Ngày 29/6/2024, Quốc hội đã thông qua Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) mới, với nhiều điểm thay đổi so với quy định hiện hành, đặc biệt là về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc, áp dụng từ ngày 1/7/2025.
1. Quy định về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc
Theo Điều 31 của Luật BHXH năm 2024, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc được quy định như sau:
Quy định về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc
Đối với người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định: Tiền lương căn cứ đóng BHXH bao gồm tiền lương tháng theo chức vụ, chức danh, ngạch, bậc, cấp bậc quân hàm và các khoản phụ cấp như phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niên vượt khung, phụ cấp thâm niên nghề, và hệ số chênh lệch bảo lưu lương (nếu có).
Đối với người lao động thuộc đối tượng thực hiện tiền lương do người sử dụng lao động quyết định: Tiền lương căn cứ đóng BHXH bắt buộc bao gồm mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương, và các khoản bổ sung khác được thỏa thuận trả thường xuyên và ổn định trong mỗi kỳ trả lương. Nếu người lao động ngừng việc nhưng vẫn hưởng lương tháng bằng hoặc cao hơn mức lương đóng BHXH bắt buộc thấp nhất, thì đóng theo mức lương được hưởng trong thời gian ngừng việc.
Đối tượng có tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc do Chính phủ quy định:
Hạ sĩ quan, binh sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ công an nhân dân; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí.Dân quân thường trực.
Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố.
2. Quyền lựa chọn mức lương đóng BHXH bắt buộc
Có 4 đối tượng được lựa chọn mức lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc, nhưng thấp nhất bằng mức tham chiếu và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng, bao gồm:
Người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định tại Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (trừ trường hợp điều ước quốc tế quy định khác).
Vợ hoặc chồng không hưởng lương từ ngân sách Nhà nước được cử đi công tác nhiệm kỳ cùng thành viên cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài.
Chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh theo quy định của Chính phủ.
Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn Nhà nước, người đại diện phần vốn của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật; thành viên hội đồng quản trị, tổng giám đốc, giám đốc, thành viên ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên, và các chức danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
3. Quy định về mức đóng, phương thức và thời hạn đóng BHXH bắt buộc
Điều 33 Luật BHXH 2024 quy định mức đóng, phương thức và thời hạn đóng BHXH bắt buộc như sau:
Mức đóng hằng tháng bằng 8% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc vào quỹ hưu trí và tử tuất.
Đóng cho cơ quan bảo hiểm xã hội theo phương thức đóng hằng tháng.
4. Quy định chuyển tiếp và mức lương cơ sở
Luật BHXH 2024 quy định rằng, khi chưa bãi bỏ mức lương cơ sở, mức tham chiếu bằng mức lương cơ sở. Từ ngày 1/7/2024, mức lương cơ sở là 2.340.000 đồng/tháng. Như vậy, tiền lương đóng BHXH bắt buộc cao nhất được xác định là 20 lần mức lương cơ sở, tương đương 46.800.000 đồng/tháng.
Những thay đổi trong Luật BHXH năm 2024 không chỉ phản ánh sự điều chỉnh cần thiết đối với tiền lương và mức đóng BHXH, mà còn đảm bảo quyền lợi cho người lao động trong bối cảnh kinh tế-xã hội hiện nay.
