Theo Thanh Niên, Thủ tướng Lý Khắc Cường đến Brunei chiều 9/10 trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 23 và các hội nghị liên quan, tham dự cuộc họp Thượng đỉnh ASEAN - Trung Quốc lần thứ 16. Trong phát biểu khai mạc, ông ví ASEAN và Trung Quốc là “những sợi chỉ dọc, chỉ ngang phải bện vào nhau mới tạo thành một mảnh lụa mềm”.
“Chúng ta không nên để vấn đề biển làm ảnh hưởng đến quan hệ đại cục”, ông nói.
 |
| Ccác nhà lãnh đạo ASEAn và Trung quốc tại cuộc họp Thượng đỉnh ASEAN - Trung Quốc ngày 9/10 tại Brunei (Ảnh TNO) |
Về COC, ông Lý Khắc Cường nói: “Trung Quốc sẽ làm việc với các nước ASEAN để thúc đẩy tiến trình hình thành COC một cách chủ động và thận trọng trên nguyên tắc đồng thuận”. “Giữa lúc chờ đợi một cơ chế giải quyết ổn thỏa, các bên liên quan trong tranh chấp cần tích cực hợp tác theo hướng đồng khai thác” các tài nguyên biển, ông Lý đề xuất.
Giáo sư Carlyle Thayer từ Học viện Quốc phòng Úc nhìn nhận với Thanh Niên rằng lời lẽ của ông Lý có tính “hòa giải tích cực”. Tuy nhiên, “nguyên tắc đồng thuận” mà ông Lý đưa ra có thể là vật cản cho tiến trình. “Lẽ ra ông Lý nên nhân dịp này nói rõ nơi nào Trung Quốc muốn đồng khai thác” để xem các bên liên quan có ủng hộ không, chuyên gia này phân tích thêm.
Ngoài ra, ông Lý đưa ra đề án hợp tác 7 điểm với ASEAN. Đầu tiên là hai bên xem xét khả năng ký “hiệp ước láng giềng tốt, hữu nghị và hợp tác”. Nếu đồng thuận và ký kết, hiệp ước này sẽ cung cấp sự bảo đảm pháp lý cho hợp tác chiến lược song phương, ông nói. Tuy nhiên, cũng có ý kiến lo ngại một hiệp ước như vậy có thể ảnh hưởng đến việc giải quyết rốt ráo vấn đề biển Đông. Trên lĩnh vực kinh tế, ông Lý đề xuất hợp tác nâng cấp Khu vực thương mại tự do song phương hiện nay và cam kết đổ tiền từ các quỹ đầu tư đặc biệt vào các dự án hạ tầng, nghiên cứu hải dương, trao đổi văn hóa, khoa học... với ASEAN.
| Trước đó, trong phát biểu tại Thượng đỉnh ASEAN, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tiếp tục nhắc lại lập trường về vấn đề biển Đông là giải quyết tranh chấp một cách hòa bình và tuân thủ luật pháp quốc tế. Đồng thời, ông thúc giục: “Chúng ta phải phấn đấu để Tuyên bố chung ASEAN -Trung Quốc sắp tới thể hiện được thông điệp và quyết tâm của ASEAN và Trung Quốc về bảo đảm hòa bình và an ninh ở biển Đông cũng như về việc sớm xây dựng được Bộ quy tắc ứng xử COC”. Bản tuyên bố 62 điểm của Chủ tịch hội nghị cũng nhấn mạnh “ASEAN mong tăng cường đối thoại chính thức với Trung Quốc để sớm đạt được COC”, vốn sẽ đảm bảo “tăng cường hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực”. Hôm nay 10/10, chương trình tiếp tục với các Thượng đỉnh ASEAN + 3 (Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản), Thượng đỉnh Đông Á, Thượng đỉnh ASEAN - Ấn Độ và ASEAN - LHQ. Hội nghị cũng sẽ bàn giao ghế Chủ tịch ASEAN 2014 cho Myanmar. Trong hôm nay, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sẽ gặp song phương với Thủ tướng Úc Tony Abbott và Tổng thống Philippines Benigno Aquino III. Hôm qua, Thủ tướng cũng gặp song phương với Tổng thống Myanmar Thein Sein. |
