đến vãng cảnh, làm lễ mỗi năm. Đặc biệt, vào ngày rằm, mùng 1 hay dịp đầu năm, người dân thường đến đây để lễ Phật cầu Thánh, mong bình an, tài lộc và có duyên lành. Nam thanh nữ tú cũng thường xuyên ghé nơi đây để cầu sớm có người thương, các cặp đôi trai gái mong tình duyên bền chặt.
Ngoài việc bày biện lễ vật khi đi lễ chùa, người dân quanh chùa kể rằng chùa Hà thiêng lắm, khi đi lễ phải khởi phát tấm lòng thành, nguyên sơ không tạp niệm mới mong "sở cầu như ý".
Chùa Hà có rất nhiều ban và mỗi nơi sẽ có phần lễ khác biệt. Người đi lễ nên nắm được thứ tự lễ, cách đặt lễ để tránh nhầm lần.
Lễ Tam Bảo có hương hoa, nến, bánh kẹo hoa quả tùy tâm, đặc biệt chú ý không được dùng lễ mặn và tiền vàng. Đây là ban dâng Phật, cầu may mắn, bình an, sức khỏe.
Ban Đức Ông được coi là nơi rất linh thiêng. Vì vậy, người ta mới có câu "Đức Ông chùa Hà, Đức Bà chùa Hương". Lễ vật dâng ở ban này có tiền vàng, chè thuốc, đồ mặn (tùy tâm), rượu (mở nắp khi dâng). Tại đây, người ta sẽ cầu xin công danh, tài lộc.
Muốn cầu duyên, người đi chùa cần đến ban Mẫu ở phía sau chính điện. Lễ vật dâng cúng có hoa tươi, trầu cau, bánh kẹo, tiền vàng, một ít tiền công đức. Không đặt nặng việc lễ vật phải nhiều hay ít, người đi lễ có thể chuẩn bị tùy tâm. Tuy nhiên, với lễ cầu duyên, hoa hồng được coi là vật không thể thiếu bởi đây là loài hoa tượng trưng cho tình yêu.
Xin duyên ở chùa Hà không chỉ là tình yêu trai gái thành đôi mà còn có cả những duyên lành khác trong cuộc sống. Đó có thể là người tri kỷ, là bạn bè tri kỷ, người tâm đầu ý hợp, là quý nhân trợ giúp...
Ngay cả khi cầu xin nhưng duyên chưa thành thì người đi lễ cũng nên hoan hỉ, mở lòng vì nhân duyên có thể tới muộn một chút. Sống vui vẻ, trọn vẹn với khoảnh khắc hiện tại mới là điều quan trọng, đáng quý nhất.
* Thông tin mang tính chất tham khảo, chiêm nghiêm nghiệm.