Phong tục thờ cúng ông bà tổ tiên đã có từ rất lâu đời, đây là một trong những nét đẹp văn hóa truyền thống tốt đẹp của người Việt Nam chúng ta. Lọ hoa là một trong những vật phẩm quan trọng tạo nên sự sang trọng, ấm cúng và linh thiêng cho không gian thờ. Vậy lọ hoa nên đặt bên nào trên bàn thờ là hợp phong thủy và đem lại nhiều may mắn, tài lộc cho gia đình? Câu trả lời tưởng đơn giản nhưng nhiều nhà làm sai.
Vì sao phải đặt lọ hoa trên bàn thờ?
Lọ hoa bàn thờ là một trong những vật phẩm thờ cúng dùng để cắm hoa tươi trên bàn thờ. Vào mỗi dịp tết đến xuân về, ngày rằm, mùng 1 hay ngày đặc biệt thì con cháu lại dâng hương đèn lên bàn thờ và đi cùng với nén hương thì không thể thiếu lọ hoa, như bày tỏ tấm lòng thành kính, biết ơn đối với ông bà, tổ tiên và các vị thần linh.
Bên cạnh đó, ít ai biết rằng bình hoa không chỉ có tác dụng để cắm hoa mà còn mang một ý nghĩa đặc biệt là dâng lên những điều tốt đẹp nhất cho ông bà tổ tiên. Nhiều gia đình thường chọn hoa tươi để cắm vào bình nhưng cũng có nhiều gia đình lại thích hoa sen đồng bởi vẻ đẹp trường tồn của nó.
Lọ hoa trên bàn thờ còn được là lộc bình nhưng có kích thước nhỏ hơn. Đặt lộc bình ở hai bên bàn thờ tạo ra sự trang trọng cho không gian thờ cúng. Ngoài ra, việc đặt bình hoa bằng gốm sứ trên bàn thờ cũng mang ý nghĩa tụ tài, lưu giữ sinh khí tốt đẹp của đất trời. Mỗi khi đến ngày lễ, các gia đình sẽ chuẩn bị những bình hoa tươi đẹp mặt để lên bàn thờ, vừa mang lại cảm giác trang trọng vừa đem đến mùi hương dễ chịu.
Đặt lọ hoa bên trái hay bên phải bàn thờ?
Lọ hoa trên bàn thờ để bên nào là câu hỏi được đông đảo mọi người quan tâm hiện nay. Tùy theo số lượng lọ hoa, cách đặt cũng sẽ khác nhau.
+ Độc bình
Theo quan niệm của các cụ ngày xưa, cách bài trí hoa quả và bình hoa trên bàn thờ dựa trên nguyên tắc "Đông bình, Tây quả". Theo quy luật tự nhiên, mặt trời mọc đằng Đông, lặn đằng Tây, cây cối phải đơm hoa rồi mới kết trái. Vì vậy, bình hoa sẽ đặt ở hướng Đông, còn trái cây đặt ở hướng Tây như vậy là hợp ý trời đất.
Bàn thờ gia tiên thường đặt ở giữa căn nhà theo hướng Nam. Trong khi đó, bình hoa đặt ở bên trái bàn thờ (phía Đông). Khi có gió Đông, Đông Nam thổi vào, hương thơm dịu nhẹ của hoa sẽ lan tỏa khắp không gian thờ cúng. Đĩa hoa quả đặt ở bên phải (phía Tây) sẽ tiện cho việc bày biện ngũ quả.
Hướng Đông đặt bình hoa còn tượng trưng cho mùa xuân đơm hoa kết trái. Trong khi đó, hướng Tây tượng trưng cho mùa Thu - Thu liễm (trong câu nói của người xưa: "Xuân sinh, Hạ trưởng, Thu liễm, Đông tàng") được hiểu là nơi kết trái. Để lọ hoa và trái cây như vậy mang theo ý nghĩa cầu cho gia đình thêm tài lộc, con cháu thành đạt, gia đạo thịnh vượng.
+ Song bình
Nếu bàn thờ gia tiên rộng rãi, gia chủ có thể cân nhắc đặt hai bình hoa đối xứng ở hai bên. Khi đó, mâm ngũ quả sẽ được đặt ở giữa bàn thờ, phía trước bát hương. Làm như vậy sẽ tạo nên sự cân đối, sang trọng cho bàn thờ. Tuy nhiên, tùy vào diện tích, không gian của bàn thờ mà gia chủ lựa chọn bình hoa có kích thước phù hợp.
Đặc biệt vào những ngày rằm hay mùng 1, gia chủ nên cắm hoa kính dâng lên gia tiên, thần phật để mong cầu những điều tốt lành cho gia đình.
Những loại hay mang ý nghĩa tốt nên đặt trên bàn thờ:
Hoa huệ ta (Lay ơn)
Hoa huệ là loại hoa cúng được các gia đình Việt Nam chọn để dân lên bàn thờ của gia đình.
Huệ ta mang một ý nghĩa của sự thuần khiết, thanh tao, trang nhã nên cực thích hợp dùng để làm hoa cúng, dâng lên lễ Phật.
Không chỉ vậy, huệ ta còn có thương thơm nhẹ nhàng, thoang thoảng và không hề gắt sẽ phù hợp chưng trong những buổi lễ cúng, chưng trên bàn thờ tổ tiên và Phật.
Huệ ta thường có nhiều màu như đỏ, cam và trắng. Bạn nên chọn hoa màu đỏ hoặc trắng để cắm và một bình hoa chỉ nên chọn cắm một màu, không nên xen kẽ màu với nhau.
Hoa cúc vàng
Hoa cúc vàng là loại hoa chưng bàn thờ phổ biến nhất.
Hoa cúc vàng mang trong mình rất nhiều ý nghĩa khác nhau như lòng hiếu thảo, sự trường tồn vĩnh cửu hay là biểu tượng của sự sống, phúc lộc và may mắn.
Vì vậy, hoa cúc vàng thường được chọn làm hoa cúng trên bàn Phật, tổ tiên. Không chỉ bởi vì ý nghĩa mà còn vì màu sắc của hoa là màu vàng. Đây là màu tượng trưng cho nhà Phật.
Hoa sen
Hoa sen - hoa cúng biểu tượng của nhà Phật, không chỉ trong các chùa chiềng có điêu khắc mà hoa sen còn được dùng làm tọa cho các Đức Phật ngồi. Có thể thấy tầm quan trọng cũng như sự đặc biệt của hoa sen.
Đồng thời, hoa sen mang ý nghĩa của sự thanh khiết, nhẹ nhàng, trong trắng không vẫn đục, thể hiện sức mạnh, ý chí, niềm tin và nghị lực kiên cường. Đặc biệt, hoa sen còn là biểu trưng cho một linh hồn thuần khiết.
Dùng hoa sen để dâng cúng trên bàn thờ tổ tiên, bàn thờ Phật cực kì thích hợp, vừa thể hiện sự tôn kính vừa là vẻ đẹp của sự thanh tao.
Hoa hồng
Hoa hồng với ý nghĩa ngập tràn hạnh phúc, sự trường tồn vĩnh cửu sẽ là chọn lựa tuyệt với cho bạn khi muốn tìm một loại hoa chưng bàn thờ ngày Tết.
Màu sắc hoa hồng vốn rất nhiều nhưng bạn chỉ nên chọn hoa có màu đỏ tươi và không mua đủ các loại màu để chưng cũng như không chọn hoa hồng có màu phớt phớt, nhạt nhạt. Vì như vậy sẽ không thể hiện được sự thành kính của mình.
Một số lưu ý khi chọn hoa cắm trên bàn thờ
- Nên mua những cây hoa còn nhiều nụ và không nở hết để hoa kịp bung nở.
- Chọn mua hoa cúng trước 3 đến 5 ngày.
- Vì thờ cúng cần sự trang nghiêm, tôn kính, bạn chỉ nên mua những hoa cúng có hương thơm nhẹ nhàng, dễ chịu như cúc vàng, huệ ta, hồng,...
- Với màu sắc, bạn nên chọn hoa có màu vàng hoặc màu đỏ. Không chọn hoa cúng có màu quá nhạt, hoặc nhiều màu cùng chưng một lúc.
