Trong lễ cúng Rằm tháng Giêng, hoa quả là một trong những vật phẩm không thể thiếu. Gia chủ có thể chọn nhiều loại trái cây khác nhau để dâng cúng, tùy theo sở thích hoặc theo thói quen của người đã khuất. Tuy nhiên, theo phong tục truyền thống, có những kiêng kỵ nhất định mà gia chủ cần lưu ý khi chuẩn bị lễ vật.
Một số người cho rằng có thể dâng loại quả mà gia đình yêu thích, hoặc những loại quả mà người đã khuất ưa thích khi còn sống. Tuy nhiên, trong dịp lễ cúng này, gia chủ nên tránh dâng 5 loại quả nhất định, dù chúng có thể là những loại quả thơm ngon và được yêu thích nhưng lại không mang lại ý nghĩa tốt đẹp trong việc thờ cúng.
Các loại quả quá chín, có dấu hiệu bị nẫu hoặc sắp hỏng
Hoa quả chín thường có màu sắc tươi tắn, hấp dẫn. Tuy nhiên, khi quả quá chín sẽ xuất hiện dấu hiệu bị nẫu và dễ hư hỏng, đây không phải là loại quả thích hợp để dâng cúng.
Những quả này có thể thu hút côn trùng như ruồi, muỗi, làm ảnh hưởng đến không gian thờ cúng, gây mất đi sự tôn nghiêm. Hơn nữa, việc chọn những quả quá chín hay nẫu cũng có thể làm giảm đi sự chỉn chu và cẩn trọng của gia chủ trong việc chuẩn bị lễ vật. Khi chọn hoa quả để cúng, gia chủ nên chọn những quả vừa chín tới, không dập nát, không có vết nứt hay mốc.
Hoa quả chín thường có màu sắc tươi tắn, hấp dẫn.
Hoa quả giả
Mặc dù hoa quả giả có màu sắc bắt mắt và hình dáng giống với quả thật, nhưng chúng không thể được bày lên bàn thờ. Theo phong thủy, các loại quả giả, dù đẹp mắt, lại thiếu đi sức sống, không thể hiện được lòng thành của gia chủ đối với tổ tiên hay thần linh. Việc bày hoa quả giả còn được cho là có thể cản trở may mắn và tài lộc của gia đình.
Những loại quả có gai nhọn như mít hay sầu riêng
Các loại quả có nhiều gai cứng như mít hay sầu riêng không được khuyến khích sử dụng trong việc thờ cúng. Trong phong thủy, các thứ có gai nhọn được coi là biểu tượng của xung đột, có thể làm ảnh hưởng đến sự hòa thuận và bình yên trong gia đình. Những quả có bề mặt nhẵn mịn, tròn đầy thường được ưu tiên hơn, giúp giữ gìn sự cân bằng và bình yên trong không gian thờ cúng.
Những loại quả có mùi quá nặng
Các loại quả có mùi mạnh như sầu riêng hay trái cây ngâm mắm không phải là lựa chọn phù hợp để dâng cúng thần linh và tổ tiên. Mùi hương nặng của chúng có thể làm ảnh hưởng đến không khí thanh tịnh, trang nghiêm tại nơi thờ cúng.
Khi chuẩn bị lễ vật thờ cúng, gia chủ nên chọn những loại quả có mùi thơm nhẹ nhàng, dễ chịu như quả táo, quả bưởi, quả đào, giúp không gian thờ cúng thêm phần trong lành và trang trọng.
Các loại quả có mùi mạnh như sầu riêng hay trái cây ngâm mắm không phải là lựa chọn phù hợp để dâng cúng thần linh và tổ tiên.
Những loại quả mọc sát đất hoặc có họ với rau
Theo quan niệm dân gian, các loại quả mọc sát đất hoặc thuộc họ rau thường không được sử dụng để dâng lên bàn thờ. Những loại quả như dứa, vì mọc gần mặt đất, thường mang tính âm và không thích hợp với sự thanh cao, trang trọng của nơi thờ cúng.
Ngoài ra, các loại quả có họ hàng với rau như cà chua, dưa chuột, ớt cũng không được coi là hoa quả thích hợp để thờ cúng. Những loại này thường chỉ được dùng trong các món ăn cúng, thay vì được dâng cúng như một trái cây.
Tuy nhiên, tùy thuộc vào quan niệm của từng vùng miền và gia đình, các loại quả trên có thể được sử dụng để dâng cúng trong một số trường hợp, đặc biệt là ở những nơi người ta vẫn dùng dứa, ớt cùng với các loại quả khác trong mâm cúng.
