Trong các loại cây cảnh thì cành hoa hồng thường có gai và điều đó đã trở thành thành ngữ quen thuộc trên thế giới. Nói tới loài hoa này người ta sẽ nhớ thành ngữ hoa hồng có gai. Những chiếc gai của hoa hồng biểu trưng cho sự mạnh mẽ, gai góc ẩn chứa trong vẻ đẹp yêu kiều. Nhưng sự thực gai của hoa hồng là thế nào?
Gai của hoa hồng có chức năng gì?
Cây hoa hồng cũng như nhiều loại thực vật có hoa khác như túy điệp, hoặc một số loài cây như cây cà chua, cà tím, lúa, lúa mạch đều cần cơ chế phòng vệ khi bị tấn công. Và đó là lý do chúng mọc ra những chiếc gai hoặc tiết ra một số chất độc để bảo vệ bản thân. Những chiếc gai ra đời ở loài thực vật để tăng cường bảo vệ chúng trước nguy cơ bị động vật ăn, đồng thời những chiếc gai có thể hỗ trợ quá trình tăng trưởng, cạnh tranh giữa các cây khác nhau, đồng thời khi mọc gai thì cây dùng ít nước hơn nên có chức năng giữ nước cho cây.
Nhưng điều lạ là bằng cách nào những loài thực vật trên, với nhiều loài tiến hóa khác nhau trong hàng triệu năm, lại có chung đặc điểm có gai? Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng đó là vì ADN của chúng, bắt nguồn từ một họ gien cổ đại chịu trách nhiệm cho mọi biến thể về gai ở thực vật.
Quá trình tiến hóa của gai trên cây
Chuyên gia cho rằng những chiếc gai nhọn đã tồn tại ít nhất từ 400 triệu năm trước, vào thời điểm dương xỉ và họ hàng của nó xuất hiện một số gai trên thân. Từ đó, đặc điểm về gai của thực vật được hiển lộ. Nhưng ngạc nhiên là trong quá trình tiến hóa sau đó thì những chiếc gai lại biến mất trong nhiều giai đoạn khác của quá trình tiến hóa. Tác giả Zachary Lippman, nhà sinh học thực vật và giáo sư về di truyền học của Phòng thí nghiệm Cold Spring Harbor ở Long Island (bang New York, Mỹ) cho rằng chi thực vật Solanum và bao gồm những loài cây như khoai tây, cà chua, cà tím, lần đầu mọc gai khoảng 6 triệu năm trước.
Thông tin từ Đại học bang Utah (Mỹ) thống kê được đến nay chi thực vật này có hơn 1.000 chủng loài trên khắp thế giới, với khoảng 400 loài có gai.
Nguyên nhân cây ra gai là để giúp bảo vệ cây, duy trì sự sống, chống khô hạn cho cây. Các chuyên gia cũng phát hiện ra rằng có một gien cổ đại là Lonely Guy (LOG) có vai trò duy trì những chiếc gai ở thực vật. Gien này cho phép gai xuất hiện hoặc biến mất những chiếc gai ở những loài cụ thể trong suốt hàng triệu năm.
Phát hiện này của các nhà khoa học đã mở ra hướng mới để nghiên cứu tạo ra chủng thực vật không gai, và còn cung cấp thông tin mới về lịch sử tiến hóa một chi thực vật vô cùng đa dạng của địa cầu.
Bạn thích hoa hồng có gai hay những bông hoa hồng mọc trên cành không gai?