Căn cước, Căn cước công dân là những giấy tờ tùy thân cần thiết của mỗi công dân. Từ tháng 7/2024 luật Căn cước có hiệu lực thì các giấy tờ CMND, CCCD gắn chip sẽ dần được thay thế bằng Căn cước. Theo quy định tại Điều 46 Luật Căn cước thì CMND sẽ được dùng đến hết 31/12/2024, sau ngày này mọi loại CMND đều không còn giá trị. Còn CCCD gắn chip sẽ vẫn được dùng tới khi hết hạn.
Như vậy những ai đang dùng CMND bắt buộc phải đổi sang Căn cước trước ngày 1/1/2025. Nếu đến thời hạn mà không cấp đổi sẽ vi phạm pháp luật.
Theo quy định, khi cơ quan chức năng yêu cầu xuất trình Giấy tờ tùy thân mà công dân không xuất trình được thì sẽ bị xử phạt. Theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định về xử phạt hành chính trong một số lĩnh vực an ninh trật tự... thì cũng quy định phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 - 500.000 đồng trong tường hợp không xuất trình được Chứng minh nhân dân, căn cước công dân khi có yêu cầu kiểm tra.
Cơ quan chức năng yêu cầu xuất trình mà không xuất trình được sẽ bị xử phạt
Bộ Công an gần đây đã hoàn thiện dự thảo đề xuất sửa đổi bổ sung Nghị định 144/2021/NĐ-CP, trong đó cũng ghi rõ Cảnh cáo hoặc phạt tiền 300.000-500.000 đồng đối với các hành vi:
+ Không xuất trình thẻ Căn cước công dân, thẻ căn cước hoặc căn cước điện tử, giấy chứng nhận căn cước hoặc giấy xác nhận thông tin số CMND 9 số với số định danh cá nhân, giấy xác nhận số định danh cá nhân đã hủy với số định danh cá nhân đã xác lập lại khi có yêu cầu kiểm tra của người có thẩm quyền.
+ Không thực hiện đúng quy định của pháp luật về cấp, đổi, cấp lại thẻ căn cước, giấy chứng nhận căn cước; cấp căn cước điện tử.
+ Không nộp lại thẻ CCCD, thẻ căn cước hoặc giấy chứng nhận căn cước cho cơ quan thi hành lệnh tạm giữ, tạm giam, cơ quan thi hành án phạt tù, cơ quan thi hành quyết định đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Như vậy việc không mang theo Căn cước, Căn cước công dân gắn chip khi ra đường mà gặp tình huống cơ quan chức năng được phép kiểm tra, người dân không xuất trình được giấy tờ này thì sẽ vi phạm. Nội dung này đã có trong các quy định từ nhiều năm trước chứ không phải chỉ từ năm 2025. Do đó người dân nên lưu ý luôn mang theo giấy tờ tùy thân bên mình. Những người còn dùng CMND nên nhanh chóng cấp đổi sang Căn cước theo luật tránh việc khi cần thiết không xuất trình được giấy tờ hợp lệ.
Người dân không có bản cứng xuất trình bản mềm được không?
Trong một số trường hợp Căn cước, Căn cước công dân gắn chip còn hiệu lực nhưng người dân có tể bị mất bản cứng, hoặc quên không mang theo thì có thể dùng bản đã tích hợp trên VNeID.
Khoản 5, 6 Điều 13 Nghị định 59/2022/NĐ-CP có quy định như sau:
- Việc sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 được tạo lập bởi hệ thống định danh và xác thực điện tử đối với chủ thể danh tính điện tử là công dân Việt Nam có giá trị tương đương như việc sử dụng thẻ Căn cước công dân trong thực hiện các giao dịch có yêu cầu xuất trình thẻ Căn cước công dân; có giá trị cung cấp thông tin trong các loại giấy tờ của công dân đã được đồng bộ vào tài khoản định danh điện tử để cơ quan, tổ chức có thẩm quyền đối chiếu khi thực hiện các giao dịch có yêu cầu xuất trình giấy tờ đó.
- Việc sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 được tạo lập bởi hệ thống định danh và xác thực điện tử đối với chủ thể danh tính điện tử là người nước ngoài có giá trị tương đương như việc sử dụng hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế trong thực hiện các giao dịch có yêu cầu xuất trình hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế; có giá trị cung cấp thông tin trong các loại giấy tờ của người nước ngoài được đồng bộ vào tài khoản định danh điện tử để cơ quan, tổ chức có thẩm quyền đối chiếu khi thực hiện các giao dịch có yêu cầu xuất trình giấy tờ đó.
Như vậy khi người dân ra đường không mang theo bản cứng thẻ căn cước, căn cước công dân thì hoàn toàn có thể xuất trình thông tin trên ứng dụng VNeID và có giá trị tương đương xuất trình bản cứng nhưng không phải là bản ảnh chụp lưu trong thư viện ảnh mà phải là xuất trình tài liệu trên VNeID mới hợp lệ.
